Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Bizim</strong> <strong>Yunus</strong> / Mustafa Özçelik<br />
SUFİCE SEVMEK<br />
“ <strong>Yunus</strong>, evrensel anlamda, klasik hümanizmanın en büyük düşünür ve şairlerinden biridir.”<br />
T. Sait HALMAN<br />
Sözlük anlamına bakıldığında "insancıllık", "insan sevgisi" olarak özetlenebilecek<br />
olan hümanizm düşüncesi, vurguladığı bu temel ilkesinden dolayı oldukça cazip ve tasavvufla<br />
bir ayniyet içinde bir düşünce olarak görülebilir. Çünkü tasavvufta da asıl mesele insandır.<br />
Meseleye böyle bakanlar için <strong>Yunus</strong> Emre de Hümanist bir şair veya düşünür olarak kabul<br />
edilmiştir. Talat Hâlman’ın şu cümleleri bu bakış tarzını özetler niteliktedir: “<strong>Yunus</strong>, evrensel<br />
anlamda klasik hümanizmin en büyük düşünür şairlerinden biridir.” 102<br />
<strong>Yunus</strong>’un panteist oluşu hangi düşünsel yanılgı ile ilgiliyse onu Batılı anlamda bir<br />
Hümanist olarak görmek de aynı yanılgının ürünüdür. Bu kavramın doğuş, gelişme süreçlerini<br />
doğru incelemeyenler ve uygulamalarına ciddiyetle bakamayanlar için hümanizm sadece<br />
sözlük anlamıyla önemli olmuştur. Kavrama bu şekilde bakıldığında ise karşı çıkılacak bir<br />
durum yoktur. Çünkü hümanizm, kelime anlamıyla “İnsan değerlerinin sevgiyle, saygıyla<br />
yüceltilmesi” 103 yahut en yüksek değeri insana vererek onu sevme biçiminde anlaşılmaktadır.<br />
Durum böyle olunca da insan sevgisini terennüm eden <strong>Yunus</strong>’u hümanist olarak görmek çok<br />
doğaldır.<br />
Bu tür toptancı bir yaklaşımın ise meselinin izahı için yeterli olamayacağı ortadadır.<br />
Çünkü hümanizmin sanıldığı gibi “insan sevgisi” şeklinde tek bir tanımı yoktur. Felsefede,<br />
Hristiyanlık düşüncesinde, sosyolojide ve edebiyatta bu kavram çok farklı anlamlara<br />
gelmektedir.<br />
Mesela Bir felsefe sözlüğünde hümanizm şu şekilde tanımlanmaktadır: " insancıllık”,<br />
Osmanlıcasıyla söyleyecek olursak “Muhabbet-i İnsaniye mezhebi” , “İnsana saygı gösterilmesiyle<br />
gönenç sağlanması gerektiğini savunan bireyci Rönesans ülküsü.." 104<br />
102. Talat Hâlman, Milli Kültür <strong>Yunus</strong> Emre Özel sayısı, s. 24<br />
103. Talat Hâlman, a.g.e. s. 24<br />
104. Orhan Hançerlioğlu, Felsefe Ansiklopedisi, c.3 s. 106<br />
Hristiyan düşüncesinde<br />
89
Change language