Burgerschapsvorming en de maatschappijvakken - Landelijk ...
Burgerschapsvorming en de maatschappijvakken - Landelijk ...
Burgerschapsvorming en de maatschappijvakken - Landelijk ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Beschrijving van <strong>de</strong> lesprocedure<br />
Lesverloop in zev<strong>en</strong> stapp<strong>en</strong>, gebaseerd op <strong>de</strong> in<strong>de</strong>ling van Kratsborn<br />
(2005). De zev<strong>en</strong> stapp<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> vermoe<strong>de</strong>lijk niet in één keer word<strong>en</strong><br />
gezet, maar over meer<strong>de</strong>re less<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> ver<strong>de</strong>eld.<br />
Stap 1 Introductie: het tijdvak van ont<strong>de</strong>kkers <strong>en</strong> hervormers<br />
Uitgangspunt is dat het tijdvak al eer<strong>de</strong>r aan <strong>de</strong> or<strong>de</strong> is geweest. E<strong>en</strong><br />
inv<strong>en</strong>tarisatie van wat <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> wet<strong>en</strong> over het tijdvak in <strong>de</strong> vorm van<br />
e<strong>en</strong> woordveld. Kernwoord<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> zijn: kerkhervorming,<br />
ont<strong>de</strong>kkingsreiz<strong>en</strong>, Karel V, <strong>de</strong> opstand teg<strong>en</strong> Spanje, Willem van Oranje,<br />
Filips II<br />
Stap 2 Introductie: heks<strong>en</strong>vervolging<br />
Suggestie 1: De kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> lez<strong>en</strong> on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> tekst.<br />
De tijd van ont<strong>de</strong>kkers <strong>en</strong> hervormers (1500-1600) was niet alle<strong>en</strong> e<strong>en</strong> tijd<br />
van ont<strong>de</strong>kkingsreiz<strong>en</strong> <strong>en</strong> kerkhervorming<strong>en</strong>. Het was ook <strong>de</strong> tijd van <strong>de</strong><br />
heks<strong>en</strong>waan. Veel m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> war<strong>en</strong> bang voor heks<strong>en</strong>. Heks<strong>en</strong> kreg<strong>en</strong> <strong>de</strong><br />
schuld van ziekt<strong>en</strong> <strong>en</strong> ongelukk<strong>en</strong>. Er war<strong>en</strong> heks<strong>en</strong>jagers die ti<strong>en</strong>tall<strong>en</strong><br />
heks<strong>en</strong> ont<strong>de</strong>kt<strong>en</strong> <strong>en</strong> ze liet<strong>en</strong> verbrand<strong>en</strong>. Dit gebeur<strong>de</strong> meestal op het<br />
marktplein van <strong>de</strong> stad.<br />
M<strong>en</strong> geloof<strong>de</strong> dat mann<strong>en</strong> <strong>en</strong> vrouw<strong>en</strong> heks kond<strong>en</strong> zijn, maar meestal<br />
werd<strong>en</strong> alle<strong>en</strong> vrouw<strong>en</strong> van hekserij beschuldigd. De heks werd<br />
gevang<strong>en</strong>g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> <strong>en</strong> on<strong>de</strong>rvraagd. Dat gebeur<strong>de</strong> met marteling<strong>en</strong>. Die<br />
stopt<strong>en</strong> pas als <strong>de</strong> heks had bek<strong>en</strong>d. Vaak ging het pijnig<strong>en</strong> daarna ver<strong>de</strong>r<br />
om <strong>de</strong> nam<strong>en</strong> van nog meer heks<strong>en</strong> te hor<strong>en</strong>. Zo werd<strong>en</strong> steeds meer<br />
heks<strong>en</strong> ont<strong>de</strong>kt.<br />
M<strong>en</strong> dacht dat heks<strong>en</strong> zichzelf in zwarte katt<strong>en</strong> <strong>en</strong> vleermuiz<strong>en</strong> kond<strong>en</strong><br />
veran<strong>de</strong>r<strong>en</strong>. Vaak werd<strong>en</strong> <strong>de</strong>ze dier<strong>en</strong> dan ook gedood. Ver<strong>de</strong>r werd<br />
gedacht dat heks<strong>en</strong> op bezemstel<strong>en</strong> kond<strong>en</strong> vlieg<strong>en</strong>. Dat kon omdat m<strong>en</strong><br />
geloof<strong>de</strong> dat heks<strong>en</strong> veel lichter war<strong>en</strong> dan gewone m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>. Daarom werd<br />
er vaak e<strong>en</strong> waterproef gehoud<strong>en</strong> om te kijk<strong>en</strong> of iemand e<strong>en</strong> heks was.<br />
De heks werd met vastgebond<strong>en</strong> arm<strong>en</strong> in het water gegooid. Wie bleef<br />
drijv<strong>en</strong>, werd van hekserij beschuldigd. Wie zonk was onschuldig.<br />
E<strong>en</strong> an<strong>de</strong>re manier was het weg<strong>en</strong> van <strong>de</strong> heks. In <strong>de</strong>ze tijd had elke stad<br />
e<strong>en</strong> waag met e<strong>en</strong> grote weegschaal. Deze waag werd gebruikt om alle<br />
goe<strong>de</strong>r<strong>en</strong> die naar <strong>de</strong> stad werd<strong>en</strong> gebracht te weg<strong>en</strong>. De waag kon<br />
88