You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Edebiyatımızda Cami <strong>ve</strong> Namaz 191<br />
Birinci Dünya Savaşı’ndan yenik ayrılan Osmanlının son<br />
dönemlerinden başlayarak Kurtuluş Savaşı’nı konu alan Tarık<br />
Buğra’nın “Küçük Ağa” romanında, Akşehir’deki Ulu Cami de<br />
önemli mekanlardan biridir. İstanbullu Hoca (Mehmed Reşid/<br />
Küçük Ağa) ile Kuvayımilliyeciler arasındaki tartışmalar bu<br />
<strong>cami</strong>de gerçekleşir. İstanbullu Hoca, hutbelerinde Kuvayımilliyeyi<br />
çok sert bir şekilde eleştirerek halkın padişahın yanında<br />
kalmasını sağlamaya çalışırken Kuvayımilliye liderlerinden<br />
Doktor Haydar Bey <strong>ve</strong> Reis Bey de hutbeden sonra söz alarak<br />
Kuvayımilliyeyi savunurlar. 26<br />
Sâmiha Ay<strong>ve</strong>rdi’nin “Mesihpaşa İmamı” romanında ise<br />
<strong>cami</strong>, sosyal bir işlev üstlenmiştir. Balkan Savaşı acılarının<br />
edebiyatımıza akislerine şahit oluruz. Romanda Mesihpaşa<br />
Camii İmamı Halis Efendi’nin <strong>cami</strong>nin temizliği, tefrişatı <strong>ve</strong><br />
<strong>cami</strong>ye yerleşen muhacirlerle nasıl ilgilendiği aktarılır. Balkan<br />
Harbi neticesinde Rumeli muhacirlerinin Mesihpaşa Camii’ine<br />
sığınmaları, İmam Halis Efendi’nin onlarla ilgilenmesi <strong>ve</strong> kişisel<br />
değişimi gözler önüne serilir. 27 Bu örnek, <strong>cami</strong>nin toplu<br />
ibadet yeri olma özelliğinin yanında misafirhane gibi sosyal bir<br />
fonksiyon üstlendiğinin edebiyatımıza çok güzel yansımasıdır.<br />
Halide Edib Adıvar’ın “Sinekli Bakkal” romanında ise “mescit”,<br />
mahalle halkının korktuğu <strong>ve</strong> gitmek istemediği yerlerden<br />
biri olarak karşımıza çıkar. İmam Hacı İlhami Efendi’nin buraya<br />
gelen cemaate sürekli ölüm <strong>ve</strong> cehennemden bahsetmesi<br />
<strong>ve</strong> ölüleri gömmek için düzenlediği belgelerden para alması,<br />
halkın mescidi korku ile anmasına <strong>ve</strong> mescitten ileri boyutta<br />
nefret etmesine neden olur. 28<br />
İmam Hacı İlhami Efendi’nin yozlaşmış <strong>ve</strong> sömürücü kişiliğinin<br />
sindiği mahalle mescidi, mevcut haliyle oraya gelenle-<br />
26 Tarık Buğra, Küçük Ağa, İletişim Yayınları, İstanbul 2015, s. 95.<br />
27 Sâmiha Ay<strong>ve</strong>rdi, Mesihpaşa İmamı, Kubbealtı Neşriyat, İstanbul 2013,<br />
s. 161-163.<br />
28 Halide Edib Adıvar, Sinekli Bakkal, Can Yayınları, İstanbul 2007, s. 15.
Change language