Mark Bray - IIEP - Unesco

Görüləcək tədbirlər
İbtidai sinif şagirdlərinə, orta məktəbin aşağı və yuxarı sinif şagirdlərinə dərs keçən
repetitorlar orta və ali təhsilə malik olmalıdırlar. Repetitor məktəblərinin lisenziyası
hər il yenilənməlidir və Təhsil və Gənclərin İşləri üzrə Hökumət Bürosu lisenziyası
olmayan mərkəzləri bağlamaq hüququna malikdir. Qeydiyyat sistemi ağır olduğundan
lisenziyası olan repetitorlar bəzən müvafiq orqanlar qarşısında lisenziyasız kimi
qələmə verilirlər.
•
Uqandada Təhsil və İdman Nazirliyinin “repetitor təhsilinə dair konkret siyasəti
yoxdur” (Eilor, 2007, s. 33). Nazirlik müxtəlif elanlar vermiş, repetitorluqla əlaqədar
öz vəzifələrindən sui-istifadə edən müəllimlərin və direktorların işinə xitam vermiş və
repetitorluğun qarşısının alınmasında valideynlərin də iştirak etmələri üçün müraciət
etmişdir. Ancaq «repetitorluqla əlaqədar ayrı-ayrı idarəetmə səviyyələrində vəzifələr
aydın olmadığından, problemin həlli üçün effektiv mexanizm yoxdur» (Eilor, 2007, s.
33).
İngiltərəyə aid nümunələr də araşdırılmalıdır. Iresona (2007a, s. 5) görə, bazarda
repetitorluğun bir çox formaları üçün “istənilən bir şəxs lazımi ixtisası və ya təcrübəsi
olmadan özünü repetitor kimi qələmə verə bilər”. Ancaq, hökumətin Müsbət irəliləyişə nail
olmaq layihəsi özündə çoxsaylı qaydaları birləşdirir ki, həmin qaydalarda kimlərin repetitor
kimi fəaliyyət göstərə biləcəyi və repetitora ödəniləcək xidmət haqqı müəyyən edilir.
Məsələn, Fransada Hertfordshire Yerli Orqanı tərəfindən ictimaiyyətə açıqlanmış
məlumatda (2009) qeyd edilir ki, bu proqram çərçivəsində fəaliyyət göstərən repetitor:
–
–
–
–
müəllim işləməsə də, ixtisaslı müəllim statusuna (İMS) malik olmalıdır; və ya
İMS əldə etməzdən əvvəl qeyri-QTS olmalıdır; və ya
İngiltərə məktəblərində dərs demək üçün xarici bir ölkədə təlim keçmiş müəllim
olmalıdır;
və ya
müvafiq fənn üzrə ixtisasa və növbəti təhsil və ya ali təhsil dərəcəsinə malik olan
müəllim olmalıdır.
Bu proqram çərçivəsində fəaliyyət göstərən bütün repetitorlar Cinayət Qeydləri Bürosundan
arayış təqdim etməlidirlər və Yerli Orqanlar və ya Məktəb İdarəetmə Orqanları tərəfindən
işə götürülmüş repetitorların zəhmət haqqı konkret əmək haqqı cədvəlinə əsasən
ödənilməlidir. Bu, həmçinin həmin müəllimlərə gələcəkdə təqaüd hesablanması üçün əsas
rolunu oynayır. Sharma (2009) qeyd edir ki, bu vəziyyətdə:
91
Təhsilin Planlaşdırılması üzrə Beynəlxalq İnstitut
www.iiep.unesco.org