Mark Bray - IIEP - Unesco

Diaqnoz
• Bütün bu səbəblərə görə məktəb təhsilinin keyfiyyətinin artırılması üçün radikal
tədbirlər görülməyincə, repetitorluğun həcminin azaldılmasına dair təkliflərin effektiv
olma ehtimalı çox az idi. Təhsil sisteminin fəaliyyət göstərdiyi parametrləri
dəyişməklə, məs. imtahanlarda qazanılan bilikləri deyil, bacarıqları yoxlamaqla və ya
işəgötürənlər tərəfindən işçilərin təhsil göstəricilərinə görə deyil, səriştəyə görə
seçilməsini təmin etməklə repetitor təhsilinə olan tələbatı azaltmaq olardı. Ancaq
islahat yalnız sosial və iqtisadi reallığa əsaslanan zaman uğurlu ola bilərdi. İslahat
valideynlərin və şagirdlərin istəklərinə uyğun olmalı, həmçinin əmək bazarının
reallıqlarına cavab verməli idi. Bu faktorları inkar edən hər hansı tədbir uğursuzluğa
düçar olacaqdı.
Təhsil Naziri olarkən Parsuramen Mavritaniya Universiteti tərəfindən aparılmış
araşdırmanı Parlamentə təqdim etdi və 1988-ci ildə Parlamentdə qızğın mübahisə başladı.
Parsuramen uşaqların əlavə dərs saatlarının həddən çox olduğunu, repetitor dərslərinin
“dəhşətli fiziki şəraitdə”, o cümlədən müəllimlərin qarajlarında və bu kimi məkanlarda
keçildiyini və az gəlirli ailələrin cəzalandırıldığını qeyd edirdi. Baş Nazir məsələ ilə məşğul
olmaq qərarına gəldi və təklif etdi ki, Valideyn-Müəllim Assosiasiyaları (VMA) uşaqların
maraqları naminə daha balanslı yanaşmaya nail olmaqda köməklik etsinlər. O, həmçinin
qeyd edirdi ki, ibtidai məktəbin son sinfindəki problemi aradan qaldırmaq üçün orta
məktəbdəki təhsil təkmilləşdirilməlidir, həmçinin məktəbəqədər dövrdə və III sinfə qədər
repetitor təhsilini qadağan etmək mümkündür. O, təklif edirdi ki, siyasətçilər öz uşaqlarını
repetitor yanına göndərməməklə nümunə ola bilərlər.
Geniş ictimaiyyət üçün hökumət Repetitor Təhsilinə dair Milli Seminar təşkil etdi.
Mavritaniya əhalisinin sayı cəmi bir milyon olan bir ölkə olduğundan, seminarda
valideynlərdən və müəllimlərdən ibarət geniş qrup iştirak edirdi. Eyni zamanda bu tədbir
repetitor təhsilinin nə dərəcədə dərin kök saldığını da göstərdi. 1989-cu ildə Nazir bir sıra
qaydaların tətbiq edilməsi qərarına gəldi (Parsuramen, 2007). Bunlar aşağıdakılardan ibarət
idi:
•
•
Kiçik yaşlı uşaqların sağlamlığını qorumaq üçün III sinfə qədər repetitor təhsilini
qadağan etmək;
Daha aşağılar üçün cədvəli nəzərdən keçirmək, xüsusən vətəndaş hüquqlarının əsasları,
yaradıcılıq və hərəkət, oxu kimi fənlər üçün ayrılan vaxtı artırmaq;
57
Təhsilin Planlaşdırılması üzrə Beynəlxalq İnstitut
www.iiep.unesco.org