196 Ks. JOZEF KUDASIEWICZmula ugodowa i Jmmpromisowa: zamiast przymiotnika salutariswprowadzono rownowazne zdame wzgl~dne: 'ipmwd~, ja kq Bogdla naszego zbawienia (nostrae salutis causa) zechcial w Pismie sw.Z10ZyC". Najwazniejszym sformufowaniem jest tu wyrazenie: nastraesalutis causa. Rzeczownik causa jest narz~d.nikiem, a nie mianownikiem,wskazuje na to wyraznie kontekst, odnosniki i cala dyskusjanad tekstem. Fraz~ t~ naJezy ,wi~c przeHumaczyc: "Bog dlanaszego zbawienia", a nie "Bog; przyczyna naszego zbawienia" 20.Trzeba n aprz6d podkreslic, ze zdanie to nie wlProwadza materialnegoograniczenia prawdy i bezbl~dnosci biblijnej. Nie mozna wi~cpowiedziec, ze tyJko sprawy zbarwcze Sq wolne ad bl~du, prawdziwe,natomiast inne sprawy nie cieszq si~ tY'm przywilejem. Tlumaczenietakie jest nie do przyj~cia. IWlasnie dla.tego zmieniono p~zymiotniksalutaris na zda'nie wzgl~dne , aby uniknqc niebezpieczenstwatakiej interpretacji. Wyjasnienia Komisji oj i.nter.wencjaPawla VI zmierzaly do tego, alby nie dopuscic do takiego tlumaczeniatekstu. Nie jest to wd ~c powrot na pot~pione pozycje XIX w.;w6wczas bowiem 'ograniczano same natchnienie do pewmej kategoriitekstow, gdy tymczasem Konstytucja '''vyraznie stwierdza, ze "swi~taMatka-K'Osci61 uwaza na podstawie wia·ry apostolskiej ksi~gitak Starego jak i Nowego Testamentu w i c h ·c al 0 sci z ew s z y s t kim i c z ~ sci ami za swi~te i kan'Oniczne dlatego, zespisa'ne pod nat c h n i e n i e m D u c haS w i ~ t e go Boga majqza autora" (III, 11). Calewi~c Pismo swi~te i wszystkie jego cz~sci,jakakolwiek bylaby ich tresc Sq ka1noniczme, czyli natchnione. Nakoniec trzeba jeszcze dodac, ze spraiwy zbawcze, czy sprawy dotyczqcezbawienia to nie tylko res fidei et marum, do ktorych pr6bowaliniekt6rzy ' zaciesnic natchnienie, Jecz cala his tor i a biblijnajest stopniowym realizowaniem Bozego planu zbawienia. W KonstytucjiDei Verbum jest wi~c zupelnie inny 'pun'!I:t 'widzenia, kt6rynie ma -nic wsp6lneg·o z materialnym 'ogra!l1:iczeniem natchnieniai bezbl ~ dnosci biblijnej.'Vlasciwego wi~c sensu formuly sobrawej nalezy szukac na innejdrodze.Naprz6d trzeba zbadac teksty, na ktore powohlje si~ Konstytucjaprzy w.spomnianej formule 21. Dokument soiborowy odwolujesi~ tu do dwu encyklik biblij.nych Pravidentissimus Deus i DivinooJflante Sph'itu i to wlasnie do tych miejsc, ktore mowiq wyra~nie20 St'ld tez warto wspomniec, ze w pierwszym t1uma czeniu Konstytucji naj~zyk wloski, Jakie ukaza!o si~ w "Osservatore Romano" z dn. 22. XI. formul~t~ przetlumaczono bl~dnie: " ... la verita che Dio, c a usa della nostra salvezza,volle fosse consegnata... " . Por. R. Laurentin, dz. cyt., 283. r. de la Potte rie,art. cyt. 155.2J Por. S. Cipriani, art. cyt., 231 n.
..DEI VERBUM" W OPINII BIBLISTOW197o absolutnej be21bl~dnosci BibliL Wynika z tego, ze KonstytucjaprzYPOiffiina na'llk~ tradycyjnq, dajqc jej tylko nmve, gl~bsze i pozytywnesformulQw"anie.·Odnosniki do sw. Arugustyna i sw. Tomasza dokladniej uscislajqsens fonmuly. Doktor z Uippony wspomina 0 tych, ktorzy dyskutujqo formie i budowie nieba w uj~ci'll hiblijnym, gdy tymczasem autorzybiblijni kierowani roztropnosciq pomin~li te rzeczy, ktore niemajq zmaczenia dla "blogoslawionego zycia", "Nalezy powiedzieekrotko - pisze Augustyn - ie Duch Bozy, ktory przez nich mo\vil,nie chcial pouczae ludzi 0 tych rzeczach, ktore nie Sq nikomu pozytecznedo zbawienia" 22 . Wyrazniej jesZicze t~ samq mysl wyrazilsw. Tomasz, powolujqc si~ zresztq na ,wspOllnniany tekst Augustyna.Pyta on, co moze bye przedmiotem prorocuwa: odpowiada, ze towszystko, czego pOl'Jllanie mo-ze bye pozyteczne lub konieczne dozbawienia 23. Sprawy zas, kt6re nie Sq potrzebne do zbawienia, niewchodzq w trese rproroctwa. Akwrnata podaje nam rowniez zasad ~ogolnq: In omnibus quae sunt propter finem, materia determinaturpropter exigentiam finis . .Ta zasada TomasZ()wa ulatTWia zrozumienieformuly sobO'rowej Ii jest najlepszq regulq hermeneutyczuq. Niemozlilll dzielie B~blii na poszczegolne, samodzielne zdania i szukaew kazdym z nich adekwatnych pO'llczen z dziedziny historii, naukscislych, czy nawet religii. W taJd. spos6b nadawa10by si~ abso.lutnysens kazdemu twierdzenLu, albstrahujqc .od celu, dla ktorego z.ostalo one wlqcZ()ne w ca1()se. Ta wlasnie ·ca1ose daje ostateczne znaczenieposzczegolnym CZ~SciOill1. J ak obraz swoj sens i swoje pi~kno otrzymujedzi~ki doskona1ej zbieznosci poszczegolnych elementow -w ideicentralnej, kt6rq chcia1 wy-razie a'rtysta, p()dobnie ma si~ rzeczz Bibliq; trzeba na niq patFzee cal()sciowo, jak na obraz. W ten sposobzasada sw. Tomasza zbiega si~ ze wspolczesnymi postUlatamihermeneutycznymi, domagajqcymi si~ trakrowania Biblii jako organicznejca1osci. Mysl ta nie jest obca Konstytucji: "Lecz, poniewazPismo sw. . powinno bye czyta·ne i interpretowane 'v tym samymDuchu, w jakim zosta1o narpisane, nalezy, celem wydobycia w1asci\Vego sensu swi~tych tekstow, nie mniej uwaznie takze uwzgl~dnietrese i jednose ca1ej Biblii, majqc na oku zywq Tradycj~ ca1egoKosciola 'Oraz a>ll'alogi~ wiary" (III, 12). Z tekstow tych wynika, zeBiblia ma sw6j szczegolny cel: pokazae plan zbawienia i drog~ dojEgo osiqgni~cia. Duch Swi~ty-autor g16w:ny,pisarze swi~ciautorzyn.arz~dni nie Ichoieli uczye rzeozy nie ziWiqzalnych ze zbawieniem.Mowiq,c Z>8S pozytylwnie trzeba powiedziee, ze hagiografowieUCZq 0 sprawach potrzebnych i konoiecznych do zbawienia. Naukawielkich Doktor6w Kosciola by1a oczywiscie mana, lecz dotqd wy22 De Genest ad !ttteram, III, 9, 20 (PL, 34, 270). 23 De veritate, q. 12 art. 2.
- Page 3 and 4: ZNAK LutyMIESI~CZNIKRok XVIII Nr 15
- Page 5 and 6: KONSTYTUCJA 0 OBJAWIENIU BOZYM147st
- Page 7 and 8: KONSTYTUCJA 0 OBJAWIENIU B02YM149ws
- Page 9 and 10: KONSTYTUCJA 0 OBJAWIENIU BOZYM 151s
- Page 11 and 12: KONSTYTUCJA 0 OBJAWIENIU BO:lYM 153
- Page 13 and 14: KONSTYTUCJA 0 OBJAWIENIU BOZYM 155s
- Page 15 and 16: KONSTYTUCJA 0 OBJAWIENIU BOZYM 157'
- Page 17 and 18: Ks. AlEKSY KlAWEKZNACZENIE KONSTYTU
- Page 19 and 20: ZNACZENIE KONSTYTUCJI "DEI VERBUM"1
- Page 21 and 22: ZNACZENIE KONSTYTUCJI "DEI VERBUM"1
- Page 23 and 24: ZNACZENIE KONSTYTUCJI "DEI VERBUM"1
- Page 25 and 26: , ZNACZENIE KONSTYTUCJI "DEI VERBUM
- Page 27 and 28: ZNACZENIE KONSTYTUCJI "DEI VERBUM"1
- Page 29 and 30: ZNACZENIE KONSTYTVCJI "DEI VERBUM"1
- Page 31 and 32: · ZNACZENIE KONSTYTUCJI "DEI VERBU
- Page 33 and 34: ZNACZENIE KONSTYTUCJI "DEI VERBUM"
- Page 35 and 36: AUGUSTYN JANKOWSKI OSBKONSTYTUCJA D
- Page 37 and 38: KONSTYTUCJA 0 OBJAWIENIU BOZYM179ob
- Page 39 and 40: KONSTYTUCJA 0 OBJAWIENIU B02YM181sa
- Page 41 and 42: KONSTYTUCJA 0 OBJAWIENIU BOZYM183i
- Page 43 and 44: KONSTYTUCJA 0 OBJAWIENIU BOZYM185st
- Page 45 and 46: Ks. JOZEF KUDASIEWICZKONSTYTUCJA "D
- Page 47 and 48: "DEI VERBUM" W OPINII BIBLIST6w189J
- Page 49 and 50: "DEI VERBUM" W OPINII BIBLISTOW19tw
- Page 51 and 52: .. I::EI VERBUM" W OPINII EI!?LISTO
- Page 53: "DEI VERBUM" W OPINII BIBLISTOW 195
- Page 57 and 58: "DEI VERBUM" W OPINII BIBLISTOW199I
- Page 59 and 60: "DEI VERBUM" W OPINII BIBLISTOW201t
- Page 61 and 62: ,.DEI VERBUM" W OPINII BIBLISTOW203
- Page 63 and 64: ~,DEI VERBUM" W OPINII BIBLISTOW 20
- Page 65 and 66: "DEI VERBUM" W OPINII BIBLISTOW 207
- Page 67 and 68: "DEI VERBUM'" W OPINII BIBLISTOW 20
- Page 69 and 70: KsEUGENIUSZ DABROWSKIHELLENIZM PAWl
- Page 71 and 72: HELLENIZM SW. PAWLA213z zyC'ia Chry
- Page 73 and 74: HELLENIZM SW. PAWLA215Jenoibolima b
- Page 75 and 76: HELLENIZM f3W. PAWLA217ska do spich
- Page 77 and 78: HELLENIZM SW. PAWLA219terenach 1()I
- Page 79 and 80: HELLENIZM SW. PAWLA 221za.gadinieni
- Page 81 and 82: HELLENIZM SW. PAWLA223dusza czlowie
- Page 83 and 84: HELLENIZM SW. PAWLA225okreslenie st
- Page 85 and 86: TO CO LUDZKlE W MOWlE BO:lEJ227wted
- Page 87 and 88: TO CO LUDZKlE W MOWlE BOZEJ229aspek
- Page 89 and 90: TO CO LUDZKlE W MOWlE B02EJ231zmier
- Page 91 and 92: TO CO LUDZKIE W MOWlE BOZEJ233meteo
- Page 93 and 94: '1'0 CO LUDZKIE W MOWIE BOZEJ235Od
- Page 95 and 96: TO CO LUDZKIE W MOWIE BOZEJ237Wyrow
- Page 97 and 98: TO CO LUDZKIE W MOWlE BOZEJ 239maez
- Page 99 and 100: SWIATLO I CIEMNOSC 241sub nocte per
- Page 101 and 102: SWIATLO I CIEMNOSC 243rozumowej pod
- Page 103 and 104: SWIAno I CIEMNOSC245Swia,uu i rwpat
- Page 105 and 106:
STEFAN WILKANOWICZCHRYSTUSTAJEMNICA
- Page 107 and 108:
· CHRYSTUS - FAKT, PARADOKS, TAJEM
- Page 109 and 110:
CHRYSTUS - FAKT, PARADOKS, TAJEMNIC
- Page 111 and 112:
CHRYSTUS - FAKT, PARADOKS, TAJEMNIC
- Page 113 and 114:
CHRYSTUS - FAKT, PARADOKS, TAJEMNIC
- Page 115 and 116:
SPOTKANIA ANNA MORAWSKAlIS W lEe K
- Page 117 and 118:
"SWIECKI KATOLICYZM"? - III 259()dc
- Page 119 and 120:
"SWIECKI KATOLICYZM"? - HI 261A mys
- Page 121 and 122:
"SWIECKI KATOLICYZM"? -III263znacze
- Page 123 and 124:
•.8WIECKI KATOLICYZM"? -III265Czy
- Page 125 and 126:
ZDARZENIA - KSIJ\ZKI LUDZIE BIBLIA
- Page 127 and 128:
ZDARZENIA --:- KSIAZKI - LUDZIE 269
- Page 129 and 130:
ZDARZENIA - KSIAZKI - LUDZIE271Mi p
- Page 131 and 132:
ZDARZENIA - KSI1\ZKI - LUDZIE273Dra
- Page 133 and 134:
ZDARZENIA - KSIi\:lKI - LUDZIE 275L
- Page 135 and 136:
ZDARZENIA - .KSI1\2KI - LUDZIE 277O
- Page 137 and 138:
ZDARZENIA - KSI1\ZKI - LUDZIE 279i
- Page 139 and 140:
LlSTY DOREDAKCjlW dw6ch dniach miE:
- Page 141 and 142:
S O l\!:\[AIRECONSTITUTION DOGMATIQ
- Page 143:
TREs e ZESZYTUKONSTYTUCJA DOGMATYCZ