dıyarbakır zındanı

451
lüm oku tu lu yor du. O bö lümü oku yan da ken di kö yü nün, ba ba sı nın
is mi ni ve re rek, “Ah met Efen di is ya nı ol du” de di. Ve ta rih te hiç ol -
ma mış bir “is yan”ı an lat ma ya baş la dı. Olay ki tap oku mak tan çı -
kıp tu tuk lu nun ba ba sı Ah met Efen di’nin is ya nı na dö nü şü yor. An -
la tı yor da an la tı yor. Ar tık “eği tim” ol du ğu nu unu tu yor, ken di ni
kap tı rıp gi di yor ve “eği tim” iş ken ce si zul mün den bi raz uzak laş tı -
ğı nı his se di yor sun. Or ta lı ğı zan gır zan gır tit re ten Ah met Ef fen di
is ya nı din len di ri ci bir et ki de bu lu nu yor du. Yi ne bir gün gar di yan
28. ko ğu şa gi ri yor ve du var da Ata türk res mi nin ya nın da Ke nan
Ev ren’in res mi ni gö rü yor. Kaş la rı nı ça ta rak kız gın bir yüz ifa de -
siy le ko ğuş ta ki le re dö nü yor, “bu da kim, kim as tı bu ra ya” di yor.
Res mi ya pan tu tuk lu övün me do lu bir ses le, “ben yap tım ko mu ta -
nım” di yor. As ker kı za rak, “ne şo ven lik ya pı yor su nuz! Ça buk si lin
o res mi!” di yor. Res mi ya pan, “ama ko mu ta nım bu Ev ren pa şa -
mız” di ye rek si lin me me si ge rek ti ği ni anım sa tı yor. As ker da ha da
kı zı yor “ben an la mam, şo ven lik olur, o re sim ora dan si li ne cek”
di yor. Ke nan Ev ren’in res mi ni du var dan si li yor lar. As ker git tik ten
son ra ar ka daş lar ara la rın da “şo ven lik olur”un ne an la ma ge le ce ği
üze ri ne tar tı şı yor lar, bir türlü çö ze mi yor lar. Ay nı as ker bir sü re
son ra ko ğu şa ge lip bu kez de, “Ata türk’ün res mi ya nın da ni çin
Ke nan Ev ren’in res mi yok, he men res mi ni ya pıp asın” di yor. Gar -
di yan bil gi siz; Ev ren’i de bil mi yor, şo ven li ği de.
- Bu tür ör nek ler kar şı sın da gül mek mi ağ la mak mı ge re kir, in -
san doğ ru su ayır de de mi yor. İn sa noğ lu nun en zor ko şul lar da ya ra -
tı cı lı ğı sa ye sin de, mi za hıy la ayak ta ka la bi le ce ği ne da ir ör nek ler
de di ye bi li riz bun la ra de ğil mi?
- Evet, onu gör mek ge rek. En da ya nıl maz, en kötü ko şul lar da
bi le in sa nın ya ra tı cı lı ğı nı ko nuş tur ma sı, ya şa mı gi de rek çe ki lir ha -
le ge tir me si, bir iş ken ce po zis yo nun dan eğ len di ri ci bir du ru mun
çı ka rıl ma sı… Bu biz de çok yay gın dı… Sa de ce eği tim de de ğil, iş -
ken ce de de öy le. Ör ne ğin, da yak atı lı yor, ki mi si “ay”, “uf” di yor.
Ca nı ya nan in sa nın o ha li ba zen ta nık ola na tu haf ge li yor, gü lü ne -
bi li yor. Gar di yan la rın hüc re ön le rin de adam dö ver ken sal dı rı po -
zis yon la rı var. O po zis yon lar bi le in sa nı gül dü re bi li yor. Ba zı tu -