dıyarbakır zındanı

188
dı rıl mış tır. Bü tün de ğer le ri he def le yen, in sa nı bi ti ri ci uy gu la ma lar
gün de me gel miş ti. Ba zı la rı nı sı ra la ya yım; tu tuk lu ya as ker ler ta ra fın -
dan ana-av rat kü für edil di ğin de emir tek ra rı ya pıl ma sı, ya ni “em re -
der sin ko mu ta nım” de nil me si… Sos ya liz min ön der le ri ne ve de ğer -
le ri ne kü für et ti ril me si, tu tuk lu la rın bir bi ri ni ih bar et me si, piş ma nım
de dirt mek, hay van ses le ri çı kar ma sı nı is te mek vb. vb… 35’te bun la -
rın hep si red de dil miş, uy gu lan ma mış tır. Ör ne ğin, “kim ko nuş tu?”
de nil di ğin de, ki min ko nuş tu ğu nu gar di yan la ra söy le me gi bi du rum -
lar da ka bul edil me miş, bu tür şey ler il ke dü ze yin de ele alın mış tır.
Öy le si bir an da ki min ko nuş tu ğu nun söy len me si bel ki gar di ya nı biz -
le re yö ne lik her han gi bir tav ra gö tür me ye cek, olay bir kaç jop la so -
nuç la na bi le cek tir. An cak tüm hüc re le rin söy le me me si, kar şı la rın da
dil siz ke sil me le ri, on la rı asıl bu çıl dır tı yor ve ko ğuş iş ken ce ve ce za -
la ra he def olu yor du. Bu, is te nen her şe yin ya pıl ma ya ca ğı nı, uyul ma -
ya ca ğı nı, bir nok ta dan son ra hük me de me ye cek le ri in san lar ol du ğu -
mu zu on la ra gös te ri yor du. Ko ğuş lar da ise du rum fark lı. Ço ğu de -
ğer ler dü şü rül müş, özel lik le ba şın dan be ri tes li mi ye ti ka bul et miş si -
ya si grup lar, bi le şi mi za yıf ko ğuş lar üze rin de tüm bu uy gu la ma lar
ya şam bul muş tu. As ker sor du ğun da, “ben piş ma nım” di ye bi li yor.
As ker ana av rat küf re di yor, “em re der si niz” di yor. Ken di si ne “ben
puş tum!” de me si ve ya baş ka kü für ler et me si is ten di ğin de onay lı yor,
emir tek ra rı bi çi min de is te nen her küf rü ya pı yor. Hay van gi bi ses çı -
kar ma sı is te ni yor, ya pı yor. Eşek gi bi anır ma sı is ten di ğin de anı rı yor.
- Ko ğuş lar la hüc re ler ara sın da kök lü bir fark lı lık ol du ğu göz le -
ni yor. İda re ko ğuş lar üze rin de ki fü tur suz lu ğu nu hüc re ler de ni çin
ger çek leş ti re mi yor?
- Bu, bi zim di re niş çi geç mi şi miz den kay nak la nı yor ve düş ma nın
ko ğuş lar da yap tı ğı gi bi bir fü tur suz lu ğu hüc re ler de ya pa ma ma sı nı,
bi ze kar şı tem kin li dav ran ma sı nı be ra be rin de ge ti ri yor. Ya ni ye ni
bir di re niş, pat la ma ola sı lı ğı nı hep he sap ede rek yo la çı kı yor, adım -
la rı nı atar ken bu yak la şım la kar şı mı za çı kı yor. Ko ğuş lar ken di li ğin -
den tes lim ol du ğu bi zim gi bi di ren me dik le ri için ye ni den pat la ma,
di ren me teh li ke si on lar açı sın dan yok tur. Bu yüz den de ida re, tes li -
mi yet dö ne mi nin o ce hen ne mi an dı ran gün le rin de on la ra kar şı da ha