S - Nederlandse Vereniging voor Klinische Neurofysiologie

More documents

Recommendations

Info

98 HansKoelmanen HumphreyMorré Omdekansopdoseringsfouten bijgebruikvande2preparaten teminimaliseren ishetzinvol om altijd oplossingen van gelijke sterkte te maken. Dus als uitgegaan wordt van een verhouding waarbij 1 E Botox R○ overeenkomt met 4 E Dysport R○ , dient 1 flacon Botox R○ (100 E) te worden opgelost in 2 ml NaCl 0,9% terwijl 1 flacon Dysport R○ (500 E) dan wordt opgelost in 2,5 ml Na- Cl 0,9%. Wanneer grotere mate van verdunningen worden gebruikt bij dezelfde hoeveelheid BT neemt het effect van de behandeling toe. Dit is met name nuttig bij de behandeling van spasticiteit wanneer grote spieren moeten worden behandeld, en een belangrijk doel de verbetering van de passieve bewegelijkheid is. Bij de behandeling van de meeste vormen van dystonie is het toedienen van grotere volumina niet wenselijk omdat de kans op zwakte van andere dan de te behandelen spieren dan toeneemt. Bij het oplossen moeten de flacons Botox R○ en Dysport R○ niet worden geschud omdat door het schudden de BT kan worden geïnactiveerd. De BT lost zeer snel op en voorzichtig zwenken is voldoende. Bij het toedienen van de BT kan voor identificatie van de injectieplaats gebruik worden gemaakt van elektromyografie (EMG), (zenuw)spier stimulatie, en echografie. Wanneer van het EMG gebruik wordt gemaakt, dient er voldoende functie van de spier aanwezig te zijn. Na injectie van BT ontstaan de eerste effecten binnen 2 a 3 dagen. Het effect is meestal maximaal na2weken.Meestalraaktdebehandelingna2,5maandweeruitgewerkt.Indiendesynapswordt geblokkeerd vormt de zenuw nieuwe synapsen, een proces dat sprouting wordt genoemd. Dit is echter eentijdelijk proces en uiteindelijk worden de oorspronkelijke synapsen weer functioneel. 11.2 Indicatiegebieden Het aantal mogelijke indicatiegebieden voor het gebruik van BT binnen de neurologie is groot en divers. In Nederland is BT alleen geregistreerd voor de behandeling van cervicale dystonie, blefarospasme, hemifacialis spasme, hyperhidrosis en verschillende vormen van spasticiteit. 11.2.1 Cervicaledystonie Er zijn meerdere dubbelblinde gerandomiseerde studies die het effect van BT bij cervicale dystonie bevestigen. Bij cervicale dystonie is behandeling met BT eerste keus. 70 tot 80% van de patiënten heeft baat bij de behandeling in de vorm van verbeterde positie van het hoofd en afname van pijn. De selectie van te injecteren spieren wordt bepaald door de dystone beweging. Dit gebeurtvooraldoorobservatie.Eenpolymyografiewaarbijdeelektromyografischeactiviteitvandeverschillendespierenindenekmetbehulpvannaaldelektrodeswordtgeregistreerdkanaanvullendeinformatieoverdebetrokkenheidvanspierengeven.Welmoetrekeningwordengehouden metmogelijkecompensatoireactiviteitinspieren.Spierenwordenafhankelijkvandetebestrijden bewegingvolgensTabel11.1behandeld.HetlijktaantebevelenditonderEMGcontroletedoen. Hierbij wordt door de holle naald, waarmee monopolair de spieractiviteit wordt gemeten, de BT toegediend. Zeker de dieper gelegen spieren zijn met EMG met meer zekerheid teidentificeren. Bijwerkingen: Slikstoornissen en nekzwakte zijn de belangrijkste bijwerkingen. In het algemeen zijn de bijwerkingen gering. Slikstoornissen treden met name op bij behandeling van de m. sternocleidomastoideus. Zelden isplaatsing van een maagsonde noodzakelijk.
11 Aan hetwerkmetbotulinetoxine 99 Tabel 11.1 Botuline toediening bij cervicale dystonie; Amsterdams dysport schema NB: gebruik van dysport is historischbepaald. (4-5 EDysport =1EBotox). Rotatie type m.sternocleidomastoideus,contralateraal 2x40-60 E m.spleniuscapitis,ipsilateraal 2x40-3x60 E (m.obliquus inferior,ipsilateraal 1x40 E) Neig oflateroflexie type m.levatorscapulae, ipsilateraal 50-60 E m.scalenuspost/medius,ipsilateraal 40-60 E (m.sternocleidomastoideuslaterale kop,ipsilateraal 50-60 E) (m.trapezius, ipsilateraal 2x30-60 E) Retrocollis type m.semispinalis,bdz 2-3x40-60 E m.spleniuscapitis,bdz 2-3x40 E Antecollis type (m.sternocleidomastoideus,bilateraal 2x40-60 E) (m.longuscolli,bdz 40 E) Combinatie vantypen Combinatievan betrokkenspieren(zie boven) Cervicale dystonie met tremor Ja kniktremor bdz. m. sternocleidomastoideus en m. semispinalis + cervicale dystonie component Neeschudtremor bdz. m. splenius + cervicale dystonie component 11.2.2 Blefarospasme Er zijn geen dubbelblinde gerandomiseerde onderzoekingen naar het effect van BT bij blefarospasme. Het effect is echter zo groot en onmiskenbaar dat zon studie niet snel meer gedaan zal worden. 90% van de patiënten heeft baat bij de behandeling. Het meest effectief zijn injecties in het pretarsale en preseptale deel van de m. orbicularis oculi. In het AMC wordt schema 2 (Fig 11.1) voor de behandeling gebruikt. Bij sommige patiënten is er alleen sprake van een pretarsaal blefarospasme. Dan kan worden volstaan met pretarsale injecties. Ook bij patiënten met zogenaamde involuntary levator palpebrae inhibition, waarbij het primaire probleem, het niet voldoende aanspannen van de m. levator palpebrae is, blijkt er vaak toch ook overmatige activiteit van het pretarsale deel van de m. orbicularis oculi te zijn. Dit kan met behulp van het EMG worden geverifieerd. Bijwerkingen: Ptosis, dubbelzien, keratitis sicca, entropion, lagophthalmus en oedeem van de oogleden zijn de belangrijkste bijwerkingen. Oogdruppels overdag en ooggel voor de nacht om uitdroging van de cornea te voorkomen, dienen zeer laagdrempelig te worden voorgeschreven.
Page 1 and 2:
KNF dagen2010 KNF Perifeer 22 en 23
Page 3:
Voorwoord De KNF nascholingscommiss
Page 6 and 7:
vi Inhoudsopgave 4 Het geheel ismee
Page 8 and 9:
viii Inhoudsopgave 9 Het naald EMG
Page 10 and 11:
2 Gertvan Dijk, CeesStam,MachielZwa
Page 12 and 13:
Page 14 and 15:
Page 16 and 17:
Page 18 and 19:
10 CeesStam Tabel2.1 Zeventipsvoorh
Page 20 and 21:
12 CeesStam patroon treedt vaak op
Page 22 and 23:
14 CeesStam Een ander relatief onbe
Page 24 and 25:
16 Michelvan Putten enCyrilleFerrie
Page 26 and 27:
Page 28 and 29:
Page 30 and 31:
Page 33 and 34:
Hoofdstuk4 Het geheelismeerdan de s
Page 35 and 36:
4 Het geheelismeerdan de somder del
Page 37 and 38:
Page 39 and 40:
Page 41:
Page 44 and 45:
36 GeaDrost enJanneke Horn MUSCLES
Page 46 and 47:
38 GeaDrost enJanneke Horn De incid
Page 49 and 50:
Hoofdstuk6 EMG geleidingsonderzoek
Page 51 and 52:
6 EMGgeleidingsonderzoek 43 6.4.2 W
Page 53 and 54:
6 EMGgeleidingsonderzoek 45 stimula
Page 55 and 56: Hoofdstuk7 Geleidingsonderzoekbij c
Page 57 and 58: 7 Geleidingsonderzoekbij compressie
Page 63 and 64: Hoofdstuk8 Klinieken EMGvan aandoen
Page 65 and 66: 8 Klinieken EMGvan aandoeningenvand
Page 77 and 78: Hoofdstuk9 Het naaldEMG Machiel Zwa
Page 79 and 80: 9 Het naaldEMG 71 Tabel 9.2 Fibrill
Page 81 and 82: 9 Het naaldEMG 73 niekiswelzeerbrui
Page 83 and 84: 9 Het naaldEMG 75 Figuur 9.4 Grafis
Page 85 and 86: 9 Het naaldEMG 77 9.4 Praktischeasp
Page 87 and 88: 9 Het naaldEMG 79 zijn met de naald
Page 89 and 90: Hoofdstuk10 Diagnostiekvande neurom
Page 91 and 92: 10 Diagnostiekvan de neuromusculair
Page 103: 10 Diagnostiekvan de neuromusculair
Page 108 and 109: 100 HansKoelmanen HumphreyMorré Fi
Page 111 and 112: Index 14 en6Hzspikes, 4 6 Hz fantoo
Page 113: Index 105 posteriordominantrhythm,2
show all

S - Nederlandse Vereniging voor Klinische Neurofysiologie

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?