Th&ma Hoger Onderwijs 2021-2

More documents

Recommendations

Info

TH MA 2-21Een leven lang ontwikkelenvia onder meer een leergang ‘Onderwijs voor professionals’voor docenten en om het delen van kennis en ervaringenbinnen de docentencommunity, maar ook om het versterkenvan de onderzoekscapaciteit en de samenwerking met(internationale) kennisinstellingen en netwerken.Onderwijs voor professionals is steeds meer die proeftuinaan het worden. Daarbij zijn de mogelijkheden vooreen gevarieerd en soms hybride aanbod van formeel ennon-formeel onderwijs onbegrensd en kunnen we sterkereverbindingen leggen met maatschappelijke vraagstukken ensectoren. Een proeftuin ook waarmee we de scheidslijnentussen onderzoek, onderwijs en maatschappelijke impactkunnen overstijgen. Twee voorbeelden ter illustratie.In de mixed classroom werken studenten en beleidsmedewerkersmet elkaar aan het verbeelden van de toekomst voorhet oplossen van complexe duurzaamheidsvraagstukken.In dit project van de Urban Futures Studio, een samenwerkingsverbandvan het departement Sociale Geografie enPlanologie en het Copernicus Instituut van de UniversiteitUtrecht, leren beide groepen van elkaar. Beleidsmedewerkersreflecteren op de uitdagingen uit hun eigen praktijkmet kennis uit nieuw onderzoek, en studenten kunnen hunacademische training verbinden met de praktijkervaringen van daaruit bijdragen aan complexe maatschappelijkevraagstukken. 7De leergang LinC (Leiderschap in Cultuur) kenmerkt zichals een ‘leerprogramma voor en door leiders in de culturelesector’. In dit parttimeprogramma van iets meer dan eenjaar, in eerste instantie mogelijk gemaakt door het ministerievan OCW, combineren studenten het opdoen vankennis met het uitbreiden van een handelingsrepertoire.Die kennis betreft bijvoorbeeld domeinen als managementen leiderschap, financiën of humanresourcesmanagement.Voor de toepassing in en de reflectie op de eigen praktijk inde culturele sector zijn, naast kennis en vaardigheden, intervisie,coaching en netwerkvorming van minstens zo grootbelang. De Universiteit Utrecht verzorgt dit programmain verschillende samenwerkingsverbanden en op locatiesWe maken gebruikvan de rijkdomaan ervaringen inhet onderzoeksdomeinbuiten de universiteit, samen met overheden en andere kennisinstellingenen maatschappelijke partners. 8SysteemveranderingDe groei en de toenemende variatie aan vormen van onderwijsvoor professionals die we bij universiteiten zien, incombinatie met verschillende vormen van financiering,kun je zien als een systeemverandering van het primaireproces van universiteiten. En in zekere zin is het dat ook.Formeel en non-formeel onderwijs bestaan naast elkaar enlopen door elkaar heen. De publiek en privaat gefinancierdedelen van het aanbod zijn administratief gescheiden, maarbevruchten elkaar wederzijds, terwijl de systemen van kwaliteitszorgop elkaar afgestemd raken. Tegelijkertijd moet veelzich nog uitkristalliseren: wanneer ben je een student vande universiteit of een alumnus? Wat doen we met professionalszonder een diploma in het hoger onderwijs die welbehoefte hebben aan gespecialiseerde academische kennisen vaardigheden? Kunnen we de traditionele niveau-aanduidingenvan beginnend/gevorderd bachelor of masterniveaunog wel gebruiken voor niveaus van complexiteit die vantoepassing zijn? En hoe moeten we die vormen van onderwijscertificeren? Hoe ontwikkelen we een repertoire voorcocreatie van onderwijs en training?Aan de andere kant moeten we de complexiteit van dezesysteemverandering ook niet overdrijven. Zeker niet omdatwe gebruik kunnen maken van de rijkdom aan ervaringendie we de afgelopen jaren hebben opgedaan in het onderzoeksdomein.De verscheidenheid aan vormen van publiekeen private financiering, de ontwikkeling van soorten ‘calls’,‘seed money’, ‘consortia’, het stimuleren van alle mogelijkevormen van multi- en interdisciplinaire samenwerkingsverbanden,tijdelijk of permanenter, bieden allerlei mogelijkhedentot vergelijkbare vormen van organiseren in hetonderwijs, waaronder in het bijzonder het onderwijs voorprofessionals. Inmiddels zijn deze vormen van organiserenook herkenbaar, zoals in de organisatie van het stimulerenvan onderwijsinnovatie via het Comeniusprogramma vanNRO (Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek), deHogeronderwijspremie en ook universitaire programma’svoor onderwijsinnovatie. 9De ontwikkeling van onderwijs voor professionals doet nietsaf aan de waarde en betekenis van de initiële bachelor- enmasteropleiding. Integendeel, ze kan er waarde aan toevoegen.Met de toename van de variatie aan vormen en inhoudenvan onderwijs voor professionals creëren we vooralruimte. Bijvoorbeeld voor de samenwerking met maatschappelijkepartners vanuit de domeinen waarop ons onderzoekbetrekking heeft. Bijvoorbeeld voor de samenwerking metonderwijsinstellingen in het hoger en middelbaar beroepsonderwijs.Bijvoorbeeld voor meer differentiatie van masteropleidingenin combinatie met de voortgezette ontwikkelingen specialisatie van professionals.48
Een leven lang ontwikkelenTH MA themahogeronderwijs.orgDe harde scheidslijn tussen student en professional vervaagt.De impact van universitaire expertise is groter alswe nieuwe kennis, inzichten en vaardigheden niet alleengebruiken bij het opleiden van nieuwe generaties professionals,maar die ook verweven met de generaties professionalsmet wie zij samenwerken en die wij of andereonderwijsinstellingen twintig jaar geleden hebben opgeleid.Wat daarbij wel zou helpen, is als de overheid haar stelselverantwoordelijkheidniet beperkt tot het publiek gefinancierdeonderwijs.Voor nu is niet zozeer van belang dat we als universiteitenop korte termijn grote aantallen cursussen en leergangenontwikkelen. Van belang is dat we de proeftuin prioriteitgeven en serieus nemen. Niet als iets wat erbij of erbovenopkomt. Het is van belang dat we onszelf toestaan om in dieproeftuin uit te proberen wat voor wie werkt en welke meerwaardewe kunnen realiseren voor onderzoek, impact eninitieel onderwijs.Wieger Bakkeris dean Lifelong Learning aan de Universiteit Utrecht enhoogleraar maatschappijgericht hoger onderwijs aan de faculteitRecht, Economie, Bestuur en Organisatie aldaarLiteratuurEUA (2008). European Universities’ Charter on Lifelong Learning. Brussel: European UniversityAssociation.Het is van belangdat we onszelf toestaanom uit te proberenwat voor wie werktEUCEN (2021). www.eucen.eu/aims-and-objectives/ (geraadpleegd op 16 april 2021).Europese Commissie (2000). A Memorandum on Lifelong Learning. Commission staffworking paper. SEC(2000) 1832.Europese Raad (2011). Council Resolution on a renewed European agenda for adult learning.Official Journal of the European Union. C 372/1-6.Europese Unie (2001). Towards the European Higher Education Area. Communiqué of theMeeting of European Ministers in Charge of Higher Education in Prague on May 19th 2001.www.ehea.info/media.ehea.info/file/2001_Prague/44/2/2001_Prague_Communique_English_553442.pdf (geraadpleegd op 16 april 2021).Gezamenlijke koepelorganisaties (2020). Toekomst van ons onderwijs. Discussiestuk. toekomstvanonsonderwijs.nl/(geraadpleegd op 16 april 2021).Inspectie van het onderwijs (2020). De staat van het onderwijs 2020. www.destaatvanhetonderwijs.nl(geraadpleegd op 15 april 2021).Kerver, B. & Riksen, D. (2016). Open badges en microcredentialing. Whitepaper SURFnet,Utrecht.Kuijpers, M. & Draaisma, A. (2020). Loopbaangericht leven lang ontwikkelen. Economischen zingevingsperspectief voor nu en de toekomst. Onderzoeksrapport bijzondere leerstoelLeeromgeving en Loopbanen. Heerlen: Open Universiteit.Kuijpers, M., Semeijn, J. & Heijde, B. van der (2019). Een loopbaanperspectief op ‘levenlang ontwikkelen’, ScienceGuide 2019:5. www.scienceguide.nl/2019/05/een-loopbaanperspectief-op-leven-lang-ontwikkelen/(geraadpleegd op 9 april 2021).Maslowski, R. (2019). Grenzen aan een leven lang leren. Den Haag: Sociaal CultureelPlanbureau.OCW (2015). De waarde(n) van weten: Strategische Agenda Hoger Onderwijs en Onderzoek2015-2025. Den Haag: ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.OCW (2019). Houdbaar voor de toekomst: Strategische Agenda Hoger Onderwijs. Den Haag:ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.OESO (2019). Benchmarking Higher Education System Performance: The Netherlands. Parijs:OECD Publishing.Regt, H. de & Lenning, A. van (2017). Verkenning van een onderwijsvisie voor Tilburg University.Tilburgse Academia en Educatie Reeks, Tilburg University.Schaaf, M. van der, Schuurmans, M. & Tartwijk, J. van (2020). ‘De roep om adaptieveprofessionals. Werken en ontwikkelen in tijden van onzekerheid en snelle verandering.Opleiding en Ontwikkeling’. Tijdschrift voor Human Resource Development, 33 (3),pp. 8-13.SER (2019). Briefadvies Strategische agenda Hoger onderwijs. Den Haag: Sociaal-EconomischeRaad.Universiteit Utrecht (2020a). Werkplan Onderwijs voor Professionals 2020-2022.Universiteit Utrecht (2020b). Open blik, open houding, open wetenschap. Strategisch plan2025. www.uu.nl/organisatie/strategisch-plan-2025 (geraadpleegd op 16 april 2021).Wentzel, B. & Oelmann, M. (2002). Universities in the Market for Continuing Higher Education.IWP Discussion Paper No. 2002/2.Zuiker, I., Lam, I., Adriaanse, P., Bakker, W., Kluijtmans, M. & Tartwijk, J. van (2018).‘Levenslang leren: Uitgangspunten voor postacademisch onderwijs’, Th@ma 2018-1,pp.36-40.Noten1 Zie bijvoorbeeld het aanbod van de Universiteit Utrecht (www.uu.nl/professionals),de Radboud Universiteit (www.ru.nl/opleidingen/onderwijs-trainingen/radboud-academy/),Wageningen University & Research (www.wur.nl/nl/Onderwijs-Opleidingen/opleidingen-voor-professionals.htm), TU Eindhoven (www.tue.nl/studeren/professional-education/),TU Delft (www.tudelft.nl/tbm/onderwijs/online-education/professional-education),VSNU (vsnu.nl/aanbod-leven-lang-ontwikkelen.html) en de alliantieEWUU (ewuu.nl/nl/onderwijs/leven-lang-ontwikkelen/).2 Zie bijvoorbeeld de whitepaper Open badges en microcredentialing van SURF, eencoöperatieve vereniging van Nederlandse onderwijs- en onderzoeksinstellingen voorict-ontwikkeling en innovatie (Kerver & Riksen, 2016). Zie ook de pilots van OCW rondflexibilisering en het STAP-budget: www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/hoger-onderwijs/experimenten-om-deeltijdonderwijs-flexibeler-te-maken/pilots-flexibilisering;www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/leven-lang-ontwikkelen/stap-budget#:~:text=Werkenden%20en%20werkzoekenden%20kunnen%20vanaf,De%20subsidie%20heet%20STAP3 ‘All purposeful learning activity, undertaken on an ongoing basis with the aim of im -proving knowledge, skills and competence.’ EU memorandum 2000.4 Zo stelt de Universiteit Utrecht in haar Strategisch Plan bijvoorbeeld dat ‘het uitgangspuntis dat we studenten opleiden tot kritische wereldburgers met oog voor belang vande open samenleving’ (UU 2020). En in een verkenning van een onderwijsvisie voor deUniversiteit Tilburg stellen De Regt & Van Lenning dat ‘de culturele mensvorming inde zin van een intellectuele, morele en sociale ontwikkeling, ook van het karakter vanstudenten, centraal [staat] binnen de Tilburgse academische gemeenschap’ (De Regt &Van Lenning, 2017).5 Zie www.universiteitvannederland.nl/6 Zie ook het praktijkgerichte NRO-onderzoeksproject Adapt at Work, www.adaptatwork.nl/7 Zie www.uu.nl/nieuws/mixed-classroom-dingt-mee-naar-hogeronderwijspremie-20218 Zie leiderschapincultuur.nl/9 Zie www.nro.nl/onderzoeksprogrammas/comeniusprogramma, www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/hoger-onderwijs/nl-hogeronderwijspremie en www.uu.nl/onderwijs/centre-for-academic-teaching-0/utrechts-stimuleringsfonds-onderwijs-049
Page 1 and 2: WWW.THEMAHOGERONDERWIJS.ORGTH MAHOG
Page 3 and 4: Een leven lang ontwikkelen22021
Page 5 and 6: inhoudTH MAthemahogeronderwijs.orgE
Page 7 and 8: Een leven lang ontwikkelenTH MA the
Page 47: Een leven lang ontwikkelenTH MA the
Page 79 and 80: TH MA themahogeronderwijs.orgMet ee
Page 81 and 82: Het rad vanongelijkheidOrhan Agirda
Page 83 and 84: De echte prijsvan hogeronderwijsNan
Page 85 and 86: Synthese vansynthesesMalcolm Tight:
Page 87 and 88: MinisterschapmetbeperkingenJet Buss
Page 89 and 90: De hoogtevan de latRob Kickert: Rai
Page 91: Maar vóór hetzover is moet de opl

Th&ma Hoger Onderwijs 2021-2

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?