dıyarbakır zındanı

145
şa ra mı yor du. Al dı ğı ye ni bil gi ler ka le yi fet het me de bir omuz, bir
da ya nak ola bi lir di. Bu yüz den se vinç liy di. No tun ele ge çi ril me sin -
den son ra sal dı rı yı, vah şe ti, yö ne li mi da ha da bo yut lan dı rıp ko şul -
la rı da ya nıl maz, ne fes alın maz ha le ge tir me ye ça lış tı lar.
- İda re nin bu son yö ne li mi ye ni dö kül me le re ne den ol du mu?
- Evet… Sü re ge len dö kül me ler de kıs men bir ar tış ol du. An cak
di re niş ölüm oru cu gi bi bü yük bir ey lem le bes le nip sür dü rül dü ğü
için, hâlâ gü cü nü ko ru yor du. Ölüm oru cu si la hı nın he de fi ni tam
vur ma ma sı, so nuç alı cı ola ma ma sı di re ni şe olan gü ve nin, umu dun
za yıf la ma sı nı ve çö zül me nin hız lan ma sı nı be ra be rin de ge tir di.
- Söy le dik le rin, “ar ka daş la rın di re ni şi ölüm oru cu şah sın da
gör me le ri, ona bu ka dar çok bel bağ la ma la rı bir ek sik lik ti” be lir -
le me si ne uy gun dü şü yor.
- Di re ni şi ya şa mın te mel bir il ke si, ya şa mın ken di si ola rak ele
al mak ge re kir. O sa de ce şu ve ya bu ey le me bağ la nır ve sa de ce on -
da so mut laş tı rı lır sa, bu teh li ke li so nuç la rı do ğu rur. Doğ ru bir de -
ğer len dir me ol maz. Ya şam bir çok cep he de, bir çok si lah la sür dü rü -
len bir sa vaş tır. Di ren mek, ya şa mak ol du ğu na gö re, o da çok cep -
he li bir sa vaş tır. Ölüm oru cu 1981 di re ni şin de en önem li cep hey di.
Her ba kım dan öne çık mış tı. An cak bu cep he de çö zül me ola bi le ce -
ği, ye nil gi alı na bi le ce ği de he sap la na rak di re niş sür dü rül me liy di.
Ölüm oru cu nun bu şe kil de bit me si ta bii ki, di re ni şi en et ki li si la -
hın dan yok sun bı ra ka rak her ba kım dan, mad di-ma ne vi açı dan ko -
şul la rı da ha da olum suz et ki le ye cek ti. An cak ya şa mak, va rol mak
di re niş ten geç ti ği için, en zor ko şul lar da da ol sa onu sür dür mek bir
zo run lu luk tur. İş te biz bu zo run lu lu ğu ye te rin ce kav ra ma mış, bi -
lin ce çı kar ma mış tık. Umut bağ la nan ölüm oru cu olum suz so nuç la -
nın ca, ida re an laş ma nın ge rek le ri ni ye ri ne ge tir me yin ce, di re ni şe
olan inanç za yıf la dı, umut suz luk art tı, çö zül me hız lan dı. Ve be lirt -
ti ği miz gi bi di re ni şi sür dü ren ler 50-60 ki şi lik bir sa yı ya düş tü.
- Pe ki siz le rin di re ni şin akı be ti ni de ğer len di re bil me im kan la rı -
nız var mıy dı? Eğer var sa, na sıl de ğer len di ri yor du nuz?
- Biz ler du ruş ma la ra grup lar ha lin de çı ka rıl ma ya baş lan dık tan
son ra ar tık fi zi ki or tam ola rak da bel li ar ka daş la rın ay nı ze min de