medical and biological sciences - Collegium Medicum - Uniwersytet ...
medical and biological sciences - Collegium Medicum - Uniwersytet ...
medical and biological sciences - Collegium Medicum - Uniwersytet ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
70<br />
zawarte w dymie tytoniowym oraz uwalniane z napływających<br />
neutrofilów i makrofagów. Stres oksydacyjny<br />
z jednej strony uszkadza struktury komórkowe<br />
i macierz pozakomórkową, z drugiej zaś poprzez<br />
aktywację czynnika transkrypcyjnego NF –κB (Nuclear<br />
Factor kappa B – czynnik jądrowy kappa B) powoduje<br />
wzrost stężenia prozapalnych cytokin: czynnika<br />
martwicy nowotworu (TNF – Tumor Necrosis<br />
Factor) i interleukiny 8 (Il-8).<br />
Ryc. 1. Stan zapalny a układ krzepnięcia wg J. Tałałaj, E.<br />
Chyczewska [2]<br />
Fig. 1. Connection between inflammation <strong>and</strong> the coagulation<br />
system<br />
Z analizy piśmiennictwa wynika, iż u chorych<br />
z POChP stwierdza się nieprawidłowości różnych<br />
parametrów układu krzepnięcia i fibrynolizy. Aktywacja<br />
krzepnięcia w torze zewnątrzpochodnym<br />
i wewnątrzpochodnym prowadzi do wytworzenia<br />
trombiny, która powoduje przekształcenie fibrynogenu<br />
w fibrynę. Najczęściej w rutynowo wykonywanych<br />
testach we krwi chorych stwierdza się podwyższone<br />
stężenie czynników krzepnięcia: fibrynogenu, plazminogenu<br />
oraz produktów degradacji fibrynogenu. Karwat<br />
i wsp. stwierdzili wzrost stężenia fibrynogenu<br />
i D-dimerów u chorych z zaostrzeniem POChP [3, 4].<br />
Wskazuje to na wzmożoną niekontrolowaną aktywację<br />
procesu krzepnięcia krwi, prowadzącą do powikłań<br />
zakrzepowo-zatorowych. Zatory lub też zjawisko<br />
zakrzepicy in situ mogłoby odpowiadać za rozwój<br />
serca płucnego w historii naturalnej POChP [5].<br />
Anna Kiziewicz, Danuta Rość<br />
Aktywacja procesu krzepnięcia krwi jest w PO-<br />
ChP jednym z elementów odczynu zapalnego, a zasadniczą<br />
rolę odgrywają w nim płytki krwi, komórki<br />
śródbłonka naczyniowego, białka adhezyjne oraz<br />
białka osoczowego układu krzepnięcia krwi.<br />
Płytki krwi rozpoczynają proces wykrzepiania pod<br />
wpływem czynników uwalnianych z uszkodzonego<br />
śródbłonka naczyń. Ulegają one adhezji do warstwy<br />
podśródbłonkowej przy udziale czynnika von Willebr<strong>and</strong>a,<br />
dla którego receptorami są płytkowe glikoproteiny<br />
Ib i IX błon płytek oraz fibronektyna. Oddziaływanie<br />
płytek z odsłoniętymi włóknami kolagenu<br />
powoduje aktywację trombocytów i zmianę ich kształtu.<br />
Dochodzi wówczas do uwolnienia na zewnątrz<br />
substancji zawartych w ziarnistościach płytek (m.in.<br />
ADP, serotoniny i tromboksanu A2) nasilających<br />
zapoczątkowaną reakcję tworzenia pierwotnego czopu<br />
hemostatycznego. Receptor błonowy GP IIb/IIIa aktywowanych<br />
płytek krwi umożliwia ich agregację<br />
poprzez mostki fibrynogenowe. Agregaty płytkowe<br />
dostarczają fosfolipidów, na których zachodzą reakcje<br />
aktywacji osoczowych czynników krzepnięcia krwi;<br />
są to fosfatydyloseryna (PS) i fosfatydyloetanoloamina<br />
(PE). Pod wpływem aktywnych czynników: kolagenu<br />
lub trombiny dochodzi do przemieszczenia PS<br />
i PE na powierzchnię płytek, co skutkuje aktywacją<br />
osoczowych czynników krzepnięcia krwi [6].<br />
W 2002 Ashitani i wsp. stwierdzili u 40 chorych<br />
z POChP wzrost stężenia β-tromboglobuliny. Jest to<br />
białko uwalniane z płytkowych ziarnistości α, a jego<br />
wysokie stężenie we krwi oraz w moczu jest wykładnikiem<br />
aktywacji krwinek płytkowych [7].<br />
Nieuszkodzone komórki śródbłonka posiadają<br />
właściwości antykoagulacyjne i profibrynolityczne.<br />
Działanie antykoagulacyjne zależy od syntezy ważnych<br />
inhibitorów krzepnięcia krwi, takich jak antytrombina<br />
(AT), II kofaktor heparyny (IICH), czy inhibitor<br />
zewnątrzpochodnego toru krzepnięcia krwi<br />
(TFPI).<br />
Antytrombina jest jednołańcuchową glikoproteiną<br />
syntetyzowaną głównie w wątrobie, ale również<br />
w komórkach śródbłonka naczyń, megakariocytach<br />
i płytkach krwi. Główną funkcją tej serynowej proteazy<br />
jest inaktywacja trombiny, a także czynników:<br />
IXa, Xa, XIa, XIIa oraz czynnika VIIa połączonego<br />
z czynnikiem tkankowym. Antytrombina tworzy<br />
z trombiną kompleks w stosunku stechiometrycznym<br />
1:1, który następnie zostaje usunięty z krwi krążącej<br />
przez układ makrofagów. Wydajność tej reakcji 1000<br />
- krotnie wzrasta pod wpływem heparyny, która jest