You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Živeti sa Pismom<br />
Nebojša Tumara<br />
U ovom radu razmatraćemo odnos Pisma i Tradicije, fokusirajući se na<br />
interpretaciji Pisma unutar Tradicije, analizirajući shvatanja zastupljena u pravoslavlju<br />
i judaizmu.<br />
Namera nam nije da razmatramo pozicije pravoslavlja sa jedne i katoličanstva<br />
i protestantizma sa druge strane. Radije, u ovom radu će se koristiti distinkcija<br />
između stava koji zastupa princip sola scriptura i ostalih stavova koji pretpostavljaju<br />
neki drugi, alternativni izvor autoriteta.<br />
Nakon prikaza shvatanja modernih pravoslavnih teologa o pitanju tradicije,<br />
prikazaćemo odnos između Pisanog i Usmenog Zakona u judaizmu, bazirajući se<br />
prevashodno na radu Jakova Nojsnera (Jacob Neusner), plodnog i uticajnog<br />
modernog istraživača judaizma.<br />
Zadnji deo rada će biti posvećen radu nemačkog filozofa Gadamera (Hans-<br />
George Gadamer) i britanskog pravoslavnog teologa Endri Lauta (Andrew Louth)<br />
odnosno njihovom shvatanju autoriteta i objektivnosti istorijsko kritičkog metoda u<br />
hermeneutici.<br />
Njihova razmatranja biće povezana sa pitanjem Tradicije u pravoslavlju i<br />
judaizmu.<br />
Uvod:<br />
U predgovoru svoje knjige Značenje ikona Vladimir Loski (V. Lossky) kaže:<br />
„Tradicija je jedan od onih termina koji, budući bogat značenjem, rizikuje da na kraju<br />
ostane bez značenja.” 15<br />
Ovaj značenjima bogat termin može označiti običaj ili praksu, ustaljen kodeks<br />
ponašanja i delanja ili doktrinu neke organizacije. Na teorijskom nivou, tradicija ili<br />
tradicije, mogu označiti određenu informaciju ili nešto sačinjeno od skupa informacija.<br />
Kao takva, tradicija se prenosi iz prošlosti u budućnost.. U svojoj kolokvijalnoj<br />
upotrebi ovaj termin ima pežorativno značenje i vezuje se za predrasude i<br />
subjektivnost, autoritet a neretko i represiju.<br />
Laut (A. Louth) zaključuje da su Oci Crkve razvili svoju teologiju oko grčkog<br />
pojma paideia- obrazovanje, gde je čovek shvaćen kao društveno biće. Polemišući<br />
sa pozicijama gnostika, razvijajući hrišćansku antropologiju i ideju ponovnog<br />
stvaranja i rekapitulacije između čoveka i kosmosa, hrišćani su došli do pozitivne<br />
evaluacije tradicije. 16<br />
Teologija proistekla iz reformacije se kritički odnosila prema nasleđenoj<br />
tradiciji. Princip sola scriptura, koji je uvela reformacija, u sebi je krio težnju ka<br />
povratku na originalno, prvobitno otkrovenje Božije. Proveravajući celokupnu tradiciju<br />
autoritetom Pisma, reformacija je postala „religija knjige”. 17 Tekst Pisma je postao<br />
autoritet za sebe ostavljajući teolozima da otkriju primarno značenje samog teksta.<br />
Sekundarni autoriteti koji se nisu bazirali na Pismu su odbačeni a svi ostali su<br />
sagledavani i korigovani naspram Pisma.<br />
15<br />
Lossky, V., Ouspensky, L. (1999), 11<br />
16<br />
Louth, H. (1983), 76-77<br />
17<br />
Congar. Y. Tradition and Traditions (Oxford: Macmillan, 1987). 153-156
Change language