Th&ma Hoger Onderwijs 2021-2

TH MA 2-21
Een leven lang ontwikkelen
Levenslang
Huisman
H
eb je het al gehoord? Verschrikkelijk, niet?
Ik had gedacht dat ze ervan af zou komen met
een termijn van 10-15 jaar, levenslang leren is
wel een zeer zware straf.
- Je hebt gelijk. Ik schatte in dat de rechter in aanmerking
zou nemen dat ze al vele jaren in het onderwijs heeft
doorgebracht en dat dit zou leiden tot strafvermindering.
Ze was immers een keer blijven zitten in het middelbaar en
heeft een tweede studie aan de Universiteit van Harderwijk
gedaan. Haar advocaat had dit toch kunnen aanvoeren als
goed gedrag?
Krek. Ik ben geen jurist, maar als het niet gezien werd als
goed gedrag, misschien dan wel als een gevalletje voorarrest
avant la lettre?
- We moeten nog even afwachten hoe de straf er precies
uitziet. Ik vraag me bijvoorbeeld af of ze die voltijds of parttime
kan uitzitten.
Die vraag is eenvoudig te beantwoorden. Het Europees
Hof voor de Rechten van de Mens heeft hier in 2015 een
duidelijke uitspraak over gedaan. Je kunt je vast de casus
van de Maltese drugssmokkelaar wel herinneren die werd
veroordeeld tot een studie van de ontwikkelingen in de
Nederlandse filosofie in het Interbellum. Het Europees Hof
oordeelde dat de leertijd beperkt zou moeten zijn tot een
wekelijkse investering van maximaal 10 uur. Niet onbelangrijk:
in deze specifieke casus besloot het Hof ook dat de
veroordeelde de beschikking moest krijgen over een woordenboek
Nederlands-Maltees en Maltees-Nederlands.
- Enne... zouden ze haar toestaan om zelf de modules te
kiezen, of zal het allemaal verplichte stof zijn?
Daar zijn de geleerden het nog niet over eens. Het is evident
dat de veroordeelde geen vakken kan volgen die ze reeds
met een voldoende resultaat heeft afgerond; het leereffect
zou dan te beperkt zijn. Maar uiteraard moet de straf wel
aansluiten bij haar EVC’s of EVK’s.
- Hoe zat dat dan met onze Maltees? Die straf leek me
niet passend.
Foutje van de ENIC-NARIC. Zijn Maltese diploma werd
fout vertaald.
- Ik snap het. Zeg, het lijkt wel of je een expert bent op dit
terrein! Mag ik eens vragen: aan welk soort competenties
zou er vooral maatschappelijke behoefte zijn?
Bij het verder institutionaliseren van levenslang leren
zou toch vooral het accent op de soft skills moeten liggen.
Afgaande op het gedrag dat veel landgenoten – in het licht
van de pandemie – hebben laten zien, lijkt me een stevige
leerlijn burgerschap evident (tolerantie, 6 ECTS; inlevingsvermogen,
6 ECTS; zelfbeheersing, 6 ECTS). Ook op het
terrein van politieke bewustwording – kijk naar de verkiezingsuitslagen
in België en Nederland – zijn er nog wel wat
winstpuntjes te behalen.
- Ik hoor alleen maar positieve geluiden…
Klopt. Toch moeten we alert blijven en de kwaliteitszorg
goed op orde hebben. Er zijn nog veel louche private aanbieders
op de markt, die van alles beloven. Trouwens, de
rol van onze publieke hogescholen en universiteiten in het
levenslangelerengebeuren is ook nog niet evident.
- Hoezo?
De landelijke studentenvakbonden klagen dat deze instellingen
de studerende twee keer langs de kassa laten komen
en dreigen naar de rechter te gaan. Eerst troggelen de instellingen
studenten geld af voor een inferieure kwalificatie en
dan plukken ze hen jaren later nog eens (tegen marktconform
tarief). Zo worden ze feitelijk dubbel beloond voor het
niet adequaat uitvoeren van hun kerntaak.
- Akkoord, maar ik neem aan dat ze levenslang leren toch
verkiezen boven het herinvoeren van de doodstraf?
- Huh, wat bedoel je?
EVC staat voor eerder of elders verworven competenties.
Die kun je staven met eerder (of elders) verworven kwalificaties.
De commissie Levenslang Leren (in de volksmond de
Brain Police) beoordeelt of de competenties van de beoogde
cursussen voldoende aansluiten bij de huidige competenties
van de veroordeelde. Da’s tijdrovend maatwerk, maar er zijn
nog veel werkzoekende onderwijskundigen.
Jeroen Huisman
is hoogleraar sociologie, verbonden aan het Centre for Higher
Education Governance Ghent, Universiteit Gent en vast
columnist van Th&ma
54