dıyarbakır zındanı

484
ra da ki ler “2, 3, 4, …” di ye rek ba ğı rır ve çö ker. En son tu tuk lu son
ra ka mı söy le yip, “50 son dur ko mu ta nım” di ye ba ğır dık tan son ra
her kes aya ğa kal kar. Ko ğuş lar da ki sa yım ge nel lik le iki-üç sı ra ol -
du ğu için ilk sı ra da ki ler ar ka sın da ki sı ra nın da sa yı la rı nı söy le miş
olur. Eğer iki sı ra lı bir sa yım dü ze niy se bi rin ci sı ra nın ba şın da ki
ki şi ar ka da ki in sa nın sa yı sı nı da söy ler. “Bir” de mez, “iki” der.
Bi rin ci nin ya nın da ki ise “üç” de mez “dört” der. Ya ni “2, 4, 6, 8,
…” di ye gi den bir sa yım zin ci ri var dır.
- Eğer ko ğuş üç sı ray sa bu ka rı şık denk lem na sıl çö zü lü yor du?
- Üç sı ray sa bu de fa sı ra nın en ba şın da ki “bir” de mez, “üç”
der. Onun ya nın da ki de “dört” de mez, “al tı” der, “3, 6, 9, …”
şek lin de gi den bir zin cir le me or ta ya çı kar. Eğer ko ğuş tek sı ra lıy sa
–ki bu ge nel lik le müm kün de ğil, çünkü ko ğuş lar ka la ba lık– her kes
ken di sa yı sı nı söy ler… Ko ğuş lar da ki sa yım da her şey ilk sı ra da ki -
le rin üze rin de dö ner. Ama bu ar ka da ki le rin ce za lan dı rıl ma ya ca ğı
an la mı na gel mez. Çö küp kalk ma du ru mun da ki “ha ta lar”, ko ğuş
sa yı mı nın be ğe nil me me si vb. ne den ler den do la yı top lu ca ce za lan -
dır ma lar olur. Bü tün sa yım lar gö rev li su ba yın ve ya as ker le rin ilk
sı ra da ki le rin mi de le ri ne, çe ne le ri ne yum ruk lar vur ma sıy la ya pı lı -
yor du. Ya ni sı ra nın ba şın da ki ki şi nin çe ne si ne ve ya mi de si ne yum -
ruk in di ri lir, yum ru ğu yi yen sa yı sı nı ba ğı rır ve çö ker, böy le ce ilk
sı ra da ki le rin tümü yum ruk lan mış olur. Her yum ruk bir sa yı. Ya ni
bir in san!.. Bu, bir çok ko mik li ğin, in san lık dı şı du ru mun kay na -
ğıy dı. Ki mi tu tuk lu la rın ye di ği yum ru ğun sert li ği yü zün den ne fe si
ke si lir, “dört” di ye ce ği ne “d”yi yu tup “ört” der. En kü çük bir şa -
şır ma sa yı mın ye ni den alın ma sı an la mı na ge lir. Şa şır ma üze ri ne
gar di yan “kes” der, tu tuk lu lar bu ko mut üze ri ne aya ğa kal kar ve
ye ni den say ma ya baş lar. “Ha ta”la ra ve key fi ye te bağ lı ola rak bu
iş lem de fa lar ca yi ne le nir.
- Pe ki hüc re ler de sa yım na sıl alı nır dı?
- 35’te ise ko ğuş lar da ki gi bi her ke sin bir ara ya gel di ği, iki-üç sı -
ra ha lin de di zil di ği ve sa yı mı öy le ver di ği bir du rum yok tu. Her kes
hüc re sin de sa yı lır dı. Hüc re ka pı la rı ka pa lı ol du ğun dan top lu ca bir
ara da ol maz dık. Ekip, 1. ka tın 1. hüc re sin den baş lar 10. hüc re ye