You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
FİKİR SANAT VE EDEBİYATTA TÖRE<br />
faaliyetleri arttırıp, ordu kurdu. 1866’da Yenihisar,<br />
Yarkend ve Hotan’ı zaptetti. 1867de Kaşgar’a<br />
bütünüyle hâkim oldu. Çinliler ve Döngenlerle<br />
mücâdele etti. Hudutlarını, doğuda Börköl, Urumçi<br />
ve Kumula, batıda Pamir ve Isıkgöl havâlisine,<br />
kuzeyde Balkaş Gölü ve Altay Dağları’na, güneyde<br />
Karanlık Dağ ve Karakurum Dağları’na kadar<br />
genişletti.<br />
Yâkub Han, Doğu Türkistan’da istiklâlini îlân ettikten<br />
sonra müttefik ve destek aradı. 1872’de Osmanlı<br />
sultanı ve İslâm âleminin lideri Sultan Abdülaziz<br />
Han’a, yeğeni Seyid Yâkub Han Töre başkanlığında<br />
bir heyet gönderdi. Osmanlı Devleti’nden destek,<br />
yardım, harp levâzımatı ve askerî mütehassıslar<br />
istedi. Talepleri kabul edildi. Yâkub Han, Sultan Abdülaziz<br />
Han adına hutbe okutup, bastırdığı altın ve<br />
gümüş sikkelerde Osmanlı Sultanının ve halîfesinin<br />
adını yazdırdı.<br />
Yâkub Han’ın içte ve dışta kuvvetlenmesi, doğu<br />
komşusu Çinlileri çok telaşlandırdı. Gönderilen ordu<br />
Kaşgar’ı işgal etti ve Yakup Han Bâdevlet zehirlenmek<br />
suretiyle şehit edildi. Böylece Doğu Türkistan<br />
Devleti’nin toprakları Çinlilerin eline geçti.<br />
DİLAVER CEBECİ: Özellikle; bestelenen<br />
29 Mayıs 2008 tarihinde İstanbul’da geçirdiği kalp<br />
krizi sebebiyle tedâvi görmekte olduğu hastânede<br />
65 yaşında vefat etti. Doğumu: Gümüşhane’ye bağlı<br />
Kelkit ilçesinin Dayısı Köyü, 1943. Dilâver Cebeci,<br />
millî ve tarihi motiflerle bezeli lirik şiirleriyle tanınır.<br />
MEHMET ALİ TEVFİK EFENDİ :<br />
Doğu Türkistan’ın yeni maarif hareketinin öncülerinden<br />
Mehmet Ali Tevfik Efendi, 30 Mayıs 1937<br />
tarihinde Çinli cellâtlar tarafından Kaşgar hapishânesinde<br />
36 yaşında iken şehit edildi. Doğumu: Doğu<br />
Türkistan’da Atuş şehri, 1901.<br />
MEHMET ŞÂKİR ÜLKÜTAŞIR :<br />
Milliyetçi fikir adamı,<br />
halk edebiyatı ve folklor<br />
araştırmacısı Mehmet<br />
Şâkir Ülkütaşır, 31 Mayıs<br />
1981 tarihinde, 87 yaşında<br />
iken İstanbul’da vefat etti.<br />
Doğumu: İstanbul, 1894.<br />
Türk Yurdu, Türk Kültürü<br />
dergilerinde yazdı. Bir<br />
düzineye yakın kitabı yayımlandı.<br />
‘Türkiye’m’ şiiriyle adını geniş kitlelere duyuran<br />
şair, yazar ve akademisyen Doç. <strong>Dr</strong>. Dilaver Cebeci,<br />
AHMET TÜRKÖZ : Doğu Türkistan Dâvâsının<br />
önderlerinden, Doğu Türkistan Göçmenler<br />
Derneği’nin Genel<br />
Başkanı, eğitimci ve televizyon<br />
programcısı <strong>Dr</strong>.<br />
Ahmet Türköz, 31 Mayıs<br />
2009 tarihinde İstanbul’da<br />
kanser hastalığından<br />
46 yaşında vefat etti.<br />
Doğumu: İstanbul’un<br />
Zeytinburnu İlçesi, 26<br />
Mart 1963.<br />
108