Mark Bray - IIEP - Unesco

Diaqnoz
Cədvəl 8.
Şərqi Avropa və Asiyada repetitor dərslərinin istifadəsinə görə
şəhər və kənd zonaları arasında fərqlər (%)
Azərbaycan
Bosniya və Herzeqovina
Xorvatiya
Gürcüstan
Qazaxıstan
Qırğızıstan
Litva
Monqolustan
Polşa
Slovakiya
Tacikistan
Ukrayna
Kənd
87.8
56.9
50.1
76.9
56.6
37.7
54.9
69.8
59.9
54.7
41.0
77.7
Şəhər
95.0
57.7
61.6
81.2
70.1
61.9
69.7
71.6
70.1
58.2
49.9
82.0
Mənbə: Silova (2007), s. 7.
Cədvəl 9.
Hindistanın dörd ştatında kənd və şəhər bölgələrində orta
məktəbin aşağı siniflərində fərdi dərs alan şagirdlərin faiz nisbəti
Andhra Pradeş
Kerala
Maharaştra
Uttar Pradeş
Cəmi
Kənd
20.7
66.5
29.3
32.0
29.0
Şəhər
38.7
70.6
72.7
52.7
64.0
N = Kənd 1,492; Şəhər 2,539.
Mənbə: Sujatha (2007), s. 5.
Bu statistik göstəricilər əksər ədəbiyyatda yer alan göstəricilərlə uyğun gəlir.
Məsələn, 1998-ci ildə Misir Əmək Bazarı Araşdırmasında 4 816 ailə arasında aparılmış
sorğuda ölkənin 27 qubernatorluğundan 22-i bildirmişdir ki, kənd yerlərində şagirdlərin
39,6%-i, şəhərlərdə isə 52,0%-i fərdi dərs alır (Elbadawy və b., 2006, s. 16). Bir uşağa
sərf edilən orta illik xərc üzrə fərq daha böyük olmuşdur: kənd yerlərində 188,9 Misir
funt sterlinqi, şəhərlərdə 491,5 Misir funt sterlinqi. Eynilə Nath tərəfindən Banqladeşə
dair bildirilən statistik məlumatlardan (2008, s. 58) aydın olur ki, kənd yerlərində ibtidai
məktəbin 1-ci sinif şagirdlərinin 19,6%-i, şəhərlərdə isə 43,6%-i fərdi dərs almışlar.
İbtidai təhsilin son, yəni, 5-ci sinfində fərq daha böyük olmuşdur: kənd yerlərində
35,6 %, şəhərlərdə 62,2 %.
Bu statistik göstəricilər həm tələbi, həm də təklifi əks etdirir. Təkliflə əlaqədar
Avstraliyada Watson (2008, s. 10) qeyd etmişdir ki, kənd yerlərində və ucqarlarda
repetitorların kifayət qədər olmaması hökumətin repetitor vauçer sisteminə qarşı ciddi
maneə olmuşdur, belə ki, bu regionlarda şagirdlər standart testlər üzrə orta səviyyədən çox
aşağı nəticələr göstərmişlər.
37
Təhsilin Planlaşdırılması üzrə Beynəlxalq İnstitut
www.iiep.unesco.org