dıyarbakır zındanı

327
- Bu iğ renç iş ler de mi ya pıl dı? Can lı ta nık la rıy la ör nek le ye bi lir
mi si niz?
- Bu uy gu la ma ya Di yar ba kır As ke ri Ce za e vi’nde bu lu nan bin -
ler ce in san ta nık tır. Sa de ce beş-on ki şi ye yan sı yan bir ta nık lık de -
ğil, bin ler le ifa de edi len bir ta nık lık. Ba zı yön tem ler bu lu nup uy -
gu lan dı ğın da, et ki li ol du ğu gö rül düy se he men ge nel uy gu la ma ya
dö nü şü yor du, yay gın laş tı rı lı yor du de dik. Ha va lan dır ma la rın tü -
mün de fo sep tik çu kur la rı var. Yi ne 36’nın tı ka tı lan tu va let le rin de ki
la ğım su yun dan da sö zet tik. İn san la rı pis li ğin için de yüz dü rü yor lar
ba şın dan aşa ğı ko va lar la dö kü yor lar. Bun la rı ya pan bir an la yış ni -
çin ha va lan dır ma da ki fo sep tik çu kur la rı nı kul lan ma sın? Yü rü yüşü
be ğen me di ğin den, ya da di ğer şey le ri ih lal et mek ten tu ta lım, her
“ne den” için in san lar bu çu kur la rın içi ne atı lı yor du. İti raf lar gün -
de me gel di ğin de vah şet da ha da tır man dı rıl dı. 34. ko ğuş en faz la
iti raf çı nın çık tı ğı yer di. Ela zığ gru bu bu ko ğu şa ko nul muş tu. İti raf -
çı laş tır mak için 34’e az gın bir te rör eş li ğin de yük len me baş la dı -
ğın da en sık kul lan dık la rı araç lar dan bi ri si fo sep tik çu kur la rı ol -
muş. İn san lar sık sık bu ra la ra atıl mış.
- Na sıl ya pı yor lar dı? Tam ola rak na sıl ger çek leş ti ri li yor du bu
aşa ğı lık iş? Bir kaç ör nek ve re bi lir mi si niz?
- Fo sep tik çu kur la rı nın en de ri ni bir met re ci va rın da. Çu ku run
ka pa ğı kal dı rı lı yor, tu tuk lu içi ne atı lı yor. Ka pa ğı ye ni den ka pa ta -
bil mek için tu tuk lu çö mel ti li yor. Son ra da ka pak ka pa tı lı yor. O ko -
ku, ha va sız lık içer de ka lan in sa nı müt hiş zor lu yor; göz le ri yu va la -
rın dan fır lı yor, ken din den ge çe cek nok ta ya ge ti ri yor, sa at ler ce
böy le ka lı yor. Ba zen de tu tuk lu yu ayak la rın dan tu tup baş üstü çu -
ku ra sa lı yor lar, ba şı la ğım su yu na gö mü lü yor. Uzun sü re su yun
için de tu tul du ğun dan o pis su yu yut mak zo run da ka lı yor. Bo ğul ma
nok ta sı na gel di ğin de çe ki li yor, bir kaç ne fes al ma sı sağ lan dık tan
son ra ye ni den ba şa şa ğı dal dı rı lı yor. 1983 Ey lül di re ni şi ön ce si
Meh met Bal lı hüc re ye ge ti ril miş ti. Ken di si nin fo sep tik çu ku ru na
ko nul du ğu nu an lat tı. Di re niş ler son ra sı ar ka daş lar la bir ara ya gel -
di ği miz de gör dük ki, bu uy gu la ma bi rey sel de ğil, top lu, ge nel bir
uy gu la ma. Sa de ce di ren gen, bas kı lar kar şı sın da ira de si kı rıl ma yan