Języki Obce w Szkole - Biblioteka Cyfrowa Ośrodka Rozwoju Edukacji

n r 3/2008 m a j/czerwiec Języki Obce W SzkoleZnaczenie dynamiczne ‘ruch wzdłuż drogi’lub ‘do źródła’ (movement along a way albo ina direction toward the source) 19 jest bezpośredniozwiązane z poprzednią relacją statyczną. Wyeksponowanew punkcie 4 tłustym drukiem wyrażeniaprzyimkowe z up portretują relacje dynamiczneprzemieszczania się wzdłuż ulicy.4. a. They’re both smiling and looking from side toside as they go up the street. And there’s a tremendousovation going up from all Aucklandershere in Queen...b. EJ675603 – „Heading Up the Street:” LocalizedOpportunities for Shared Constructions ofKnowledge.c. 1995, the Mummers marched up Market Street.The same day, the Philadelphia. Inquirer featuredthree articles and a spread in the Inquirer Magazinededicated...d. Walking Back Up Depot Street is an epic journey,in the original sense of epic as a story thatpoets invented to remind people of their own history– where...e. Walk straight ahead, cross a little side road andyou are on Hythe Bridge Street. Walk straight upthis street, over the canal, and you will come toa place...f. Run up and down the street. Enter the URLof a Amazon Yellow Pages Business with a streetview, and this will fetch the entire street...W każdym cytacie występuje schemat drogi.Znany jest punkt początkowy, ścieżka/tor orazpunkt docelowy. Znaczenia zbliżone do centralnegowytyczają drogę w wymiarze górno-dolnym,a znaczenia od niego oddalone zilustrowanew powyższych cytatach – w wymiarze przedniotylnym.Wszystkie znaczenia łączy schemat oddaleniaw kierunku wyżej na płaszczyźnie wertykalnejlub wyżej/(dalej) – na płaszczyźnie horyzontalnej.W ramach płaszczyzny poziomej kierunekwyżej/(dalej) ma odniesienie do mapy, więc wyżejoznacza ‘na północ’, lub do drogi typu jezdnia,ulica – czyli ‘dalej od obserwatora’.Wyrażenie down the streetZe względu na to, że przyimki up i downmają opozycyjne znaczenia, często występująobok siebie, co ilustruje przykład 4f. W protosceniedown koduje ‘ruch niżej’ (movement froma higher place) oraz ‘umiejscowienie niżej’ (lowerposition). Dla sceny przedstawiającej ruch lublokalizację wzdłuż ulicy istotne jest znaczeniedown związane z ukierunkowaniem na płaszczyźniehoryzontalnej. W kontekście lokalizacjilub przemieszczania się wzdłuż ulicy, np. walkingdown the street (spacerowanie wzdłuż ulicy), leksykoninternetowy podaje następującą definicjędla down: along the course of (wzdłuż trasy). Otozaczerpnięte z bazy wyszukiwarki Google przykładyużycia down w znaczeniu ‘wzdłuż drogi’w scenach statycznych 5a i b oraz dynamicznych5c i d:5. a. Not yet mentioned by anyone below, there’salso an identical trip down Market Street justAFTER the fire. It’s somewhat cryptical title is„tmp_50168”...b. How much did the house down the streetsell for? Wondering what a house in your neighborhood(or your dream neighborhood) goes forthese days?...c. A Random Walk Down Wall Street, written byBurton Malkiel, a Princeton economist, is an influentialbook on the subject of stock markets...d. No point in eating there twice I thought soI wandered down the street and went into thefirst pub I came to – Eamonn’s. Eamonn was behindthe counter...Obydwie formy up i down oraz przedstawionawyżej along w znaczeniu ‘wzdłuż drogi’ (along 20lub following the way of) występują w tym samymkontekście bez różnicowania sceny. Rozróżnieniejest jednak istotne w sytuacji, w której droga/ulica/jezdnia przebiega pod nachyleniem 21 . Przyimekdown portretuje konfigurację, w której oddalającysię obiekt wydaje się mniejszy. Mniejszy rozmiarjest równoznaczny z niższą pozycją 22 . Z kolei19Nazwę przyjęto za leksykonem cybernetycznym http://www.thefreedictionary.com.20Nazwę przyjęto za: J. Yates. Ibidem, s. 41 oraz http://dictionary.cambridge.org. Znaczenia według Cambridge Advanced Learner’sDictionary Online.21Por. S. Lindstromberg, English Prepositions Explained. Ibidem, s. 185.22Por. Ibidem.25