dıyarbakır zındanı

344
ku sun da ko nu şur, kor ku, pa nik ge ce uy ku la rı nı alt-üst eder. Di yar -
ba kır, tut sak la rın uy ku sun da da ya şa nan bü yük bir ka bus tur. Ba zen
ge ce bas kı la rı da ya pı lı yor. Bir ge ce de de fa lar ca ba ğır tı lar la, bas -
kın lar la uy ku sun dan uya nır tut sak lar. Gün bo yu yap tık la rı eği tim -
den, gör dük le ri iş ken ce den son ra ge ce le ri de böy le ne den ler den
do la yı uy ku suz ka lın ca ya rı ölü, bit kin, yor gun-ar gın ha le ge lir ler.
İş te böy le or tam lar da in san la rın bö lüş me me eği li mi, olum suz yö -
ne lim le ri da ha bir açı ğa çı kı yor. Za man za man da yak ye me mek
için yal tak lan ma, ken di ni kü çük dü şür me gi bi olay lar la yüz yü ze
kal mak, düş ma nın yap tık la rın dan da ha çok et ki li yor in sa nı. Kı zı -
yor sun, hat ta kü für edi yor sun, böy le yap ma ma sı, bu tu tum la rın dan
vaz geç me si için elin den ge len her şe yi ya pı yor sun. Si nir li lik had
saf ha da ve in sa nın si nir sel ya pı sı nı bo zan ne ka dar olum suz fak tör
var sa tu tuk lu la rı ku şat mış. İn sa nı et ki le yen di ğer bir bo yut da; tu -
tuk lu la rın, ta bii bek len ti nin ol du ğu ki mi le ri nin iş ken ce ler ve uy gu -
la ma lar kar şı sın da ba zen bi rey sel dü zey de olum suz ta vır la ra gir -
me siy di. Ba kı yor sun, ko ğuş ta so pa ye me mek için ba zı in san la rı is -
pi yon edi yor, dav ra nış la rıy la ko ğu şa za rar ve ri yor, ya da gar di ya na
yal va rıp yal tak la nı yor, ken di ni aşa ğı la tı yor. Bu, se ni kah re di yor.
Öy le an lar olu yor ki, bo ğa zı na sa rı lıp öl dür mek is ti yor sun. Böy le -
le ri nin, in sa na, dost la rı na, yol daş la rı na za rar ve ren le rin ya şa ma -
ma sı ge rek ti ği ni dü şü nü yor sun. Öf ken, ki nin o de re ce ka ba rı yor.
Nor mal ko şul lar da ol sa, bu ta vır la rı ser gi le yen in san la rı ya öl dü -
rür sün, ya da iki dün ya bir ara ya gel se sem ti ne yak laş tır maz sın.
Ama o in san lar la ay nı ça tı al tın da ka lıp ay nı ha va yı so lu yor sun.
İn san lı ğın la, ki şi li ğin le, hiç bir ya nın la bağ daş tır ma dı ğın in san lar la
içi çe kal mak da kah re di yor se ni. Her yö nüy le ağır bir du rum. As -
ga ri ya şam ko şul la rı nı kar şı la ma yı bi le teh dit, şan taj un su ru ha li ne
ge ti rip in san la rı ko şul lan dı ran bu acı ma sız or tam da on la rı an la -
mak, ruh sal dal ga lan ma la rı na yet kin ce açık la ma lar ge ti rip çö züm
üret me nin gö re vin ol du ğu nu bi li yor sun ve bu da çok zor bir şey.
De di ğim gi bi ge ce bas kın la rı olu yor du. Bir ara çok yay gın dı, ne -
den o ka dar sık gel dik le ri ne pek an lam ve re mi yor duk, son ra çöz -
dük. O ara Er me ni ler çe şit li Av ru pa kent le rin de ba zı Türk dip lo -