Burgerschapsvorming en de maatschappijvakken - Landelijk ...

etekenis? Als zij niet weten welke partijen de regering vormen, weinig
kennis hebben van het beleid, en het parlement niet kunnen
onderscheiden van de regering, is het maar de vraag of het vertrouwen of
gebrek aan vertrouwen dat blijkt uit hun beantwoording van een vraag
werkelijk iets zegt over de mate waarin hun burgerschap is ontwikkeld.
Vanwege deze beperkingen van dit onderzoek is het interessant om te
kijken naar onderzoek dat zich meer richt op burgerschap in lokale
contexten. Zo’n onderzoek wordt in het hierna volgende gedeelte
besproken.
3.1.2 Het Meetinstrument Burgerschapscompetenties
Het aan de Universiteit van Amsterdam ontwikkelde Meetinstrument
Burgerschapscompetenties besteedt aandacht aan kennis, vaardigheden,
houdingen en reflecties ten aanzien van vier ‘sociale taken’ (democratisch
handelen, maatschappelijk verantwoord handelen, omgaan met
verschillen en omgaan met conflicten). De nadruk ligt hierbij op de lokale
maatschappelijke context van de leerlingen. Bij dit meetinstrument
worden, afgezien van de kennisvragen, leerlingen vragen voorgelegd
waarbij zij aan moeten geven hoe goed zij ergens in zijn. De uitkomsten
betreffen daarmee een inschatting van de eigen competenties en zijn dus
geen absolute meting van de beheersingsgraad ervan. Aangezien het
meetinstrument op een aantal scholen leerlingen volgt, is het mogelijk
iets te zeggen over de individuele ontwikkeling van de leerlingen
(rapportage hierover is echter nog niet verschenen.) Voor voorbeeldvragen
zie kader 2 (op verzoek van de samenstellers van het instrument zijn hier
geen voorbeelden van kennisvragen weergegeven).
Dit meetinstrument is onder andere afgenomen bij de leerlingen die
deelnamen aan het Cohort Onderwijsloopbanen in 2008. Dat betreft een
representatieve steekproef onder ongeveer 12.000 leerlingen in het
primair onderwijs (groep 8) en ongeveer 8000 leerlingen in het voortgezet
onderwijs (leerjaar 3) (Ledoux e.a., 2011).
71