Competentiebehoeften en opleiding in de voedingsnijverheid - IPV

Praktische kennis en vaardigheden, betrokkenheid en ervaring
De competentievereisten hebben voor alle productiefuncties te maken met de kennis,
vaardigheden en attitudes nodig om de bewerkingen op de producten te realiseren, de
machines en installaties te bedienen en bewaken, de juiste zorgsystemen toe te passen, de
productiegegevens op te volgen en in de productie- en werkorganisatie te kunnen
functioneren. Specifieke praktische kennis en vaardigheden zijn noodzakelijk voor iedere job.
Om ook met de steeds nieuwe producten, de talrijke productiewissels, de nieuwe machines en
computers en de strenge normen om te kunnen gaan, moeten de kennis en vaardigheden van
iedere productiemedewerker voortdurend worden “bijgespijkerd”. Globaal genomen zijn de
competentievereisten toegenomen voor alle functies door de eisen van de markt en de wijze
waarop de bedrijven met hun productie- en werkorganisatie hier op reageren. De klemtoon ligt
op competenties die direct voor de functie en het proces bruikbaar zijn.
Zo rekenen de bedrijven op de ervaring en vooral betrokkenheid van hun werknemers. Die
ervaring en betrokkenheid bepalen ook of ze collega’s kunnen bijspringen dan wel op een
andere werkpost kunnen werken als het nodig is.
Opleiding (met de specifieke opleidingsvormen en opleidingsinhoud) moet ertoe bijdragen dat de
operator zijn job kan situeren in het geheel en dat hij zijn kennis en vaardigheden in de praktijk
direct kan toepassen.
Professionalisering van opleidingsbeleid
In deze context wekt het geen verwondering dat voedingsbedrijven opleiding professioneler
aanpakken. De voedingsbedrijven zijn niet dé grote, bekende trendsetters in verband met
competentiemanagement en doorgedreven opleidingsprogramma’s. Toch is er geleidelijk meer
aandacht voor een meer doelgericht en gestructureerd competentiemanagement en
opleidingsbeleid ontstaan. Om competitief te blijven moeten zoveel mogelijk alle medewerkers
meewerken en bijblijven. Er wordt gezocht naar de juiste instrumenten om competenties in
kaart te brengen en met opleidingsplannen te sturen: functiekaarten, functiebeschrijvingen,
observaties, functioneringsgesprekken, werkoverleg, competentiemodellen, enzovoort. Er
wordt gezocht naar geschikte opleidingsvormen voor ieder opleidingsdoel en iedere
medewerkersgroep: externe of interne klassikale opleidingen, on the job of werkplekleren,
leren aan de hand van werk- en procedureinstructies, opleidingen door leveranciers, leren via
train the trainer-methoden, enzovoort.
De organisatie ervan loopt echter niet altijd van een leien dakje. Zo komt training on the job of
werkplekleren om de praktische kennis en vaardigheden “up to date” te houden veel voor. Het
verloopt echter vaak informeel en tussendoor. Druk op de winstmarges leidt tot minimale
99