Ahmet ŞAFAK

FİKİR SANAT VE EDEBİYATTA TÖRE5 Temmuz Urumçi Olayları SonrasıDOĞU TÜRKİSTAN•İsmail CENGİZ(Doğu Türkistan Sürgün Hükümeti Başkanı)5 Temmuz Olaylarının Çıkış Sebebi26 Haziran 2009 tarihinde bir fabrikada zorunluolarak çalıştırılan Doğu Türkistanlı genç kız veerkeklerle Çinli işçiler arasında başlayan tartışma,Çinli işçilerin Uygur kızlarına sarkıntılıklarını devamettirmeleri neticesinde çıkan olaylar, 200 kadarÇinlinin sopa ve demir çubuklarla gece yarısıUygur gençlerine saldırmalarının ardından katliamadönüşmüştür.Oyuncak Fabrikası’nda meydana gelen ve sabahakadar süren bu saldırılara güvenlik güçlerininmüdahalede bulunmayarak seyirci kalmaları, faillerintutuklanmaması, aradan geçen bir haftalık süreiçinde hiçbir adli soruşturmanın yapılmamış olması,aksine mağdur ve mazlum Doğu Türkistan gençlerininabluka altında gözetime tabi tutulması, ölen veyaralananların Doğu Türkistan’daki yakınlarını veDoğu Türkistan halkını zoraki galeyana sevk etmiştir.5 Temmuz Olaylarının BaşlamasıDemokratik tepkilerini ortaya koymak, saldıranlarıncezalandırılmasını talep etmek üzere 5 Temmuz2009 günü Doğu Türkistan’ın (Şincan Uygur ÖzerkBölgesi) başkenti Urumçi’de öğrenciler ile ölen veyaralananların yakınlarının katılımıyla bir Üniversiteönünden bir protesto yürüyüşü gerçekleştirilmiştir.Haksızlıkları protesto etmek amacıyla düzenlenenmasum protesto yürüyüşü Çin GüvenlikGüçleri tarafından kanlı bir şekilde bastırılmışve kamuoyunun bilgisi dahilinde cereyan edenkatliam gerçekleştirilmiş olup, zırhlı araçlarla göstericilerdağıtılmış, çiğnenmiş ve akabinde hedefgözetmeksizin açılan ateş sonucu ilk etapta 200genç katledilmiştir. Yaklaşık 1000 kişi yaralanmışolup, bunun büyük kısmı Çin haber kaynaklarınında aktardığı gibi kritik yaralı olarak hastaneleresevk edilmişlerdir. Ne var ki hastanelerde Çinlidoktorların tedaviyi yavaşlatması sebebiyle kritikyaralı olduğu söylenen gençlerin büyük kısmınınbakımsızlıktan öldükleri ve cesetlerinin de sokaklararastgele atıldıkları haber alınmıştır. Nitekim 6 Temmuzgünü gecesi, görgü tanıklarının ifadelerine göresokak köşelerinden 100’ün üzerinde ceset toplandığıbilinmektedir. Ağır yaralı olarak sokak köşelerindeinleyen ve yardım talep eden gençlerimizin hastaneleregötürülmeyip, bulundukları yerlerde darpedilerek öldürüldükleri veya ölmeye terk edildikleriöğrenilmiştir.Urumçi’de 7 Temmuz 2009 sabahından itibaren,adeta “insan avı” başlatılmıştır. Yaşları 14 ila 30yaş arasındaki Doğu Türkistan gençleri potansiyelsuçlu olarak evlerinden alınarak gözaltına alınmışlarve beyin yıkama kamplarına sevk edilmişlerdir.Doğu Türkistanlılara ait iş yerleri yağma edilmiş,olaylar çığrından çıkmış, kontrol edilemez noktayaulaşmıştır.Olayların başladığı günden bu yana geçen 3 yıl gibibir zamana rağmen hala onlarca kayıp gençten haberalınamıyor olması 5 Temmuz Urumçi Olayları’nınboyutunu ortaya koymaktadır.*****1949 yılından bu yana Çin Halk Cumhuriyeti’ninhakimiyeti altında bulunan Doğu Türkistan’ınbaşkenti Urumçi’de 2009 yılı 5 Temmuz günündeyaşanan olaylar esnasında sergilenen kontrolsüz güç,binlerce masum insanın hayatını tehlikeye atmıştır.Adeta 5 – 8 Temmuz günleri abartısız ifade etmekgerekirse minimal bir etnik soykırım uygulanmıştır.Olaylarda; kritik yaralı olarak nitelendirilen ağıryaralıların ölüme terk edilmesi sonucu şehit edilenlerinsayısının yüzlerce kişiye ulaştığı tahminedilmektedir. Hatta bazı kaynaklar ve görgü tanıklarıbu sayının üç binlerde olduğunu söylemektedirler.Urumçi’de tutuklanan, gözaltına alınan gençlerinsayısı bilinmemekle birlikte sadece Kaşgar şehrinde3 gün içinde 7 bin gencimiz evlerinden alınarak bilinmeyenyerlere götürülmüşlerdir.Velhasıl bölgede -aksini iddia edebilmek için12