Mark Bray - IIEP - Unesco

Diaqnoz
Avstraliya, Amerika Birləşmiş Ştatları (ABŞ) və Kanada modelləri də Qərbi Avropa
modelləri ilə qarşılaşdırıla bilər. Watson (2007) bildirir ki, Avstraliyada repetitorluğa maraq
azdır, ancaq federal hökumət 2004-cü ildə təhsildə geri qalan şagirdlər üçün fərdi dərslərin
maliyyələşdirilməsi məqsədilə pilot vauçer planını irəli sürmüşdür. Bu plan 2005-ci ildə ildə
6200 şagirdə yardım etdi ki, bu da müvafiq qrupun 1/3 hissəsini təşkil edirdi. Hökumət
tərəfindən maliyyələşdirilən bu plandan başqa özəl təşəbbüslər də meydana gəldi və onların
sayı artmağa başladı. Bu inkişaf ABŞ-da da analoji təşəbbüslərin yaranmasına səbəb oldu.
Bunlar xüsusən, 2002-ci ildə müəyyən edilmiş və özəl provayderlər üçün hökumət
vəsaitlərinin ayrılmasını nəzərdə tutan Heç bir Uşaq Geridə Qalmasın (HBUGQ) adlı
qanunun nəticəsi olaraq yaradılan təşəbbüslər idi (Ascher, 2006; Burch, Donovan və
Steinberg, 2006; Vergari, 2007). Kanadada paralel hökumət qanunu olmamışdır, ancaq bu
ölkədə də repetitorluq sahəsində ciddi inkişaf olmuşdur.
Davies və Aurini (2006, s. 123) bildirirlər ki, onların araşdırma apardıqları yerlərdə
ötən 30 il ərzində rəsmi repetitor müəssisələrinin sayı 200-500 arası artmışdır. Ontarioda
məktəb yaşlı uşaqları olan valideynlərin təxminən 24%-i son vaxtlarda fərdi müəllim tutur,
bütün kanadalı valideynlərin 50%-i isə bildirmişlər ki, imkanları olsa, fərdi müəllim
tutardılar.
Latın Amerikasında nisbətən az araşdırma aparılmışdır, ancaq regionun bəzi hissələrində,
xüsusən şəhər zonasında və orta məktəbin yuxarı siniflərində repetitorluq nəzərə çarpacaq
səviyyədədir. Məsələn, Braziliyada Mattos (2007) Rio de Janeyroda fəaliyyət göstərən
repetitorların çalışma formasını araşdırmış, Barros (2008) isə Bahiada məsələni tədqiq
etmişdir.
23
Təhsilin Planlaşdırılması üzrə Beynəlxalq İnstitut
www.iiep.unesco.org