R. - ?SMEK - İsmek - İstanbul Büyükşehir Belediyesi
R. - ?SMEK - İsmek - İstanbul Büyükşehir Belediyesi
R. - ?SMEK - İsmek - İstanbul Büyükşehir Belediyesi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Bir süre sonra Ertuðrul Bey, yumurta üretim ve ticareti iþini býrakýyor.<br />
Böylece sanatýna daha çok zaman ayýrabilir hale geliyor. Çalýþmalarýna<br />
“Beyzî âlem” ismini veren Altun’a bunun anlamýný soruyoruz.<br />
Osmanlýca’da “beyzi” kelimesinin oval, yumurta þeklinde<br />
manasýna geldiðini söylüyor. “Beyzî âlem” derken dikkati, Dünya<br />
þeklinin yumurtaya benzerliðine çekmek istediðini belirtiyor.<br />
Oluþturduklarý obje türleri olarak masa üstü süsü, abajur, aplik,<br />
ayaklý lamba gibi aydýnlatma ürünlerini sýralýyor.<br />
“Desen Seçimimizi, Kültürümüz Ekseninde Yapýyoruz…”<br />
Sanatla uzun zamandýr iç içe olan ailede, Nuray Haným’ýn profesyonel<br />
anlamda ebru çalýþmalarý olduðunu görüyoruz. Ertuðrul Bey<br />
ve on yaþýndaki oðullarýysa hat sanatýný öðrenmek için uzun zamandýr<br />
bir hat ustasýndan ders alýyorlarmýþ. Sanata yatkýnlýklarýný,<br />
devekuþu yumurtasý desenlemeden çok önce fark eden çift, sanatta<br />
emeðin ve sabrýn öneminin altýný dikkatle çiziyorlar. Devekuþu<br />
yumurtalarý üzerine yaptýklarý çalýþmalarýn ince bir iþçilikle<br />
meydana geldiðini, her el sanatýnda olduðu gibi bunda da emeðin<br />
karþýlýk bulamamasý üzüyor onlarý.<br />
Türk Ýslam sanatlarý aþýðý Altun çifti, eserlerinde Osmanlý<br />
sanatýna dair desenlere yer vermeyi tercih ediyorlar.<br />
Hüsnü hat ile yazýlmýþ sureler, Allah lafýzlarý, tuðralar,<br />
“Kaplumbaða terbiyecisi”, “Arzuhalci” gibi oryantal tablolar,<br />
Osmanlý armalarý en sýk iþledikleri desenler. En<br />
fazla ilgiyi görenlerin de yine bu tip Osmanlý figürlerini<br />
taþýyan yumurtalar olduðunu belirtiyorlar. Bu desenlerin<br />
içinde birde kýt’alarýn kazýnarak ortaya çýkarýldýðý Piri<br />
Reis’in ünlü haritasý da mevcut. Nuray Haným, kültürümüze<br />
ait desenlerin, turistlerin satýn aldýðý<br />
ürünlerle dünyanýn dört bir yanýna ulaþtýðýný<br />
gururla ifade ediyor. Þu ana kadar Ýngiltere,<br />
Malezya, Dubai, Fransa gibi birçok ülkeden<br />
gelen talepler doðrultusunda da<br />
yurt dýþýna gönderdikleri eserleri var. Osmanlý<br />
figürlerinin yaný sýra Ayasofya Camii’nde<br />
bulunan tarihi ikonalarý da kullanýyorlar.<br />
Eserlerinde Picasso gibi ünlü ressamlarýn<br />
resimlerine de yer vermiþler ama<br />
pek ilgi görmemiþ.<br />
Ertuðrul Bey’den devekuþu yumurtalarýnýn<br />
bizim kültürümüze nasýl girdiði hakkýnda<br />
bilgi almak istiyoruz. Devekuþu<br />
yumurtasýnýn Osmanlý döneminde fark<br />
edilen, örümceklerin yuva yapmasýný engelleyen bir özelliðinden<br />
bahsediyor ve “Halen Dolmabahçe Sarayý, Selimiye Camii, Süleymaniye<br />
camii gibi yapýlar, devekuþu yumurtalarýyla örümcek yuvalarýndan<br />
korunuyor.” diyor. Bugüne kadar bu sebeple kendisine<br />
gelen birçok talep de olmuþ.<br />
“Estetik Detaylarda Gizlidir…”<br />
Eserlerin nasýl ortaya çýkarýldýðýna geliyor sýra. Ürünleri beraber<br />
oluþturan çift, yapým aþamalarýný da beraber anlatýyorlar. Önce<br />
içiyle gelen devekuþu yumurtasý, altýna bir delik açýlarak boþaltýlýyor,<br />
iç zarýný temizlemek için bir gün kadar kimyasal bir karýþýmýn<br />
içinde bekletiliyor. Böylece ana malzeme olan yumurta hazýr hale<br />
geliyor. Uygulanacak desene göre yumurta seçimi yapýlýyor.<br />
“Esmaül Hüsna” gibi uzun bir hat yazýsý uygulanacaksa yumurtanýn<br />
büyüðü seçiliyor. Uygulanacak desen aydýnger kaðýdýna çiziliyor.<br />
Yumurta üzerinde noktasal ölçümler tespit edildikten sonra<br />
desen yüzeye kopya ediliyor. Yumurtanýn þeklini göz önüne alýnca<br />
zor bir aþama olduðunu daha iyi anlýyoruz.<br />
Desenleme iþlemiyse uygulanacak desene göre deðiþiyor.<br />
Hat uygulamasý yapýlacaksa, yumurtaya çizilen<br />
yazý taslaðý, yine diþçilerin kullandýðý bir aletle<br />
kazýnýyor. Nuray Haným burada kazýma iþleminin<br />
zorluðunu “yüzey buz pisti kadar kaygan”<br />
sözleriyle ifade ediyor. Kazýma önemli<br />
çünkü kazýnan zemin boyayý emiyor ve ortaya<br />
çok net çizgiler çýkýyor. Kazýma aþamasý<br />
da bitince uygun kalemle yazmak ve<br />
son olarak cilayý atmak kalýyor.<br />
Boyama türü desenler de ise su bazlý<br />
seramik boyasý ve desene uygun incelikte<br />
fýrçalar gerekiyor. Yaðlý boya<br />
tekniðinde olduðu gibi boyanýyor fakat<br />
yine çizgileri keskinleþtirmek için<br />
kazýma aþamasý, burada da söz konusu.<br />
Ertuðrul bey, bir eserinde pencere<br />
kafesinin her kutusunu kazýyor ki içindeki<br />
lamba yandýðýnda pencereden giren<br />
günýþýðý efektini verebilsin. Tüm bu<br />
zahmetli iþlemlerin sonunda ortaya<br />
çýkan eser, sanatçý çiftin bütün<br />
yorgunluðunu alýyormuþ. Ertuðrul<br />
Altun, “estetik ve kalite detaylarda<br />
gizlidir” derken emeklerinin boþa olmadýðýnýn<br />
altýný bir kez daha çiziyor…<br />
147