medical and biological sciences - Collegium Medicum - Uniwersytet ...
medical and biological sciences - Collegium Medicum - Uniwersytet ...
medical and biological sciences - Collegium Medicum - Uniwersytet ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Specyfika aktywności sportowej osób niepełnosprawnych<br />
powtórzeń, cierpliwości, systematyczności, odpowiedniego<br />
poziomu intelektualnego. Specyfiką w nauczaniu<br />
techniki u osób niepełnosprawnych jest liczba serii oraz<br />
powtórzeń w serii.<br />
W treningu tym następuje zmęczenie dróg poznawczych,<br />
dlatego należy wykonywać dużo powtórzeń.<br />
W konkurencjach rzutowych proponuje się np. 10-15<br />
serii, 4-5 powtórzeń w serii z przerwą 2-3 minut. Taka<br />
organizacja treningu jest możliwa wówczas, kiedy trener<br />
ma pod opieką 3-4 zawodników, co wydłuża czas<br />
treningu, ale jest niezbędne, aby można było realizować<br />
zasadę indywidualizacji – szczególnie istotną w pracy<br />
z osobami niepełnosprawnymi .<br />
W nauczaniu techniki obserwuje się słabą trwałość<br />
pamięci. Stwarza to często potrzebę powrotu już po<br />
trzech tygodniach do pewnych elementów techniki<br />
skoku czy rzutu, którą już ćwiczono wcześniej. Wynika<br />
to z faktu, że zawodnik zapomniał pewne elementy<br />
uprzednio już opanowane. Należy więc ponownie ćwiczyć<br />
wyuczone elementy techniki co jest jednym z<br />
przykładów specyfiki pracy z osobami niepełnosprawnymi<br />
[10].<br />
W nauce techniki często występują niepowodzenia.<br />
Wywołują one zniechęcenie, co może być powodem<br />
rezygnacji wielu niepełnosprawnych zawodników<br />
z dalszych treningów [3]. W tym ogniwie istotne są<br />
cechy indywidualne trenera, który powinien wykazać<br />
się nie tylko wiedzą i zaangażowaniem, ale także cierpliwością,<br />
wytrwałością, konsekwencją w treningu.<br />
Powinien umieć zmotywować zawodnika do pokonania<br />
występującego kryzysu – wykorzystując metodę drobnych<br />
sukcesów można pokonać ten trudny etap.<br />
PRAKTYCZNE DOŚWIADCZENIA<br />
W treningu sportowym osób niepełnosprawnych<br />
istotna jest sfera intelektualno-emocjonalna. Zarówno<br />
w czasie treningu, jak i w trakcie zawodów sportowych<br />
obserwuje się dziwne zachowania zawodników, którzy<br />
przejawiają bardzo emocjonalnie reakcje, kiedy dochodzi<br />
do rywalizacji. Często podczas treningu rzutów czy<br />
skoków zawodnik osiąga wyniki w granicach swoich<br />
rekordów a nawet je przekracza. W trakcie sprawdzianu<br />
realizowanego podczas treningu lub rozpoczęcia konkursu<br />
na zawodach u wielu zawodników obserwuje się<br />
znacznie słabsze rezultaty niż uzyskiwane wcześniej<br />
wyniki. Zawodnik usztywnia się, popełnia błędy techniczne,<br />
co rzutuje ujemnie na wynik sportowy – przykładem<br />
są wyniki uzyskane przez zawodników z porażeniem<br />
połowiczym (hemiplegia).<br />
191<br />
Tabela I. Wyniki sportowe zawodników Igrzysk Paraolimpijskich<br />
w Atenach 2004 r.<br />
Table I. Sport results of competitors at the Paralympic Games<br />
in Athens 2004 r.<br />
Kategoria<br />
Category<br />
Zawodnicy<br />
z Polski<br />
Competitors from<br />
Pol<strong>and</strong><br />
Zawodnik<br />
z Ukrainy<br />
Competitor from<br />
Ukraine<br />
Zawodnicy<br />
z Polski<br />
Competitors from<br />
Pol<strong>and</strong><br />
Zawodnik z Egiptu<br />
Competitor from<br />
Egypt<br />
Wynik uzyskany<br />
przed południem<br />
Result achieved in<br />
the morning<br />
Wynik uzyskany<br />
w trakcie zawodów<br />
Result achieved<br />
during competi-<br />
tion<br />
Pchnięcie kulą (m) shot put (m)<br />
12,80<br />
11,98<br />
14,80<br />
13,94<br />
Wynik kontrolny<br />
uzyskany po<br />
południu<br />
Control result<br />
achieved in the<br />
afternoon<br />
12,68<br />
14,60<br />
13,98 13,15 13,82<br />
Rzut dyskiem (m) discus throw (m)<br />
54,80<br />
48,50<br />
49,60<br />
45,60<br />
54,40<br />
48,10<br />
55,50 49,00 54,80<br />
Zawodnik niepełnosprawny zaczyna walczyć zarówno<br />
ze swoją niepełnosprawnością, jak i stresem<br />
wynikającym ze startu, z przeciwnikami, presją reprezentanta<br />
oraz indywidualnymi i prywatnymi oczekiwaniami<br />
(medal, nagroda). Bardzo istotny staje się więc<br />
trening mentalno-emocjonalny, który powinien być<br />
realizowany podczas treningów na zawodach o różnej<br />
r<strong>and</strong>ze. W wyniku takiego postępowania zachowanie<br />
zawodnika może się zmienić zgodnie z oczekiwaniami,<br />
jeżeli jednak wcześniej zostaną spełnione poniższe<br />
uwarunkowania:<br />
– zawodnik będzie dobrze przygotowany pod względem<br />
sprawnościowo-wydolnościowym,<br />
– zawodnik bardzo dobrze opanuje technikę swej<br />
konkurencji,<br />
– zawodnik będzie miał szansę wielu startów o różnej<br />
r<strong>and</strong>ze,<br />
– w czasie startu będzie stworzona przyjazna zawodnikowi<br />
atmosfera,<br />
– zawodnik będzie miał wsparcie w swoim trenerze,<br />
– zawodnik będzie pozytywnie zmotywowany i przekonany<br />
o swojej wartości i sile sportowej,<br />
– zawodnik będzie miał ustabilizowany status materialno-bytowy,<br />
– podczas zawodów będą zachowane komfortowe<br />
warunki termiczne (temp. powietrza 22 0 -30 0 C).<br />
W niniejszej pracy zasygnalizowano jedynie niektóre<br />
problemy treningu i startu niepełnosprawnych zawodników,<br />
które należą do skomplikowanych zagadnień<br />
z dziedziny psychologii, fizjologii, rehabilitacji<br />
większości osób niepełnosprawnych. Podane przykłady,