dıyarbakır zındanı

162
- Di re niş sü re sin ce ku ral la ra uyan ko ğuş la ra ağır bir yö ne lim ya -
şan ma dı… Ye mek du a sıy la, zi ya re te gi der ken kol uza tıl ma sıy la, gün -
de bir iki marş söy let mey le, bi raz yü rü yüş yap tır may la ye ti nil di. Bü -
tün do ğal, sos yal, kül tü rel ih ti yaç la rın de ne tim al tı na alın ma sı, ya sak -
lan ma sı, ağır iş ken ce ler le gü nün yir mi dört sa a ti nin dol du rul ma sı he -
nüz yü rür lü ğe ko nul ma mış tı. Di re niş sür dü ğün den, tes li mi ye ti çe kim
mer ke zi ha li ne ge tir me ça ba la rı var dı. İda re di re ni şi ce za e vin de bir
bü tün ola rak kır dık tan son ra, bu de fa da ha per va sız ca ko ğuş la ra yö -
nel me ye baş la dı. Ya sak lar bir bi ri pe şi sı ra ge li yor du. Ga ze te yi kes me -
den çay ya sa ğı na, ye mek kıs ma, marş ade di ni, “eği tim” sü re si ni ar tır -
ma, gi de rek ide o lo jik-dü şün sel de ğer le re yö nel me, ha ka ret, si ya si
kim li ğin dü şü rül me si ne yö ne lik sal dı rı la ra ka dar tır man dı… Öy le bir
nok ta ya ge lin di ki, ya şam, gü nün yir mi dört sa a ti ida re ta ra fın dan de -
net le nir, be lir le nir ol du. Tu tuk lu sa ba hın erin de kal kı yor; traş ol mak
zo run da dır, aç lık, su suz lu ğa rağ men sa yım dü ze ni ne ge çi yor, mar şa
baş lı yor, sa yı mı ve ri yor, sa yım dan son ra öğ le ne ka dar tek rar marş;
öğ le den son ra ak şa ma ka dar –tu tuk lu lar ha va lan dır ma ya çı ka rı lıp
eği ti me alın ma dı ğı sü re için de da hi– ko ğuş ve ya marş so rum lu su de -
ne ti min de ko ğuş için de ye rin de sa ya rak as ke ri dü zen de marş söy lü -
yor lar… İzin siz tu va le te gi de me me, otu ra ma ma, si ga ra içe me me ya -
şa nı yor. Ku ral la rın ih la li nin açı ğa çık ma sı du ru mun da, ör ne ğin marş
söy le me sı ra sın da, gö zet le me de li ğin den iki tu tuk lu nun ara la rın da
ko nuş tu ğu nun gö rül me si ha lin de bü tün ko ğuş iş ken ce den ge çi ri li yor,
ye mek ce za sı ve ri li yor, sü rün dü rü lü yor, ran za al tı ya pı lı yor, dü şür -
mek için özel lik le ko ğuş so rum lu la rı da ha faz la he def le ni yor. Bü tün
ce za e vin de ko ğuş so rum lu la rı nın ida re ce atan ma sı ve on la ra is pi yon -
cu lu ğun da ya tıl ma sı, ko ğuş ta olan bi ten her şe yin on lar dan öğ re nil -
mek is ten me si söz ko nu su…
- Ko ğuş içi ya şam na sıl de net le ni yor du? Pen ce re ler den, ka pı
maz gal la rın dan, her anı, her da ki ka yı iz le ye bi li yor lar mıy dı?
- Bu de net le me yön tem le ri var… Gö zet le me de lik le rin den as -
ker ler nö bet le şe içe ri yi gö zet le ye bi li yor lar. Bu nun dı şın da uy gu la -
ma la rın ken di si, ken di için de bir de net le me me ka niz ma sı nı ge ti ri -
yor. Öy le bir ayar la nı yor ki her şey, o uy gu la ma nın için de ken di