Burgerschapsvorming en de maatschappijvakken - Landelijk ...

Torney-Putra e.a. laten verder zien dat mogelijkheden om actief deel te
nemen in klassendiscussies een positief effect hebben op de
identiteitsontwikkeling van leerlingen met een Latijns-Amerikaanse
achtergrond. Waar een open klasklimaat bestaat of waar mogelijkheden
zijn om te participeren in interactieve activiteiten in de les, zijn deze
leerlingen meer betrokken bij politieke kwesties die verbonden zijn met
hun identiteit, zoals rechten voor migranten. De relatie tussen klasklimaat
of interactieve activiteiten en het steunen van rechten van immigranten
bestaat in veel mindere mate voor niet-Latino-leerlingen. Blijkbaar hebben
dergelijke activiteiten vooral effect wanneer het over onderwerpen gaat
waarmee de leerlingen zich kunnen identificeren.
Feldman e.a. (2007) hebben onderzocht of het Student Voice Program in
Philadelphia effect heeft voor burgerschap van leerlingen. Binnen dit
programma hebben leerlingen gedurende een of twee semesters
onderwijs gekregen over lokale politiek en lokale verkiezingen waarbij
aandacht werd besteed aan formele politieke structuren, politiek nieuws
en maatschappelijke kwesties die direct betrekking hadden op de
leerlingen of hun omgeving. Daarbij was er in de les veel ruimte voor
discussie over deze onderwerpen.
De studie van Feldman e.a. laat positieve resultaten zien wat betreft het
burgerschap van leerlingen. Ten eerste is er onder de leerlingen die
deelnamen aan het Student Voice Program een toename te zien in hun
politieke kennis evenals hun neiging tot het volgen van en discussiëren
over politiek. Verder is er onder een deel van de leerlingen een toename
te zien in hun politieke efficacy, dat is de mate waarin zij politiek zeggen
te begrijpen en denken dat politici naar hen luisteren. Als derde laat hun
onderzoek zien dat het voor de bovenstaande resultaten uitmaakt hoe
lang leerlingen hebben deelgenomen aan het programma. De leerlingen
die een jaar lang deelnamen, scoren op bovenstaande punten hoger dan
leerlingen die een half jaar of niet deelnamen. Volgens de onderzoekers
heeft een langere deelname vooral effect wanneer er in de lessen
uitgebreid ruimte is voor leerlingparticipatie aan klassendiscussies.
Ook deze onderzoeken tonen dus aan dat onderwijs een rol speelt bij de
burgerschapsvorming van leerlingen. Het is niet verwonderlijk, maar wel
prettig, dat lessen omtrent burgerschapsthema’s een bijdrage leveren aan
79