Competentiebehoeften en opleiding in de voedingsnijverheid - IPV

Bedrijven moeten weten waar de producten in een volgende schakel zijn terecht gekomen om deze
producten eventueel van de markt te kunnen halen en ze moeten een ingrediënt terug kunnen
traceren om na te gaan in welke andere producten het werd verwerkt. Traceerbaarheid op zich
levert niets bij aan de voedselveiligheid maar het zorgt voor de nodige transparantie om efficiënte
controlemaatregelen toe te passen in geval van een incident. Indien klanten, leveranciers of het
Federaal Voedselagentschap kwaliteitsproblemen signaleren, laat de volledige traceerbaarheid toe
de eventueel besmette producten te identificeren en uit de winkelrekken te halen. In het geval van
incidenten kan het probleem beter worden omschreven of de oorzaak ervan worden achterhaald.
Het achterhalen van een probleem zorgt ervoor dat men tot het begin van de keten kan teruggaan
en de haard van een ziekte of oorsprong van een accident zoals een besmetting snel kan
opsporen.
Elke schakel in de agrovoedingsketen moet beschikken over een identificatie- en
registratiesysteem dat tracering mogelijk maakt: de toeleveranciers aan de landbouwbedrijven,
de landbouwbedrijven zelf, de voedingsindustrie, de distributie en de handel.
In de dierlijke productie zijn Sanitel en Sanhymilk al goedingeburgerde geïnformatiseerde
identificatie - en registratiesystemen. Voor de dierenvoeders bestaat de reglementaire verplichting
voor een volledige traceerbaarheid tussen de voeders en de dieren. In de plantaardige sector
worden de registratie van bedrijven en de identificatie van producten geleidelijk aan ingevoerd. Zo
kunnen bijvoorbeeld groenten- en fruitveilingen via kist- en paletkaarten de herkomst traceren.
Sinds 1991 moet bij de etikettering van voedingsproducten in de industrie tevens de partij worden
aangegeven waartoe het voedingsmiddel behoort. Het begrip “partij” of “lot” wordt gebruikt voor
een geheel van voedingsmiddelen die zijn gefabriceerd, geproduceerd of verpakt in nagenoeg
dezelfde omstandigheden. De richtlijn 89/396/EEG en het KB van 9 februari 1990 verplichten dat
voedingsmiddelen van een partijaanduiding voorzien moeten worden. Een lotnummer is een
nummer dat aan een partij producten toegekend wordt. De producent, fabrikant of verpakker van
het betrokken product kent dit nummer zelf toe en combineert deze met andere
identificatiesystemen om traceerbaarheid mogelijk te maken. Het lotnummer heeft een vastgelegd
formaat, maar de opbouw is vrij voor de producent, fabrikant of verpakker, zolang dit lotnummer
intern uniek is. Tevens staat er een aanbeveling in deze richtlijn en het KB om het lot-nummer te
laten voorafgaan door een “L”, behalve indien er een houdbaarheidsdatum of “te gebruiken tot” op
het levensmiddel staat of indien dit nummer duidelijk van de overige aanduidingen op het etiket te
onderscheiden is.
Traceerbaarheid is niet altijd een eenvoudige zaak. Zo worden sommige producten van veel
verschillende akkerbouwers samengevoegd in één opslag en wordt traceerbaarheid moeilijk,
zo niet onmogelijk. Ook continue productie maakt het lastig om een scheiding tussen partijen
aan te brengen.
34