dıyarbakır zındanı

199
lı yor du. Ba zı la rı nı Esat Ok tay oda sı na ge tir ti yor, is te di ği bil gi yi
ora da alı yor du. Önem li gördüğü is pi yon cu la rı doğ ru dan ken di si ne
bağ lı yor du. Ço ğu da işi gar di yan ara cı lı ğıy la yü rü tü yor du.
- Baş ka dü şür me me tod la rı var mıy dı? Ör ne ğin mek tup lar dan
tu tuk lu nun ruh ha li tes pit edi le bi lir ve ya rar la nı la bi lir.
- Mek tup yok ki kul la nıl sın! O dö nem, Di yar ba kır’ın mek tup -
suz ol du ğu dö nem di!
- Pe ki o za man baş ka han gi me tod lar var dı?
- Ak lı na ge le cek, gel me ye cek her şe yin, in san ya şa mı na ko nu
ola cak her şe yin bu kir li amaç lar için kul la nıl ma sı söz ko nu suy du.
Ör ne ğin re vi re gi den has ta la ra ge nel de uyuş tu ru cu ilaç lar ve ri le rek
ba ğım lı lık ya ra tıl ma ya ça lı şı lı yor du. İlaç, es rar ve hap alış kan lı ğı
olan la ra kar şı si lah ola rak kul la nı lı yor du… Aç lık, su suz luk, yor -
gun luk hep si kul la nı lı yor. İs pi yon cu yap ma nın bin bir yo lu var. As -
lın da kar şı da ki bi ri ne is pi yon cu luk tek lif et mek öy le ko lay ol ma -
yan, bü yük ce sa ret ge rek ti ren bir olay dır. Çünkü kar şı sın da kin den
is te di ği ki şi li ği ni, inanç la rı nı, her şe yi ni çiğ ne me si, on la ra ters düş -
me si dir. Ama Di yar ba kır’da işin ne ka dar aya ğa düştüğü, yay gın -
laş tı ğı ko nu sun da ye ter li fi kir ve re ce ği ne inan dı ğım şu ör ne ği an la -
ta yım. Dü şün ki, bi ze bi le iti raf yap ma mız tek li fiy le ge li yor. Ve şu -
nu di ye bi li yor: “Gel iti raf et! Se ni ko ğu şa gö tü rü rüz. Ora da ra hat
eder sin. Çay da içer sin!…” O ce hen ne mi or tam da bi le si ya si sa -
vun ma yap tı ğı mı zı, inanç la rı mı zı ko ru du ğu mu zu gör dük le ri hal de,
da va ya, par ti ye, ül ke ye iha net et me miz ra hat lık la is te ni yor. İs te nen
şey çok bü yük tür. Be de li nin de “bü yük” ol ma sı ge re kir. Gel gör ki
o bü yük şe yin kar şı lı ğın da tek lif edi len şey bir bar dak çay dır, ko ğu -
şa git me dir. Ko ğuş de di ği yer ise ce hen ne min bir baş ka kö şe si!..
- Ba zen de bu be del yağ lı ek mek olu yor de ğil mi? “Arap”ın
elin de ki bir di lim yağ lı ek mek!..
- Evet… İha ne tin be de li ge lip bir sa at faz la is ti ra hat et me ye,
marş tan kur tul ma ya, ko ğu şa git me ye da yan dı rı lı yor du… Biz de
yıl lar ca çay iç me ya sak lan dı. Her do ğal ih ti yaç ya sak ko nu su ol -
du ğu için, “bak, şim di ko ğuş ta ol say dın, otur muş çay içi yor ola -
cak tın, oy sa sen bu ra da marş söy lü yor, eği tim ya pı yor sun, iti raf et,