dıyarbakır zındanı

159
- Dil den çok de ne tim ve di sip lin ol gu su nun ze de len di ği ni dü -
şün me tep ki siy di… Dil de da hil her şe yin ya sak lan ma sıy la kar şı
kar şı ya yız… Biz he nüz o dö nem di re ni yo ruz. Tes li mi yet ko şul la -
rın da uy gu la ma lar “emir-ko mu ta”ya bin di ğin de her şey da ha da
ağır la şa cak tı… Ya şa mın bir bü tün ola rak kon trol edil me si, her şe yi
ile ida re nin de ne ti mi ne geç me si ola yı var. Di ye lim si ga ra ya sak tır,
ida re ver mi yor, o za man bir ki şi nin si ga ra is te me si “ce za”lan dı rıl -
ma sı ge re ken bir du rum olu yor. Ya da sür dür dü ğü di re ni şin kı rıl -
ma sı yö nün de kul la nı la bi le cek bir araç ha li ne ge li yor. Her şe yin
si lah ola rak kul la nıl dı ğın dan sö zet miş tim. Ama kul lan dı ğı tüm si -
lah lar la in san lar ara sın da, özel lik le dev rim ci ler ara sın da bu nu tüm -
den ba şa ra bil me si, yar dım laş ma ve da ya nış ma nın önü ne ge çe bil -
me si ola sı mı dır? Ta bii ki, ha yır… İn san ken di si ni ko nuş tur ma nın
yol la rı nı bu la cak tı. Şu ör ne ği de ve re yim: Bir gün mah ke me dö nü -
şün de, gar di yan lar dan bi ri si Ke mal ve ya Rı za’ya bir si ga ra ver di.
Ölüm oru cun dan ye ni çık mış tık, ayak ta du ra mı yor duk, ara ba da
yer de otu ru yor duk. El le ri miz ar ka dan ke lep çe liy di…
- O za man el le ri niz ar ka dan mı ke lep çe le ni yor du?
- Evet, Di yar ba kır’da el ler hep ar ka dan ke lep çe len di. 1984 son -
ra sı da, hâlâ da sü rü yor. 1987 so nun da ben Di yar ba kır’dan ay rı la -
na ka dar bu nu çok ça gün de me ge tir dik, ida re, “ko lor du nun ke sin
em ri var, bu nu de ğiş ti re me yiz.” de di… Ney se bu iki ar ka daş o si -
ga ra yı du dak tan du da ğa alıp öy le iç mek du rum da kal dı lar, hem de
ağız la rı nı yak ma dan…
- Si ga ra nın o an or tak içil me si sah ne si ni göz le ri min önü ne ge ti -
ri yo rum, ger çek ten çok eki le yi ci ol ma lı…
- Evet et ki le yi ci… Böy le si bö lü şüm, pay la şım lar ya şan dı ğı gi bi,
ter si de ol du. Ör ne ğin di re nen in san la ra si ga ra, yi ye cek gi bi şey ler
gön de re nin ya ka lan ma sı du ru mun da iş ken ce gör me ola sı lı ğı yü -
zün den, bi zim le yıl la rı nı bö lüş müş, yan ya na sa vaş mış bir çok in san
si ga ra ve yi ye cek gön der me yi gö ze ala ma dı. Bir de o dö nem de –
son ra da ele ala ca ğız– ida re nin gar di yan la ra yak la şım ola yı var;
bi ze ait he men her ola nak, gar di yan la ra su nu lu yor ve on lar da ha
da az dı rı la rak üze ri mi ze sa lı nı yor. Türk or du sun da gö rül me miş bir