dıyarbakır zındanı

217
dö ne min de ki uy gu la ma lar la bun la rın uy gu la ma la rı nı kar şı laş tı rır,
eleş ti ri ler de bu lu nur du. Ve bu nu ço ğu kez açık açık ya par dı. Ye ni ku -
ral ve ye ni yap tı rım lar, ye ni da yat ma lar da ha çok o gün ler de uy gu -
la ma ya so ku lu yor ve çar kın vi da la rı sı kış tı rı lı yor du. Di yar ba kır böl -
ge sin de ki olay la rın bir ço ğun da adı geç ti ği için, üs teğ men A.O. Ay -
dın’ın ken di si ni ça ğır dı ğı nı, iti raf çı ol ma sı için ‘tav si ye’ler de bu lun -
du ğu nu söy le miş ti. Bu olay dan son ra ba zı ça vuş ve er ler ona ta kı lı -
yor du. 10 Ka sım günü onun la bir baş ka tu tuk lu Ata türk hey ke li nin
önün de say gı du ru şun da bu lun ma ya gö tü rül dü ler.
Ko ğuş ta dü zen siz lik ve ku ral la ra uy ma yan lar var di ye ida re ye
is pi yon gi di yor. 19 Ka sım günü sa bah ha va lan dır ma sı na çık tık tan
son ra dört ar ka da şın adı okun du. Bun lar, Ali ve ay nı da va dan yar -
gı la nan iki ki şi, bir de HK’den yar gı la nan bir baş ka sıy dı. Özel iş -
ken ce uy gu la ma la rı baş la dı. Ni yet le ri nin ne ol du ğu bel liy di. Sü -
rek li işi yo ku şa sü rü yor lar, bil mem han gi mar şın on kı ta sı nı oku!
Bil mem han gi mar şın dör düncü kı ta sı nı ters ten oku, vb. de ne rek
ya pı lan her yan lış ta dö vü yor lar dı. Da yak ve marş söy let me fas lı
bit tik ten son ra içe ri alın dık. Da ha ran za la rı mı za otur ma mış tık ki –
öğ le den ön cey di– Ka ra Be la de ni len ça vuş, do kuz-on gar di yan la
ko ğu şa gir di. Elin de bir ka ğıt par ça sı var dı. Biz ko ğu şun en dip
kö şe sin dey dik. Ali’nin ya ta ğı da ora day dı. Ça vuş, ‘bu ko ğuş ta dua
oku ma yan lar var’ di ye rek sö zünü et ti ğim dört ar ka da şın isim le ri ni
oku du. Bi ri mah ke me ye git ti ği için di ğer üçüncü ko ğu şun or ta sı na
çı kar dı lar. Sor gu suz su al siz ye re yı kıp vur ma ya baş la dı lar. Hep si -
nin el le rin de ka las lar var dı. Uzun ca bir sü re döv dü ler. Son ra ko -
ğuş tan dı şa rı çı kar dı lar. Bu ara dan HK’den olan ar ka daş ba yıl -
mış tı. Onu ya ta ğı na ya tır dı lar. Ali’ye uzun sü re dış ka pı nın önün de
da yak atıl dı. Biz hep ne ol du ğu nu an la ma ya ça lı şı yor duk. Öğ len
ye me ğin den kı sa bir sü re ön ce, Ha san’ı içe ri ge tir di ler. Di yar ba kır
Zin da nı’nda da yak ye me nin na sıl ol du ğu nu ya şa yan lar bi lir. Ha -
san içe ri gir dik ten son ra, dı şar da ka pı nın önün de tek rar Ali’nin
se si gel me ye baş la dı. İs tik lal mar şı nın on kı ta sı nı yük sek ses le
oku tu yor lar dı. Ama se si ke sik ke sik ti. Son ra dan öğ ren di ği miz ka -
da rıy la, esas du ruş ta İs tik la mar şı nı yük sek ses le okur ken as ke rin