Bizim Yunus - Eskişehir Valiliği

Bizim Yunus / Mustafa Özçelik
Türkçe’nin bağımsızlığını korumak şartıyla diğer dillerden kelime aldıkları gibi vezin ve şekil
almaktan da çekinmemişlerdir. Böylece Yunus ve diğer Tekke şairleri hem dil hem şiir şekli
olarak bir terkip olayını gerçekleştirerek taklidin önüne geçmişler ve bu şuurlu tavırlarıyla
Türkçenin zenginleşmesini sağlamışlardır.
Yunus, kurduğu bu zengin dille Hak’tan ayrılmadığı gibi Halktan ve hayattan da
ayrılmamıştır. Divan şairlerinin soyut dünyasına ve insansız söylemlerine karşın Yunus’ta Halk
ve hayat bütün unsurlarıyla yer alır. Bu yüzden onda tabiat yoktur, ölüm, aşk, dünya, gurbet gibi
temalar hep soyuttur şeklindeki tespitlere katılmak mümkün değildir. O, bu kavramları hem
metafizik boyutlarıyla hem de dünyevi durumlarıyla ele alıp anlatmıştır. Onun
Başları ucunda hece taşları
Ne söylerlerler ne bir haber verirler
Dökülmüştür kirpikleri kaşları
Ne söylerler ne bir haber verirler
şeklindeki ölüm temalı dörtlüğünde ölümü sadece bir metafizik olgu olarak gören bir
göz yoktur. Ölüm, burada “canlı bir hakikat”tir. İnsanı korkutan, endişelendiren tepkilere konu
olan bir kavramdır. Yine;
Karlı dağların başında
Salkım salkım olan bulut
Saçın çözüp benim için
Yaşın yaşın ağlar mısın,
derken karşımıza soyut bir tabiat tasviri çıkmaz. İnsanın derin iç yalnızlığı somut tabiat
gerçeklikleriyle örülerek bir tablo gerçekliğinde sunulur bize.
Ya onun,
Gâh tozaram yerler gibi
Gâh eserem yeller gibi
Gâh çaglaram seller gibi
Gel gör beni ‘ışk n'eyledi
söyleyişini okurken tozan yerleri, esen yelleri, çağlayan selleri gözün gördüğü nesnel
gerçekler olarak düşünmez miyiz
Burada Yunus’un yaptığı bu nesnel gerçekliği gönül gözüyle de görmemiz gerekir.
Yani tozma, esme, çağlama sadece tabiatta görülen hadiseler değil insan yüreğinde de olan
117