Burgerschapsvorming en de maatschappijvakken - Landelijk ...

4.2 Lessen over huisregels en dilemma’s (maatschappijleer of
burgerschapsvorming op mbo of vmbo)
(Lessen ontwikkeld door Jaap Kraak tijdens zijn studie maatschappijleer aan
de Hogeschool van Amsterdam.)
De lessen gaan over een situatie waarin leerlingen zich moeten
voorstellen met leeftijdsgenoten samen te gaan wonen in een huis.
Daarvoor moeten een aantal huisregels worden opgesteld: afspraken over
concrete huisregels, maar ook over welke waarden voor de leerlingen
belangrijk zijn en aan welke regels zich iedereen zou moeten houden.
Ook wordt nagedacht over het belang van een groepsgevoel en redenen
waarom bepaalde regels niet voor iedereen redelijk zijn. Casussen worden
opgelost waarbij aandacht is voor hoe besluiten over samenleven tot
stand kunnen komen. Een andere vraag is hoe rekening kan of moet
worden gehouden met leefregels van andere bewoners. Dat is belangrijk
voor leerlingen omdat ze ontdekken dat om samen te leven met anderen
afspraken gemaakt moeten worden en dat daarbij verschillende waarden
kunnen spelen. Leerlingen staan stil bij het belang van groepsgevoel,
maar ook bij de vraag hoe besluiten kunnen worden genomen waarbij de
belangen en waarden van alle deelnemers erkend worden. Het gaat dus
zowel over hoe besluiten genomen worden in een groep als om het
belang van het huis leefbaar te houden voor iedereen.
Leerdoelen
Leerlingen herkennen het dilemma-karakter van casussen en kunnen
92
dat verwoorden.
Leerlingen kunnen verschillende belangen en waarden in casussen
herkennen en benoemen.
Leerlingen kunnen zich in verschillende standpunten inleven.
Leerlingen kunnen verschillende perspectieven formuleren rondom
casussen.
Leerlingen kunnen onderscheiden op welke manieren zij hun eigen
omgeving kunnen beïnvloeden.