medical and biological sciences - Collegium Medicum - Uniwersytet ...
medical and biological sciences - Collegium Medicum - Uniwersytet ...
medical and biological sciences - Collegium Medicum - Uniwersytet ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
112<br />
The results show that there is no significant difference<br />
between students with faulty postures <strong>and</strong> without them,<br />
mainly as for the speed component.<br />
Little connection between faulty posture <strong>and</strong> sport results<br />
can be a misleading point <strong>and</strong> might not show us the main<br />
problem.<br />
Tomasz Kowalik i in.<br />
Słowa kluczowe: moc, szybkość, zwinność, wady postawy, wychowanie fizyczne<br />
Key words: power, speed, agility, faulty posture, physical education<br />
WSTĘP<br />
W obecnej rzeczywistości ludzie pochłonięci troską<br />
o dostatnie i wygodne życie często zaniedbują<br />
sprawy swojej biologicznej egzystencji, a postępujący<br />
rozwój techniki oraz urbanizacja życia gospodarczego,<br />
czyniąc je bardziej wydajnym, zastępuje ruch i wysiłek<br />
fizyczny niezbędny do prawidłowego ich rozwoju [1].<br />
Sedenteryjny tryb życia, duża aktywność zawodowa,<br />
nieprzebywanie w naturalnym środowisku powodują<br />
nadmierne obciążenie układu nerwowego, szereg odchyleń<br />
od prawidłowego stanu zdrowia oraz prawidłowej<br />
sylwetki [1, 2, 3]. Pogoń niemałej części młodzieży<br />
i dorosłych za wyglądem oraz sylwetką spójną<br />
z wzorcami narzuconymi przez media lub środowiska<br />
kreujące modę na określony wygląd nierzadko pozostaje<br />
w sprzeczności z rzeczywistymi zachowaniami<br />
prozdrowotnymi.<br />
Możliwe jest, że również i z tego powodu nasilenie<br />
częstości występowania wad postawy ciała młodych<br />
pokoleń jest faktem, mimo nieustannego postępu cywilizacyjnego<br />
i wzrastającej świadomości społecznej<br />
o przyczynach oraz dalszych skutkach ich występowania.<br />
Potwierdzeniem są wyniki uzyskiwane przez wiele<br />
zespołów badawczych. Problem ten dotyczy kilkudziesięciu,<br />
a nawet 80% polskiej populacji dzieci i młodzieży<br />
szkolnej [3, 4, 5, 6].<br />
Powszechnie wiadomo także, że zjawisku temu<br />
można skutecznie przeciwdziałać przez realizację<br />
odpowiednio ukierunkowanej aktywności fizycznej<br />
i podejmowanie działań o charakterze profilaktycznym.<br />
Z tego też względu w obowiązującym od 1999 r.<br />
systemie oświaty szkolne wychowanie fizyczne powinno<br />
być podstawą i animatorem prozdrowotnych<br />
zachowań młodych pokoleń. Fakt ten potwierdzają<br />
st<strong>and</strong>ardy edukacyjne wychowania fizycznego zawarte<br />
w podstawie programowej szkoły ponadgimnazjalnej,<br />
które nakładają na nauczyciela obowiązek przygotowania<br />
uczniów do nabycia kompetencji w zakresie [7]:<br />
• samooceny możliwości i potrzeb ruchowych na<br />
podstawie pomiaru podstawowych właściwości<br />
somatycznych i fizjologicznych;<br />
The results confirmed that we still need to find a better<br />
way to analyze this problem.<br />
• umiejętnego stosowania ćwiczeń kształtujących<br />
prawidłową postawę ciała oraz sprawność fizyczną<br />
i ruchową;<br />
• organizowania i aktywnego uczestnictwa w indywidualnych<br />
i zespołowych formach aktywności<br />
sportowej, rekreacyjnej i turystycznej;<br />
• stosowania różnorodnych form relaksacji po pracy<br />
umysłowej i fizycznej;<br />
• przyjęcia odpowiedzialności za zdrowie własne<br />
i innych.<br />
Często jednak wychowanie fizyczne sprowadzane<br />
jest do procesu kształtowania i oceny sprawności motorycznej<br />
oraz umiejętności ruchowych o charakterze<br />
sportowym bez uwzględniania indywidualnych potrzeb<br />
rozwojowych i zdrowotnych ucznia oraz przygotowania<br />
do samodzielności i odpowiedzialności.<br />
W najnowszej koncepcji kultury fizycznej i kultury<br />
zdrowotnej problem zdrowia i troski o jego zachowanie<br />
jest pojmowany nie tylko jako brak choroby i niedołęstwa,<br />
ale jako stan dobrego fizycznego, psychicznego<br />
i społecznego samopoczucia, a zatem wiąże się<br />
on z koniecznością utrzymania odpowiedniego poziomu<br />
sprawności fizycznej [8, 9, 10, 11]. Wielu badaczy<br />
wykazało, że sprawność fizyczna jest właściwością,<br />
która charakteryzuje nie tylko poziom aktualnych możliwości<br />
motorycznych i technologii ruchu, ale także<br />
uwzględnia strukturalne i funkcjonalne podłoże cech<br />
codziennej aktywności fizycznej, występowanie wad<br />
postawy może ją ograniczać, a nawet uniemożliwiać<br />
(zespoły bólowe kręgosłupa i stawów u osób w różnym<br />
wieku) [12, 13].<br />
Z wcześniejszych badań własnych dzieci i młodzieży<br />
szkolnej wiadomo nam, że komponenty sprawności<br />
fizycznej sprzyjające zdrowiu pozostają w negatywnym<br />
związku z występowaniem określonych wad postawy<br />
[14, 15]. Różnice w poziomie wybranych komponentów<br />
sprawności fizycznej sprzyjających zdrowiu<br />
i zdolności motorycznych stwierdziliśmy również<br />
w badaniach młodzieży studiującej fizjoterapię w