You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
V ZAVRŠNI RADOVI<br />
Da svi budu (za)jedno: koinonia kao temelj i kritika hrišćanske<br />
teologije 3<br />
Srđan Sremac 4<br />
Savremena problematika<br />
Nije teško primetiti da se Crkva danas kao institucija nalazi pod udarom<br />
osporavanja i kritike. Smatra se da društvena kritika crkve spada u čvrste i<br />
nepokolebljive predrasude modernog doba. Vreme u kome živimo naziva se<br />
″postmodernom″, ″postistorijom″, pa čak i posthrišćanskom epohom. Vreme u kojem<br />
je društvo indiferentno prema Bogu.<br />
Oduševljenost prosvetiteljstvom, individualizmom, racionalizmom, a danas i<br />
postmodernizmom navelo je ljude modernog doba da zapostave zajedništvo kao vid<br />
crkvenog poslanja. Sve se češće može čuti krilatica: Hristos da, crkva ne! Sve je više<br />
onih koji su uvereni da mogu biti dobri vernici, a da ne moraju pritom pripadati crkvi.<br />
Koliko je onih koji govore „Ja sam pravoslavan, rimokatolik, protestant ali neću da<br />
pripadam ni jednoj crkvi!“. Statistika govori da više od 30% hrišćana na Zapadu, ne<br />
pripadaju ni jednoj crkvi je poražavajuća. Ne čudi stoga što je sve razvijenija tzv.<br />
religiozna desocijalizacija.<br />
To ujedno i objašnjava razlog slabog porasta crkvenosti, uprkos porastu<br />
religioznosti, jer pripadanje određenoj crkvi znači pristajanje na istinu koja važi za<br />
svakog pojedinog člana bez razlike. Ovakav stav dovodi do pojave koju sociolozi<br />
nazivaju „paradoks religije“.<br />
Naime, danas u savremenom društvu sve više preovladavaju vancrkveni oblici<br />
vere (beliving without belonging). Ovome je nesumnjivo doprineo i ubrzani razvoj<br />
medijske infrastrukture, posebno razvoj globalne kompjuterske mreže, te pojava<br />
takozvanih internet crkava, zatim ekspanzija tele-evangelizatora.<br />
Postavlja se pitanje i zadatak za teologiju i crkvu danas: Kako crkva može<br />
propovedati Hrista na savremen način, a da se pritom ne podlegne nekoj novoj formi<br />
postmodernizma. 5 Jer, hrišćanska vera postavlja univerzalan zahtev i treba je<br />
prevesti na jezik i u probleme određenog vremena. Činjenica je da se moderan čovek<br />
se sve više bori za individualnu religijsku slobodu odbacujući pritom sve religijske i<br />
crkvene autoritete. Opravdano se postavlja pitanje: Da li je epilog ove dramatične<br />
borbe, religija bez Boga ili hrišćanstvo bez Hrista i crkve?<br />
Teološke osnove<br />
3<br />
Rad je predstavljen na konferenciji The Program of the Theological Consultation (European and Dutch<br />
Theological Faculties and Churches - Protestant Church in the Netherlands) ”Ministry and Leadership: What<br />
kind of spiritual leadership do our churches need?”, Feketić, Srbija, 29 jun-3 Jula, <strong>2006</strong>. Ovde ga predstavljam u<br />
malo izmenjenoj formi.<br />
4<br />
Kontakt autora: Srđan Sremac, Free University, Amsterdam, srdjansremac@yahoo.com<br />
5<br />
Jürgen Moltmann smatra da se teologija i Crkva danas, više nego ikad, nalaze u dvostrukoj krizi: u krizi<br />
relevantnosti i krizi identiteta. Obe krize se međusobno uslovljavaju. Što se više teologija i Crkva pokušavaju<br />
učiniti relevantnim u savremenim problemima, to se dublje uvlače u krizu svog vlastitog hrišćanskog identiteta.<br />
Što više pokušavaju potvrditi svoj identitet u tradicionalnim dogmama, obredima i moralnim načelima, one<br />
utoliko više postaju irelevantnim i neveredostojnim. Ova dvostruka ktiza, kako Moltmann smatra, može se tačno<br />
označiti kao identity-involment dillema. Vidi: Jürgen Moltmann, Raspeti Bog, (Rijeka: Ex Libris, 2005), 15.
Change language