cami_ve_namazla_dirilis

Namaz İbadetinin Tarihsel Süreci
149
Hz. Muhammed’in peygamberliğinin beşinci yılında Habeşistan’a
hicret eden Müslümanların Habeşistan Kralı’nın sorularına
cevap verirken Allah Resûlü’nün kendilerine namaz kılmayı
da emrettiğini söylemiş olmaları 34 da erken dönemden itibaren
namaz ibadetinin varlığına işaret etmektedir.
A. Mekke dönemi
1. İlk Namaz
Kaynaklarda geçen rivayetler namazın, Hz. Peygamber’e risalet
görevinin verilmesinin hemen ardından meşru kılındığını
göstermektedir. Hz. Peygamber’in ilk namazı, Müddessir suresinin
ilk ayetlerinin ışığında, tahminen kırk üç yaşındayken Cebrail’in
tarifiyle abdest alıp ona uyarak kıldığı, daha sonra eşi Hz.
Hatice’ye imamlık yaparak birlikte kıldıkları ifade edilir. 35 İbn
İshâk bu konuda şu rivayeti nakletmiştir, “ Fetretü’l-vahy’in 36
sona erip vahyin tekrar gelmeye başladığı günlerden birinde
Resûlullah, Mekke’nin üst tarafındaki bir vadide bulunuyordu.
Bu sırada kendisine gelen vahiy meleği Cebrail, ökçesini yere
vurup su çıkmasını sağladı. Yerden fışkıran sudan abdest aldı.
Onun abdest alışını dikkatle takip eden Hz. Peygamber de, aynı
şekilde abdest aldı. Ardından Cebrâil imam oldu ve iki rek’at
namaz kıldılar. Vahyin bir süre kesilmesinden dolayı sıkıntı
içinde bulunduğu bir sırada Allah’tan beklediğinin gelmesiyle
gönlü rahatlamış olarak evine dönen Resûllullah, hanımı Hz.
Hatice’ye abdesti öğretti. Onun abdest almasından sonra ona
imam oldu ve iki rek’at namaz kıldırdı. Onlar başlangıçta na-
34 Sadrettin Gümüş, “Kur’an’da Namazın Asr-ı Saadet’teki Yorumu ile Zaman
İçinde Meydana Gelen Değişiklikler ve Sapmalar”, Sosyal ve Ferdi
İşlevleri Açısından Namaz ve Cami, İstanbul 2009, s. 56.
35 Tahir Olgun, Müslümanlıkta İbadet Tarihi, Ankara 1998, s. 50-51.
36 İlk inen ayetlerden sonra vahyin kesildiği süreci ifade eden bu devre
hakkında kaynaklarda birkaç aydan üç yıla kadar varan süreler zikredilmiştir.