09.06.2021 Views

Th&ma Hoger Onderwijs 2021-2

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Het rad van

ongelijkheid

Orhan Agirdag: Onderwijs

in een gekleurde

samenleving

EPO, Antwerpen.

ISBN 9789462672505;

260 blz. € 24,90

tel je even voor dat

S

enkele leerlingen

kleine diefstallen

hebben gepleegd

in de stad waar de school gevestigd

is. Het hoofd van de school

bespreekt met het hoofd van de

politie en de burgemeester hoe

ze dit probleem kunnen aanpakken.

Denk dan even bij jezelf:

zijn het in mijn voorstelling drie

witte mannen die het probleem

aan het bespreken zijn? En de

leerlingen die stelen, die hebben

wellicht een kleurtje?

We denken vaak in stereotypen

en we bedoelen dat meestal

helemaal niet slecht. Maar zoals

Orhan Agirdag met veel verve

aantoont in zijn boek Onderwijs

in een gekleurde samenleving,

zeker in het onderwijs is dat niet

onschuldig. Want de dominante

‘witte’ beelden zijn ingrijpender

dan we spontaan zouden

denken. Ze bepalen mee of

leerlingen zich thuis voelen op

school, hun welbevinden, hun

zelfbeeld en daarmee ook hun

studieprestaties en de kansen

die ze in het onderwijs én later

hebben. We wijten dit vaak aan

andere factoren, zoals hun (taal-)

achterstand of hun IQ, maar

in werkelijkheid gaat het om

achterstelling.

Er zijn structurele mechanismen

aan het werk waardoor

etnische verschillen leiden

tot onderwijsongelijkheden.

Het ‘rad van ongelijkheid’,

zoals Agirdag het noemt, draait

onverbiddelijk in het nadeel van

leerlingen van kleur. Ze worden

gesegregeerd in klassen en scholen

(bijvoorbeeld in een ‘b-klas’)

waar de onderwijskwaliteit

nogal eens te wensen overlaat.

Ze moeten opboksen tegen stereotypen

die hun eigen taal en

cultuur niet erkennen (ze ‘staan

achter’ met taal, terwijl ze net

een taal méér kennen). Ze krijgen

te maken met negatieve

vooroordelen en lage verwachtingen,

die ze vaak ook overnemen

omdat het de dominante

beelden in de samenleving zijn.

En ze worden gediscrimineerd:

ze krijgen vaker straf, meer

negatieve adviezen et cetera.

In het hart van dit alles zit

een systeem van institutioneel

racisme, dat leerlingen op

basis van hun etnische achtergrond

een lage status toekent.

En dat alles leidt ontegensprekelijk

tot ongelijkheden

in schoolprestaties.

Het boek stopt gelukkig niet

bij het fileren van het rad van

ongelijkheid, maar draagt ook

oplossingen aan. We kunnen

81

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!