Bizim Yunus - Eskişehir Valiliği

Bizim Yunus / Mustafa Özçelik
BÜTÜN ZAMANLARIN ŞAİRİ
“ Yunus, üç zamanın geçmişin, şimdinin ve geleceğin şairidir.”
Peyami SAFA
Her şair, kendinden önceki dönem yahut dönemlerdeki şairlerden, şiir mekteplerinden
beslenir, etkilenir. Şiir dünyasını bu beslenme ve etkilenmelerle kurar. Mesela Necip Fazıl’da A.
Hamit’ten, A. Muhip Dranas’ta A. Haşim’den, Eşrefoğlu Rumi’den Yunus Emre’den etkiler ve
izler bulmak mümkündür.
Bu, son derece doğal bir durumdur. Çünkü, şiir dediğimiz olgu bir nehir misalidir.
Başka nehirlerden sular alır ve başka nehirlere sular verir. Geniş bir denize benzetebileceğimiz
kültürel yapı böyle kurulur. Üstelik bu hadise sadece şiir için değil edebiyat ve sanatın bütün
kolları ve ilim sahası için de geçerlidir.
Sufî düşüncenin şiir alanında Türkistan sahasındaki en önemli temsilcisi hatta kurucusu
kuşkusuz Ahmet Yesevi’dir. O, “hikmet” adını verdiği manzumeleriyle tasavvufi fikirlerini
etrafına yaydı. Bunlar, çok da sevilip benimsendi. Şifahi kültürün egemen olduğu bir toplumda
böyle olması da çok doğaldı. Üstelik bunların sade Türkçe ve milli nazım şekilleriyle söyleniyor
olması bu benimsenmeyi daha da kolaylaştırmıştı.
Ahmet Yesevi’nin şiirleri daha sonra dervişleri vasıtasıyla geniş bir coğrafyaya ve tabi
ki Anadolu’ya da yayıldı. Sufilik düşüncesinin bilinmesinde ve benimsenmesinde bu şiirler çok
etkili oldular. Yunus Emre de bu şiirleri okuyan, bilen, onlardan beslenen bir şairdir. Dolayısıyla
Ahmet Yesevi, fikren Yunus Emre’nin üstadıdır. Fakat Yunus Emre, bu yakınlığa rağmen
kendine mahsus özel bir şiir yapısı kurdu. Dolayısıyla onun şiiri tarihi kendisiyle başladı. Bu
anlamda önünde bir ustası yoktur.
Bu bakımdan yaşadığı zamanda zirve isim kendisidir. Dolayısıyla o bir kurucudur. Halk
ve tekke şiirinin o çağdaki mimarıdır. Bu öylesine sağlam temeller üzerine kurulmuş bir yapıdır
106