Th&ma Hoger Onderwijs 2021-2

TH MA 2-21
Een leven lang ontwikkelen
In opdracht van de Vlaamse Regering draagt het Partnerschap Levenslang Leren bij aan de transformatie van het
leersysteem. ‘We moeten afstappen van een lineair denken over leren en werken, en sterker inzetten op leren doorheen
de levensloopbaan: werken en leren zijn inherent met elkaar verweven.’
Menselijk kapitaal als belangrijkste
grondstof
Op weg naar een lerende samenleving
Ans De Vos & Ditte Kimps
Partnerschap Levenslang Leren, Vlaamse Overheid
O
nze samenleving is meer dan ooit in beweging.
De arbeidsmarkt, de economie en het sociaal weefsel
zijn sterk onderhevig aan voortdurende verandering
en onzekerheid. De coronacrisis heeft dat extra in de
verf gezet, maar ook technologie, digitalisering, demografische
evoluties, globalisering en klimaatverandering hebben
onze samenleving en economie de voorbije periode sterk
veranderd, en deze veranderingen zullen zich nog verderzetten
in de toekomst. Onze samenleving staat, met andere
woorden, voor een heel aantal uitdagingen.
De mate waarin we in staat zullen zijn het hoofd te bieden
aan deze uitdagingen, zal sterk bepaald worden door ons
leersysteem. Vanuit het perspectief van het individu is het
belangrijk om de eigen leerloopbaan in handen te kunnen
nemen en de gewenste kennis, vaardigheden en competenties
te verwerven. Vanuit het perspectief van organisaties
is het cruciaal om het menselijk kapitaal op peil te houden
en de juiste competenties en kennis aan te trekken en te
behouden. Vanuit het perspectief van de samenleving zijn
er hoge verwachtingen van het leersysteem om individuen
en organisaties hierin bij te staan en ervoor te zorgen dat
niemand uit de boot valt.
Helaas is er in Vlaanderen momenteel nog geen sprake van
een sterke leercultuur, niet bij individuen, niet bij organisaties,
noch in de samenleving als geheel. Na de initiële opleiding
hebben mensen doorgaans nog weinig zin om te leren
of zich bij te scholen, door minder goede leerervaringen of
door drempels zoals het gebrek aan tijd of geld. Vlaanderen
bengelt daardoor onderaan de statistieken wat betreft
Het Partnerschap Levenslang Leren wil het kader
scheppen voor de omslag naar een duurzamer,
toekomstbestendig leersysteem. Een leersysteem
dat Vlaanderen als samenleving innovatiever,
welvarender, productiever en inclusiever maakt.
Dat van de Vlaamse regio een Europese topregio
kan maken en ervoor zorgt dat we een plaats aan
de top kunnen behouden, zowel op economisch
als op maatschappelijk vlak. De huidige coronacrisis
is daarbij hét momentum om snelheid te
maken en een voorsprong te nemen. Het partnerschap
werkt actiegericht en zet visie om in
doorbraken en ambities voor de middellange
termijn. Deze ambities dienen als blauwdruk
voor het actieplan Levenslang Leren dat het partnerschap
opstelt en uitdraagt.
levenslang leren. Zo nam de voorbije jaren slechts 8,7 procent
van de Vlamingen tussen 25 en 64 jaar oud regelmatig
deel aan een formele opleiding. Daarmee scoort Vlaanderen
onder het EU-gemiddelde en loopt het ver achter op toppresteerders
zoals de Scandinavische landen en buurlanden
Nederland, Frankrijk en Luxemburg, waar de opleidingsparticipatie
rond de 18 procent bedraagt. Vanuit langetermijnperspectief
is er bovendien weinig evolutie merkbaar.
20