R. - ?SMEK - İsmek - İstanbul Büyükşehir Belediyesi

More documents

Recommendations

Info

132 Ýznik’ten Dünyaya Uzanan Zeytin Dalý Çini ve seramikte büyüleyici güzelliðin doðduðu yerdir, Ýznik… Her biri insanoðlunun yaratýcýlýk ve hayal gücünün simgeleri olmuþtur yüzyýllar boyunca. Osmanlý Ýmparatorluðu ile geliþen ve büyüyen bu güzel sanat, imparatorluðun gerilemesi ve okyanus yollarýnýn keþfi sonucu porselenlerin çok ucuz olarak Avrupa’ya akmasý neticesinde duraklamýþ, 17. yy. sonlarýna doðru Ýznik fýrýnlarýnda güller solmaya, laleler boyunlarýný bükmeye baþlamýþtýr. Ýznik çinileri parlayan bir yýldýz gibi kaymýþtýr adeta… Ve 300 yýl sonra… Antik þehrin baðrýndan bir güneþ yükselmiþ, Ýznik’teki ilk çini atölyesine Eþref Eroðlu can vermiþtir…1985 yýlýnda Eþref Eroðlu ve Seyhan Eroðlu tarafýndan kurulan iþte bu atölyede, halen Osmanlý tarzýnda geleneksel yöntemlerle üretim yapýlýyor. Usta çýrak iliþkisi ile bu iþe baþlayan Eroðlu çifti, o dönemlerde üstad Faik Kýrýmlý’ya atölyelerini tahsis etmiþ ve kendisinin iki Erhan ÞENOL Geçtiðimiz yýlýn son günlerinde Türkiye’yi ziyaret eden Katoliklerin ruhani lideri Papa 16. Benediktus’a, üzerinde güvercin figürü þeklinde besmele yazýsý ile iki zeytin dalý bulunan Ýznik çinisi bir karo hediye edildi. Barýþý sembolize eden bu enfes güzellikteki eser, Ýznik’teki Eþref Eroðlu Atölyesi’nde sessiz sakin çalýþmalarýný sürdüren iki bayan; Seyhan Eroðlu ve Aslýhan Eroðlu Sürük tarafýndan özel bir teknikle üretildi... Papa’ya takdim edilen karonun bir benzeri sene süreyle öðrencileri olmuþ. Eþref Eroðlu’nun 2001 yýlýnda vefatýndan sonra ise, çocukluðundan itibaren iþin içinde olan büyük kýzý Aslýhan Eroðlu Sürük üretimin baþýna geçmiþ. Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Geleneksel Türk El Sanatlarý Bölümü Tezhip Minyatür Anasanat Dalý’nda lisans, Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Seramik Cam Bölümü’nde yüksek lisans eðitimi alan Aslýhan Haným, halen Uludað Üniversitesi Ýznik Meslek Yüksek Okulu Çini Ýþlemeciliði Programý’nda dersler veriyor. Tabir yerindeyse hem alaylý hem de mektepli olarak bu iþe devam ediyor. Þu anda Afyon’da ikamet eden kýz kardeþi Selcen Eroðlu Evrenkaya ise seramik mühendisi… O da atölye üretimine katký saðlýyor… Eroðlu Ailesi’ni kýsaca tanýdýktan sonra Papa’ya hediye olarak sunduklarý enfes çiniyi soruyoruz heyecanla… Ýznik Çini Atölyesi’nin þu anda hayatta olmayan kurucusu Eþref Eroðlu’nun yýllar önce yaptýðý bir konuþmaya deðiniyor hemen Aslýhan Haným. Yýllar önce bir televiz- Çini karo, Ýstanbul Müftüsü Prof. Dr. Mustafa Çaðrýcý tarafýndan Papa II. Benedictus’a takdim edilirken.
yon programýnda yayýnlanan röportajýnda Ýznik’teki sanat anlayýþýný þu sözlerle ifade etmiþti babam diyor: “Atalarýmýz Ýznik’i ilim kültür ve sanat merkezi yapmak suretiyle evvela kendinden önce Bizans kültürünü yakalamýþ ve geçmiþlerdir. Ayrýca bugün dünyanýn konsensüs diye çýðlýklar attýðý bir dönemde bunu arayanlar Ýznik çinisinde bu konsensüsü bulabilirler. Çünkü Ýznik’i fethedenler kendilerinden evvelki Nikya mozaiklerini yapanlarla kaynaþmýþlar ve yüzyýllar boyunca dünyaya olumlu mesajlar vermiþlerdir. O günkü Anadolu’da yaradýlaný yaradandan dolayý hoþ görmek her millete ayný gözle bakmak, dil, din ve ýrk farký gözetmeksin her þeyi kucaklamak, sevmek… Mevcut düþünce yapýsý ile Ýznik çinisinde iþlenen motiflerin de bize, günümüze verdiði mesaj da budur...” Eþref Eroðlu’nun çizdiði bu bakýþ ve sanat anlayýþý ile atölyelerinin temellerinin atýldýðýný söyleyen Eroðlu Ailesi, Papa’ya verilen hediyenin kendilerine kýsmet olmasýnýn manevi yönden tesadüf olmadýðýný düþünüyorlar elbette ki… 1 Karo Ýçin 3 Ayda 21 Ýþlem Uygulanýyor Baþladýklarý günden bu yana çalýþmalarýný geleneksel yöntemle sürdüren Eroðlu Ailesi’nin, tek tek tahta kalýplarda elle þekillendirilen hamurun astarý, boyasý, sýrrý ile kendi atölyelerinde üretilen çinileri, nefes alýp veren bir özelliðe sahip... Bir karonun hayata geçmesi için üç aylýk zaman içinde 21 kez iþleme tabi tutulduðunu söylüyor Aslýhan Haným. Bu iþlemlerin ayrýntýlarýný anlatmasýný istiyoruz kendisinden. “Geleneksel yöntemle üretim yapmaktayýz. Ýznik civarýndan topladýðýmýz kvartz taþlarýný odunlu fýrýnýn cehennemlik dediðimiz kýsmýnda yakýyoruz. Daha sonra eski tip taþ deðirmenlerde öðütüyoruz. Öðütülmüþ diðer hammaddelerle birlikte kvartzý hazýrladýðýmýz tertibe göre yoðurup, hamur haline getiriyoruz. Tahta kalýplarda elle presliyoruz. Doðal ortamda kuruttuktan sonra çininin göz aký beyazý rengini veren bir astarla üst yüzeyini kaplýyoruz ve tekrar kurutuyoruz. Kuruduktan sonra 900 derecede kuru gürgen odunuyla yanan klasik ölçülerde yapýlmýþ olan fýrýnýmýzda piþiriyoruz. Fýrýný bir gün önceden akþamüstü yakýp, at kapaðýný kapatýp tütsülüyoruz. Ertesi gün sabah ezanýnda alt kapaðý açýp, yakma iþlemine baþlayýp, yaklaþýk on saat süre ile devam ediyoruz. Yanan en son odunlarý da fýrýnýn alt kýsmýna ittikten sonra kapaðý kapatýyoruz. Fýrýnýn üst kýsmýnda sýcaklýk 900 dereceyi bulurken alt kýsmýnda 1000 dereceyi geçiyor. Fýrýn üç gün süreyle soðuyor. Fýrýn soðuduktan sonra çýkan bisküvilerin yüzeyi zýmparalanýyor. Üzerine uygulanacak desenler aydýnger kaðýdýna boncuk iðnesi ile deliniyor. Genellikle klasik desenler ve klasik ve modern tarzda üretilmiþ yeni tasarýmlar uygulanýyor. Aydýnger kaðýdý bisküvinin üzerine konup, kömür tozu ile desen bisküvinin üzerine geçiriliyor. Boyalarýmýzý maden oksitlerinden, özellikle kýrmýzý rengi Ýznik topraðýndan elde ediyoruz. Kömür tozu ile geçirilen motifler siyah boya ve samur fýrça ile tahrirleniyor. Tahrirleme iþlemi bittikten sonra içlerini boyuyoruz. Boyalar kuruduktan sonra bisküvini yüzeyini kendi hazýrladýðýmýz kurþunlu bir sýr ile sýrlayýp kuruttuktan sonra tekrar 900 derecede fýrýnlýyoruz. Fýrýndan çýktýktan sonra en son þeklini alýyor.” þeklinde özetliyor bize yapýlan iþlemleri. O kadar zahmetli bir iþ ki, “siz anlatýrken biz yorulduk” diyoruz… Papa’ya armaðan edilen çininin de bu iþlemlerden geçirilerek meydana geldiðini söyleyen Aslýhan Haným, eserin sýr altý tekniðiyle oluþturulduðunu söylüyor. Türk Hat Sanatý’nda kullanýlan hayvan figürü þeklinde tasarlanmýþ besmele iþlemeli yazýlardan birini çiniye uyguladýklarýný ifade eden genç sanatçý, bu figürün 1995 yýlýnda Kültür Bakanlýðý tarafýndan Yunus Emre Sevgi Yýlý dolayýsýyla kullanýldýðýný da ekliyor… Dünyaya Yayýlan Çinilerin Mütevazi Sahipleri Eroðlu Ailesi, daha önce de birçok ülkenin cumhurbaþkaný, baþbakaný ve bürokratý için eserler üretmiþ, yurt içi ve dýþýnda pekçok mimari yapý ve özel koleksiyonlarda çalýþmalarý sergilenmiþ. Ýlk ihracatlarýný ise 1989 yýlýnda Suudi Arabistan’ýn Cidde kentinde tarihi bir sarayýn Þeref Salonu’nu 21 pano ile süsleyerek gerçekleþtirmiþ... Kuruluþundan itibaren birçok sergi fuar ve festivallere katýlan Atölye’de yerli yabancý birçok devlet televizyonu ve özel kanallar atölyemizde belgesel çekimi yapmýþ. Japon NHK Devlet Televizyonu, Alman ARD Devlet Televizyonu, Finlandiya Devlet Televizyonu gibi... Ayrýca aile boyu sanatkâr olan Eroðlu Ailesi’nin ürettikleri eserler, Macaristan Gülbaba Türbesi, Ýngiltere müzeleri, Japon Ýslam Eserleri Müzesi, Gülbenkian Müzesi gibi birçok müzede de yerini almýþ… Eþref Eroðlu Ailesi, bugüne kadar olduðu gibi bundan sonra da geleneksel yapýdan taviz vermeden, özlemlerini, tarihimizi yansýtmayý hedefliyor. Ve istek olduðu takdirde protokol için eserler üretmekten de gurur duyacaklarýný da ekliyor… 133
Page 8 and 9:
6 Anadolu’nun Gizemi Evlere Taþ
Page 10 and 11:
8 KALEYDESKOP 16. Yüzyýl baþýnd
Page 12 and 13:
10 KUTSAL Ustalýkla Üretilen El Y
Page 14 and 15:
12 Fýrçanýn Uçuþan Yapraklarý
Page 16 and 17:
14 Halkâr tekniðinde yapraklar s
Page 19 and 20:
Sap Çýkmalarý, Budaklar, Sap Fis
Page 23 and 24:
Makine nakýþý branþýnýn tekni
Page 25 and 26:
Makine nakýþýnda gravür sanatý
Page 27 and 28:
Sanatçýlýk üstün meziyetler is
Page 29 and 30:
En çok koleksiyonerlerin tesbihler
Page 31 and 32:
Feyzullah Usta tesbihi “gönül y
Page 33 and 34:
“Safranbolu’da Zaman”… Safr
Page 36 and 37:
34 güzelliklerin yer aldýðý Une
Page 38 and 39:
36 Yazý ve Tezhip Þaheseri Dervi
Page 42 and 43:
40 ve özel koleksiyonlarý süsley
Page 44 and 45:
42 Altmýþtan fazla Kur’ân-ý K
Page 46 and 47:
44 Seramiðin Evrensel Ustasý Sýt
Page 48:
46 Onun yaptýklarý da “Sýtký
Page 51 and 52:
Çeþmenin 1930’lardaki durumu 49
Page 53:
Menba'-ý âb-ý zülâl-i merhamet
Page 56 and 57:
54 Osmanlý Saray Ata sanatý olara
Page 58 and 59:
56 Fotoðraf 7, 8, 9: Hereke Ýpek
Page 60 and 61:
58 Konya’da Naht Sanatý ve Köse
Page 62 and 63:
60 ðer tarafta parlatmak amacýyla
Page 64 and 65:
62 PEMBE GÜLLER Kullanýlan Teknik
Page 66 and 67:
64 TAVUS KUÞU Kullanýlan teknikle
Page 68 and 69:
66 Rahle Sanatýnýn Büyük Ustas
Page 70 and 71:
68 Ömer Bilge, oymaya elveriþli s
Page 72 and 73:
70 Doða’nýn Sanata Yansýmasý;
Page 74 and 75:
72 bekliyorum. Presledikten ve bitk
Page 76 and 77:
74 Mantýðýn Küçük Kýzkardeþ
Page 78 and 79:
76 üflenen, duygusal-ruhsal akis,
Page 80 and 81:
78 Toplum, San’at ve Estetik Gene
Page 82 and 83:
80 san’atkarýn ruh dünyasýna d
Page 84 and 85: 82 Ýllustrasyon: Mehmet MÝyasoðl
Page 86 and 87: 84 El Sanatlarý ve Estetik Üzerin
Page 88 and 89: 86 El sanatlarýný canlandýrmak i
Page 90 and 91: 88 þiirler yazacaðým ama kendi
Page 92 and 93: 90 Sanatýn Ruhu Toplumlarýn hayat
Page 94 and 95: 92 savunma mekanizmasý geliþtirer
Page 96 and 97: 94 Sanatta yeni açýlýmlar arayan
Page 98 and 99: 96 Geometrik alan bölmeleri üzeri
Page 100 and 101: 98 Sazyolu kompozisyon (Ýlhan Özk
Page 102 and 103: 100 Gönülden Kumaþa Dökülen Da
Page 104 and 105: 102 desenin adýdýr. Burada sanatk
Page 106 and 107: 104 Ayrýca mideye alýnan bakýr
Page 108 and 109: 106 Geleceðin Antikalarý Kabara S
Page 110 and 111: 108 Hasankeyf’in Direnmeye Çalý
Page 112 and 113: 110
Page 114 and 115: 112 “Yaklaþýk 70 yýl öncesine
Page 116 and 117: 114 Beyþehir Eþrefoðlu Külliyes
Page 118 and 119: 116 almaktadýr. Dýþtan yapýya b
Page 120 and 121: 118 Çocuk Geliþiminde Sanat Eðit
Page 122 and 123: 120 lik olumlu benlik algýsý geli
Page 124 and 125: 122 Bitlis’in Yöresel Ayakkabýs
Page 126 and 127: 124 Urfa Culhalarý Yerleþim merke
Page 128 and 129: 126 (levent) baðlanmasýdýr. Bu i
Page 130 and 131: 128 Geleneksel Türk Ahþap Yontu S
Page 132 and 133: 130 “El”imizdeki Sanat; Osmanl
Page 136 and 137: 134 Yazmacýlýk Sanatý ve Konya
Page 138 and 139: 136 boyalar yýllardan beri her tü
Page 140 and 141: 138 Bugüne kadar benzerine rastlan
Page 142 and 143: 140 18. yüzyýl sepere restorasyon
Page 144 and 145: 142 Rabia Özsoy: “Aþk Olmadan A
Page 146 and 147: 144 Buldan’da Semerciliðin Son D
Page 148 and 149: 146 Devekuþu Yumurtasýndan Sanat
Page 150 and 151: 148 Orta Asya’dan Günümüze Bü
Page 152 and 153: 150 Tuvali Un Eleði, Boyalarý Ýp
Page 154 and 155: 152 Fatma Fisunoðlu: “Benim Tak
Page 156 and 157: 154 Keçe Külahýn Semazenlerin se
Page 158 and 159: 156 Masallardan Süzülen Billur K
Page 160 and 161: 158 Sanatçý Bir Aile Portresi: Ce
Page 162: 160
show all

R. - ?SMEK - İsmek - İstanbul Büyükşehir Belediyesi

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?