Leraar worden:'under construction'? - Open Universiteit Nederland

30
Opleiding en scholing
De functie opleiding en scholing krijgt gestalte in een kennisomgeving voor professionele
vorming en verwerving van ‘expert knowledge’. Dat betekent achtereenvolgens:
toekomstige competentieprofielen opstellen, leerinhouden selecteren, bronnenmateriaal
verzamelen of ontwikkelen, materialen didactisch ontsluiten en toetsen, en studietaken
en casusmateriaal ontwerpen. Deze activiteiten kan de Open Universiteit vanaf
de start het beste uitvoeren in samenwerking met de lerarenopleidingen en de
Stichting Digitale Universiteit. 72 Twee elementen zijn vooralsnog van belang, namelijk
de eerder genoemde ‘expert knowledge base’ en digitalisering. 73 Opleiding en scholing
vormen een instrument dat goed past in het integrale personeelsbeleid van scholen.
Ondersteuning
Bij deze functie74 gaat het om een virtuele leer- en werkomgeving (een praktijkomgeving)
ter ondersteuning van beginnende en gevorderde studenten, stagiaires, nieuwe
en beginnende beroepsbeoefenaren en zij-instromers (zie box 2 voor een toelichting).
Positieve ervaringen in de beginjaren van de beroepsuitoefening vergroten de lengte
van de loopbaan in de school75 (Stinebrickner, 1999). Met het oog op verdere professionalisering,
loopbaanontwikkeling of functiedifferentiatie dienen we voor elke gebruiker
een zinvolle relatie te leggen tussen wat zij in hun studie geleerd hebben of aan kennis
en ervaring hebben opgedaan, en wat zij in stage of werk ondervinden. Essentieel is
een goede ‘match’ tussen wat reeds aanwezig is en wat nog verder ontwikkeld kan en
moet worden.
Box 2 Begeleiden van nieuwe en beginnende docenten op en om de werkplek
Verbetering van begeleiding en coaching, deels op afstand, van beginnende leerkrachten
én zij-instromers in het beroep, is een zéér cruciale activiteit die op korte termijn
fors kan bijdragen aan bestrijding van het lerarentekort. Op alle onderwijsniveaus en in
alle onderwijstypen valt het beginnende docenten tegen om zich tijdens hun inwerkperiode
een goede en stabiele positie te verwerven. Dit geldt zeker voor het primair
onderwijs. Vermindering van de uitval met enige procentpunten heeft een relatief
groot resultaat, vergeleken met de huidige instroom van zij-instromers.
Begeleiding
Begeleiding door scholen, zoals de ondersteuning van een daarvoor aangewezen collega,
opleidingsdocent of mentor, en lerarenopleidingen blijken regelmatig te beperkt
om in de aanvangfase te voorzien in antwoorden op alle vragen en in de opvang van
onzekerheden en onduidelijkheden. Beginnende docenten stoppen doordat het