FİKİR SANAT VE EDEBİYATTA TÖREAZERBAYCANLI TÜRK ANNELERİNİNNİNNİSİ•Nafiz NAYIRKarabağ’da, kara bulut nece var?Nenni balam, gözel beşik sallanmir.Uca kartal kimi durir Kafkaslar,Göyçek kızlar, toy düyünde allanmir.Nenni balam, gözüm sende bilesen,Benzeyipsen has bahçada güle sen.Günden güne kötü gider bahtımız,Könülde var, mübarek bir ahtımız,Eyi güne ulaşacah vahtımız,Ağacımız, torpağımız dallanmir,Nenni balam, üreyimde ataş var,Ufkumuzda ısıtmayan güneş var,Türkümüz yoh düyünlerde diyecek,Urbamız yoh bayramlarda giyecek,Aşımız yoh akşam sabah yiyecek,Ağzımızda, lokma ekmek dolanmir.QNenni balam, boynu bükük illerin,Küsüp müsen söz danişmir dillerin ?Resim: Vaqif UCATAYMiraz balam umutlarım uzahta,Yoh olarık, moskof denen tuzahta.Galmışık bir cehennemi berzah’daÖz yurdumda, rehet köşe bulunmir.Nenni balam, tez zamanda uyusan,Oğuz Han’ın, Şeyh Şamil’in soyusan.05
FİKİR SANAT VE EDEBİYATTA TÖREİŞGAL VE ZULÜM KARŞISINDATÜRKLÜK DUYGUSU -2-•Dr. Suat ÇIRAKOĞLUİstanbul Üniversitesi, yapılan iki büyük mitinginardından, öğretim üyelerinin katılımı ile 21Mayıs 1919 Çarşamba günü Üniversite KonferansSalonunda tekrar bir toplantı düzenlemiş; butoplantıda öğretim üyeleri birer konuşma yaparakİzmir’in işgalinden dolayı şahlanan millî heyecanıdile getirmişlerdi. Hüseyin Ragıp (Baydur) Beybu toplantıda şu konuşmayı yaptı: “Burada ne içintoplandığımızı uzun uzadıya izaha gerek yok. Bir kaçgündür bize hayatı zehir eden büyük ve matemli hadise,musibetlerle dolu bu siyah tehlike karşısında,içimizde derya gibi geniş ve payansız kederiniaçıklamak ve vatanın geleceğine ait müşterekkararımızı almak için toplandık.Şu dakikada bütün Türk Milleti, arkadan vurulmuşbir adamın halini andırıyor. Dört senedir, silâhımızelimizde, cephelerde vatanı müdafaaya çalışırkenengin denizlerin ötelerinden gelen bir ses işittik buses diyordu ki:Yaşamak hakkı büyük ve küçük bütün milletler içineşittir. Herkes kendi milletinin yaşadığı toprağa sahipolacaktır. Silâhınızı bırakınız ve bu hak ve adaletkararını bekleyiniz.Yarım senedir mütevekkil bir safiyetle beklediğimizbu kararın kendisi yerine, bir hafta evvel Yunan askerleriçıkageldi.Dünyada hak namına işlenmiş en büyük haksızlığınbaskı ve saldırıları altındayız. Memleketinhudutlarını korumak için on yıldır aç ve çıplak, fakatmertçesine dövüşen Türkler, memleketin can evinehavale edilen ölüm darbesini elbette bir koyun teslimiyetiylekabul etmeyeceklerdir.İstiklâlinin haysiyet ve gururunu yedi yüz senedenberi asaletle taşıyan bir millet, daha bir asırlık ömrüolmayan türedi bir devletin zulmü altına giremez.Bunu anlamak için Wilson’un bilinen maddelerini,mütarekenâmeleri, nutukları karıştırmaya artıklüzum görmeyelim. Mademki hakkın kendisi, millîdavamızın bünyesi bu hükme ve bu imkâna müsaitdeğildir; o halde tarihin bütün haksız davaları gibio da, bu gün değilse yarın, yarın değilse öbür günelbette, müstahak olduğu tashih ve temyiz hükmünügiyecektir.Biz öğretmenler bu kararın ne imkânsız olduğunuispat için bu gün ve yarın fiilen çalışmaya ahd vesözbirliği ediyoruz ki, memleketteki muallim ordusubir taraftan şimdiye kadar yetiştirdiği neslin yanınageçerek vatanını göğsüyle müdafaa edecek, diğertaraftan gelecek neslini bu büyük haksızlığın telâfisiiçin en kuvvetli azim ve intikam duygularıyla terbiyeetmeyi mukaddes bir vazife bilecektir.Öğretmenler ordusu İzmir mekteplerinde güzelTürkçe’nin yerine Yunan lisanı, şarkın Türk tarihiyerine Yunan tarihi konulduğunu görmektense omübarek Türk kıtasının, mübarek eşiğinde şehitdüşmeği elbette tercih edecektir.”Bu toplantıda Öğretmen Nefise Hanım da şukonuşmayı yaptı: “Meslek Arkadaşlarım ve MuhteremKardaşlarım! Biz âdil barışın neticesini beklerkengelecek, yedi yüz senelik saltanatın büyükbir kütlesini teşkil eden İzmir’in Yunanistan’ailhakını görüyoruz. Türkler bu muharebede kahramanlıklarıylahayat haklarını ispat ettiler. Bununlaberaber bu gün o hâkim millet esir edilmek isteniyor.Şerefli, gelenekli ve töreli bir millet yutulmakisteniliyor. Medeniler adaletsizliğin son mertebesiniTürklere tatbik ediyorlar...Asılsız vaatler değil, adalet isteriz. Eğer insanlığınkanı kâfi değilse, Türklerin erkek ve kadınlarınınkanları da helal olsun. Ölen şehittir. Baba topraklarınıYunan’a vermeyiz. Yunan bayrağını kanlarımızlaboyayarak Türk sancağının hâkim olacağını ispatedeceğiz. Türk, başı yukarıda yaşadı. Adını göklerdenaldı. Başka sancağa baş eğmeyecektir. Eğer bizi fedaetmek istiyorlarsa şanlı bir suretle ölmeğe hazırız.Ben cesur bir milletin imanlı kadınları namına diyorumki; Avrupa, Türklerle meskûn her hangi biryeri Yunan’a vermek isterse hepimiz, hep beraberşanlı bir surette ölmeğe karar verdik.”22 Mayıs 1919 Perşembe günü Kadıköy’de birmiting yapıldı. Miting, Kadıköy İskele meydanında,havanın çok yağmurlu olmasına rağmen 30.000kişinin katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Bu mitinginhazırlanmasında da üniversite gençliği aktif roloynamış özellikle tıbbiyede okuyan gençler büyükçaba harcamışlardır. Burada konuşma yapanlardan06
Change language