medical and biological sciences - Collegium Medicum - Uniwersytet ...
medical and biological sciences - Collegium Medicum - Uniwersytet ...
medical and biological sciences - Collegium Medicum - Uniwersytet ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
142<br />
R e s u l t s . Smokers were the largest group of patients –<br />
104 persons (59,8%), 12 women (6,9%), 42 men (24,1%).<br />
Pulmonary carcinoma was detected in 141 (81%) patients,<br />
among whom non-microcellular pulmonary carcinoma was<br />
detected in 110 (63,2%) patients. Pulmonary carcinoma was<br />
not diagnosed in 15 (8,6%) patients. The average time of<br />
hospitalisation was 23 days from the moment of diagnosis.<br />
Sensitiveness <strong>and</strong> specificity for chest X-ray was: 90,7 <strong>and</strong><br />
60,6%; for chest CT: 97,2 <strong>and</strong> 67,7%; for cytological examination<br />
of secretion: 70,9 <strong>and</strong> 78,8%; for brash- swab: 69,5<br />
Andrzej Nowicki i in.<br />
Słowa kluczowe: rak płuca, objawy, badania dodatkowe, skuteczność diagnostyczna<br />
Key words: pulmonary carcinoma, symptoms, additional examinations, diagnostic efficacy<br />
Rak płuca jest najczęstszym nowotworem złośliwym<br />
u człowieka i stanowi główną przyczynę zgonów<br />
na nowotwory złośliwe w Polsce [1]. Zajmuje pierwsze<br />
miejsce wśród nowotworów złośliwych u mężczyzn.<br />
W ostatnich latach obserwuje się znaczący wzrost<br />
zachorowalności na ten nowotwór u kobiet [1].<br />
Dokładna diagnostyka raka płuca ma zasadnicze<br />
znaczenie w ocenie rozległości procesu chorobowego<br />
i planowania leczenia. Podstawowym badaniem, które<br />
przechodzi każdy chory, jest zdjęcie rentgenowskie<br />
klatki [2]. Tomografia komputerowa (TK) służy do<br />
uściślenia rozpoznania i do oceny rozległości stwierdzonych<br />
zmian nowotworowych, co ma zasadniczy<br />
wpływ na wybór postępowania terapeutycznego [3].<br />
Pozwala to na bardziej precyzyjną ocenę węzłów<br />
chłonnych wnęk i śródpiersia, a ponadto umożliwia<br />
wykrycie ewentualnych przerzutów w wątrobie i nadnerczu<br />
[4]. Magnetyczny rezonans (MR) umożliwia<br />
odwzorowanie nawet niewielkich zmian nowotworowych.<br />
Precyzyjne określenie wielkości guza w MR<br />
pozwala na zakwalifikowanie chorego do operacji [5].<br />
Scyntygrafia płuc jest badaniem czułym, ale mało<br />
specyficznym, wykonuje się ją w celu określenia miejscowego<br />
zaawansowania procesu nowotworowego<br />
oraz wykrycia ognisk przerzutowych lokoregionalnych<br />
i do odległych narządów [6]. Szczególnym badaniem,<br />
które, mimo braku badania histologicznego, może<br />
ocenić proces nowotworowy jest pozytonowa emisyjna<br />
tomografia (PET). Metoda ta pozwala między innymi<br />
na różnicowanie zmian w węzłach chłonnych.<br />
Do badań cytologicznych w rozpoznawaniu raka<br />
płuca należą badania plwociny, popłuczyn oskrzelowych<br />
(BAL), płynu opłucnowego, wymazy szczoteczkowe<br />
i biopsja cienkoigłowa przez ścianę klatki piersiowej.<br />
Wśród osób chorujących na centralną postać<br />
raka płuca komórki nowotworowe udaje się wyizolować<br />
w plwocinie tylko u około 20% chorych [7].<br />
<strong>and</strong> 93,7%; for puncture of pleural cavity: 80 <strong>and</strong> 71,4%,<br />
respectively. Sensitiveness <strong>and</strong> specificity for fine needle<br />
aspiration biopsy were both 100% .<br />
C o n c l u s i o n s : Cancer was detected in most of patients<br />
with suspected pulmonary carcinoma, mainly among<br />
men. Sensitiveness <strong>and</strong> specificity of diagnostic examinations<br />
were placed between values that could be accepted for<br />
pulmonary carcinoma.<br />
Bronchofiberoskopia jest jednym z podstawowych<br />
badań w diagnostyce raka płuca, ponieważ pozwala<br />
oglądać zmiany w oskrzelach [8]. Technika ta umożliwia<br />
zidentyfikowanie zmiany, pobranie tkanki i ocenę<br />
stopnia zaawansowania raka. Podczas bronchofiberoskopii<br />
można również uzyskać materiał do badania<br />
cytologicznego z popłuczyn oskrzelowych i wymazu<br />
oskrzelowego [9].<br />
Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa przez ścianę<br />
klatki piersiowej (BAC) jest efektywną i w miarę bezpieczną<br />
techniką, dzięki której możemy uzyskać materiał<br />
diagnostyczny. Duża liczba odpowiedzi nieprawdziwie<br />
ujemnych powoduje konieczność prowadzenia<br />
dalszej, z reguły bardziej inwazyjnej diagnostyki. Czułość<br />
i dokładność tej metody ocenia się na 74-96% [9].<br />
Mediastinoskopia przymostkowa jest pomocna<br />
w ocenie powiększonych węzłów chłonnych „okna”<br />
aortalno-płucnego [9]. Mediastinoskopia daje ponadto<br />
możliwość palpacyjnej i wzrokowej oceny ruchomości<br />
śródpiersia w przypadku podejrzenia nacieku nowotworowego<br />
na tchawicę lub duże naczynia [10].<br />
Torakoskopia (wideotorakoskopia/VATS) umożliwia<br />
obserwację przestrzeni pomiędzy płucami i ścianą<br />
klatki piersiowej i może być przeprowadzona metodą<br />
klasyczną lub z użyciem techniki wideo. Torakoskopia<br />
jest najczęściej wykorzystywana w diagnostyce położonych<br />
obwodowo guzów, węzłów chłonnych trudno<br />
dostępnych lub niedostępnych dla innych metod oraz<br />
patologii w obrębie śródpiersia. W tym przypadku<br />
czułość i swoistość VATS sięga 100% [9]. Celem<br />
pracy była próba oceny skuteczności diagnostycznej<br />
raka płuca w Oddziale Pulmonologicznym Specjalistycznego<br />
Szpitala Wojewódzkiego w Ciechanowie.<br />
MATERIAŁ I METODA<br />
Badania oparte były na retrospektywnej analizie historii<br />
chorób Oddziału Pulmonologicznego Specjali-