Języki Obce w Szkole - Biblioteka Cyfrowa Ośrodka Rozwoju Edukacji

n r 3/2008 m a j/czerwiec Języki Obce W Szkoleuczniów. Szczególną rolę odgrywają kompetencjepedagogiczne i umiejętność budowania stymulującegoklimatu lekcji. J. Iluk (2002:62-63)podkreśla, że odpowiednia postawa nauczyciela– aprobata, bliskość emocjonalna, poczuciehumoru i umiejętności interpersonalne – mogązaspokajać potrzeby bezpieczeństwa i uznania,które są silnie odczuwane przez młodsze dzieci(por. Storch 1999:329) 4 . Wpływ poszczególnychkompetencji nauczyciela 5 na postępy w nauce,relacje między kompetencjami językowymi, pedagogicznymioraz kompetencjami merytorycznymisą wymieniane jako postulaty badawcze(Edelenbos, Kubanek 2007). Ograniczenie negatywnegowpływu nauczyciela na przebieg i rezultatywczesnoszkolnego nauczania języków obcychwidzi się w koncepcjach kształcenia nauczycielijęzyków obcych na potrzeby edukacji wczesnoszkolnej.Najczęściej wysuwane postulaty to: przygotowanieodpowiednich programów kształcenianauczycieli na studiach uniwersyteckich (Mind2000, Rück 2004, Edelenbos i Kubanek 2007),praktyka i staż za granicą w czasie studiów (Edelenbosi Kubanek 2007), przygotowanie nauczycielido nauczania treści przedmiotowych w językuobcym (CLIL). Rozwojowi koncepcji kształcenianauczycieli na potrzeby wczesnej edukacjipowinny towarzyszyć badania empiryczne dotyczącekompetencji nauczycieli, porównawczebadania programów kształcenia i dokształcanianauczycieli oraz rozwój metodologii tych badań(Kubanek i Edelenbos 2007).Kształcenie nauczycielina po trze by edukacjiwczesnoszkol nej w ZKNJO UGRozwój koncepcji kształcenia nauczycieliZmieniające się realia szkolne w zakresie wiekurozpoczynania nauki języków obcych doprowadziłydo powstania różnych modeli kształcenianauczycieli na potrzeby edukacji wczesnoszkolnej.Aktualna koncepcja realizowana w ZKNJO UGwyrasta z ponad dziesięcioletnich doświadczeń,zainicjowanych w 1993 roku w ówczesnym KolegiumKształcenia Nauczycieli Języków ObcychUniwersytetu Gdańskiego 6 . Kształcenie nauczycieliprzygotowujące do pracy z dziećmi w przedszkolui klasach 1-3 miało najpierw charakter fakultatywnyi było realizowane w formie warsztatówdydaktycznych w wymiarze 120 godzin (Andrzejewskaet al. 2004). Studenci prowadzili zajęcialekcyjne z dziećmi dwa razy w tygodniu. Lekcjeodbywały się w budynku uczelni, w odpowiednioprzystosowanych salach dydaktycznych. Warsztatyz dziećmi były poprzedzone seminarium dotyczącymakwizycji języka. Równolegle do zajęćz dziećmi prowadzono seminaria, podczas którychomawiano dotychczasowe lekcje i przygotowywanokolejne. W roku 1997 wprowadzonokształcenie dwukierunkowe. Studenci pedagogikiwczesnoszkolnej studiowali równocześnie w kolegiumi realizowali obowiązkową praktykę w szkolepodstawowej. Studenci tego kierunku wyróżnialisię umiejętnościami psychopedagogicznymi,kierowaniem klasą oraz pełnieniem funkcjiwychowawczych wspierających rozwój ucznia.W roku 2002 do planu zajęć włączono dydaktykęwczesnoszkolną w wymiarze 30 godzin, odroku 2004 60 godzin. Zajęcia z dydaktyki wczesnoszkol nej wchodzą w skład przedmiotów kształcenianauczycielskiego, obejmujących dydaktykę,psychologię, pedagogikę, pedagogikę wczesnoszkolnąi emisję głosu 7 . Ponadto studenci rozwijająswoje kompetencje nauczycielskie w ramachpraktyk szkolnych w dowolnie wybranym przezsiebie typie szkoły.Model integracji teorii z praktykąEwaluacja projektów prowadzonych od 1993roku, wymiana doświadczeń nauczycieli akade-4Z wiekiem potrzeby afiliacji mniej są związane z nauczycielem, a są kierowane w kierunku rówieśników (Brophy 2002).5W literaturze przedmiotu znajdujemy informacje na temat kompetencji nauczycieli języków obcych w edukacji wczesno szkolnejoraz różne klasyfikacje tych kompetencji (por. Kubanek-German 2003:98, Karbe 1988:77, Massoudi 2004:6, Schmid-Schönbein2001:46-49).6Inicjatorką i organizatorką zajęć z dydaktyki wczesnoszkolnej w formie warsztatów dydaktycznych była prof. Halina Stasiak.7Aktualny program studiów na stronie www.univ,gda.pl.65