Th&ma Hoger Onderwijs 2021-2

Synthese van
syntheses
Malcolm Tight: Syntheses
of Higher Education
Research – What We Know
Bloomsbury Academic, Londen.
ISBN 97811350128736 (hardback)
/ 97811350128729 (paperback) /
97811350128750 (e-book); 282 blz.
€ 101,00 (hardback) / € 39,00
(paperback) / € 27,99 (e-book)
en overzicht
E
geven van wat we
op dit moment
weten over het
hoger onderwijs: dat is het
even ambitieuze als eenvoudig
geformuleerde doel dat de Britse
onderzoeker Malcolm Tight
blijkens de ondertitel beoogt
met zijn nieuwste boek. Daarbij
gaat het hem om kennis die
gebaseerd is op wetenschappelijk
onderzoek, die hij verzamelt
met behulp van bestaande syntheses.
Op die manier brengt
hij meteen ook de overblijvende
lacunes en de mogelijke
pistes voor toekomstig onderzoek
in kaart.
De samenvattende studies
waarop Tight zich baseert
worden in de bestaande literatuur
aangeduid met een verwarrende
veelheid aan termen, die
hij kritisch maar genuanceerd
toelicht en waarin hij zelf
orde schept door drie types te
onderscheiden. Om te beginnen
maakt hij een onderscheid
tussen systematic reviews, die een
kwalitatief overzicht bieden van
de studies in een onderzoeksdomein,
en meta-analyses, die de
kwantitatieve onderzoeksresultaten
over een bepaald onderwerp
samenbrengen. Daarnaast hanteert
Tight de term substantive
literature review voor kwalitatieve
syntheses die weliswaar niet
de methodologie hanteren
van de systematic review, die
pas vrij recentelijk vanuit het
geneeskundig onderzoek naar
de sociale wetenschappen werd
geëxporteerd, maar die nagenoeg
even grondig en veelomvattend
zijn.
Tights eigen boek is, kort
gezegd, een synthese van
de syntheses. Hij verwerkt
er in totaal 515, waaronder
280 systematic reviews, 60 substantive
literature reviews,
165 meta-analyses en 10 studies
die verschillende methodes
combineren. Hij beperkt zich
daarbij tot gepubliceerde Engelstalige
studies, die hij voornamelijk
verzamelt via systematische
en transparant beschreven
zoekacties in de digitale bronnen
Scopus, Google Scholar
en World of Science. De zogenaamde
‘grijze literatuur’
(bijvoorbeeld ongepubliceerde
congresbijdragen en dissertaties)
blijft buiten beschouwing,
net als publicaties in andere
talen dan het Engels. Door
die laatste beperking blijven
sommige onderzoekstradities
misschien onderbelicht, maar
niettemin is het corpus aanzienlijk.
Bovendien zorgt het gebruik
van het Engels als wetenschappelijke
voertaal ervoor dat bijna
een derde van de behandelde
publicaties uit niet-Engelstalige
landen komt.
Tight situeert zijn onderneming
binnen wat hij aanduidt als de
derde golf in de ontwikkeling
van het hoger onderwijs en het
onderzoek ernaar. Typerend
voor de eerste golf waren de
expansie en democratisering van
het hoger onderwijs zelf. Daarop
volgde, ten tweede, de groei van
het onderzoeksveld higher education
research, die samenhing
met de behoefte om de praktijk
evidencebased te onderbouwen,
instellingen met elkaar te vergelijken
(benchmarking) en de
financiële investeringen van
overheden in het hoger onderwijs
te verantwoorden. Met het
volume van het onderzoek in dit
domein groeide, ten derde, ook
de nood aan synthetiserende en
vergelijkende beschouwingen.
Tight voorziet dat een vierde golf
zal bestaan in het toepassen van
de inzichten uit die syntheses
met het oog op verbeteringen
in het hoger onderwijs zelf en
in het onderzoek. Hij gaat er
bovendien van uit dat onderzoekers
zich in een vijfde fase
vooral zullen richten op het
vullen van de vastgestelde leemtes
in onze kennis. Het is een
misschien wat schematiserende
en alleszins optimistische visie,
wellicht gestimuleerd door de
systematische aanpak die Tight
zelf de afgelopen twintig jaar in
zijn onderzoek heeft gehanteerd.
Die resulteerde onder meer in
de boekpublicaties Re searching
Higher Education (2003, tweede
editie 2012) en Higher Education
Research: The Developing
Field (2019). Syntheses of Higher
Education Research is daarop een
logisch vervolg.
Het boek bestaat uit drie delen.
Het eerste geeft een inleiding op
de opzet en inhoud van het boek
zoals hierboven samengevat,
een methodologische toelichting
over systematic reviews en
meta-analyses en een overzicht
van de belangrijkste trends in
het corpus. In het tweede deel
neemt Tight de bevindingen uit
zijn materiaal onder de loep in
dertien hoofdstukken. Die heeft
hij ingedeeld op basis van de
acht centrale thema’s uit het
onderzoek naar hoger onderwijs
die hij in eerder werk heeft
geïdentificeerd, een indeling
die ook andere onderzoekers
sindsdien hanteren. De thema’s
zijn achtereenvolgens teaching
and learning, course design, the
student experience, quality, system
policy, institutional management,
academic work en knowledge
and research. Het derde deel
van het boek, ten slotte, geeft
een beknopt overzicht van de
belangrijkste resultaten, staat
stil bij de methodologische
beperkingen van de gehanteerde
aanpak en schetst mogelijkheden
voor vervolgonderzoek.
85