Competentiebehoeften en opleiding in de voedingsnijverheid - IPV

Groei in sector van bereide maaltijden: meer variatie en hogere kwaliteitseisen
De sector van de bereide maaltijden is nog vrij jong, maar kent al sinds jaren een stevige groei,
zowel in waarde als in volume. In de beginperiode, ongeveer 15 à 20 jaar geleden, was er
vooral aandacht voor het gemak van een snelle hap om de honger te stillen en voor
“convenience” of de mogelijkheid en het gemak om snel een maaltijd op tafel te zetten aan een
interessante prijs. Vandaag koken gezinnen echter minder zelf en komen kant-en-klare
gerechten steeds vaker op tafel. Daarom besteden de producenten van bereide maaltijden
steeds meer aandacht aan de variatie van het aanbod (bijvoorbeeld nieuwe en originele
recepten, exotische gerechten, enzovoort) en liggen de kwaliteitseisen op het vlak van smaak
en voedingswaarde intussen duidelijk hoger. (Food Industry, maart 2006).
De sector van de bereide maaltijden is ook gecreëerd door bedrijven die eerder in andere
sectoren actief waren, bijvoorbeeld vleesverwerking of groentenverwerking. Zij breidden
vervolgens hun producten uit met kant-en-klare maaltijden. Als er al sprake is van
schaalvergroting en consolidatie dan gaat het om productsegmenten en afdelingen die door het
ene bedrijf bij het andere worden opgekocht, dan wel dat een bedrijf met alle activiteiten en het
hele productengamma wordt opgekocht. Soms worden er er productsegmenten verdrongen. Zo
gaat de opkomst van de gekoelde kant-en-klaar maaltijden ten koste van de
diepvriesmaaltijden.
Grotere concurrentie door Europees zuivelbeleid en regels Wereldhandelsorganisatie
Sedert juli 2004 is er een drastische hervorming van het Europees zuivelbeleid in uitvoering. Dit
loopt nog tot 2007. Daarin wordt een aantal steunmaatregelen afgebouwd zodat de sector
competitiever wordt op wereldvlak. Deze hervorming is nog niet volledig gerealiseerd of de
volgende dient zich reeds aan. De onderhandelingen in het kader van de
Wereldhandelsorganisatie werpen hun schaduw reeds vooruit. Op basis van de nu bekende
informatie is het mogelijk dat de gevolgen hiervan nog groter zullen zijn. Al deze veranderende
omgevingsfactoren dwingen de zuivelindustrie tot aanpassingen. De concurrentie wordt heviger
en de marges komen onder druk te staan. Fusies, overnames, herstructureringen en andere of
nieuwe samenwerkingsverbanden zijn in de zuivelnijverheid al schering en inslag, maar
toename wordt nog meer verwacht.
3.2. Meer markten en andere afzetkanalen
De meeste voedingsbedrijven zoeken een uitbreiding van hun afzetmarkt door export of door
het aanboren van extra afzetkanalen.
Regionale en internationale afzetmarkten. Voedingsproducenten, zeker grotere bedrijven,
proberen in zoveel mogelijk landen een afzetmarkt te creëren. Daarbij houden ze rekening
met specifieke product- en smaakvoorkeuren in diverse landen: bijvoorbeeld specifieke paté
voor de Engelse markt, specifieke diepvriessnacks voor de Franse markt, enzovoort.
Naargelang de houdbaarheid van hun producten en de ermee verbonden transportcondities
produceren de fabrikanten voor
• de lokale markt (bijvoorbeeld verse salades, verse melk, vers brood);
• de omliggende landen (bijvoorbeeld fijne vleeswaren),
17