De taal van
De taal van
De taal van
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
woord Nedermix voor, zelf een mengeling <strong>van</strong> Nederlands en Engels.<br />
Appel lanceerde het woord op 6 november 1999, op een congres <strong>van</strong><br />
het genootschap Onze Taal. 'Dit congres', zei Appel, 'handelt over in-<br />
vloeden op het Nederlands en over de vraag of het Nederlands wel een<br />
gastvrije <strong>taal</strong> is. Uitgangspunt daarbij is min of meer de eentalige <strong>taal</strong>-<br />
gemeenschap waarin het Nederlands de omgangs<strong>taal</strong> is. Maar er zijn<br />
veel meertalige situaties, waarin het Nederlands één <strong>van</strong> de gebruikte<br />
talen is. Ik kijk daarom naar <strong>taal</strong>gebruik waarin het Nederlands geen<br />
gastheer meer is, maar in feite "partner". Het gaat dus om het Neder-<br />
lands in contact met andere talen, in intiem contact zou je kunnen<br />
zeggen. Aan de orde zijn dan vormen <strong>van</strong> <strong>taal</strong>gebruik die ik Nedermix<br />
noem: het Nederlands gemengd met andere talen.'<br />
Appel liet vier soorten Nedermix de revue passeren: het Negerhol-<br />
lands, het Petjo, het Nederturks en de meertalige straat<strong>taal</strong> <strong>van</strong> jonge-<br />
ren in de grote steden <strong>van</strong> Nederland.<br />
Het Negerhollands is een creool<strong>taal</strong> die omstreeks 1700 is ontstaan<br />
uit het contact tussen dialecten <strong>van</strong> het Nederlands en Afrikaanse en<br />
Europese talen. <strong>De</strong> <strong>taal</strong> ontstond vermoedelijk op de plantages <strong>van</strong> de<br />
Maagdeneilanden (in het Caribisch gebied, niet ver <strong>van</strong> Sint-Maarten).<br />
Het is een dode <strong>taal</strong>, want de laatste moeder<strong>taal</strong>spreekster <strong>van</strong> het Ne-<br />
gerhollands, Alice Stevens, overleed in 1987. Ook het Petjo, een meng-<br />
<strong>taal</strong> die waarschijnlijk in de tweede helft <strong>van</strong> de negentiende eeuw is<br />
ontstaan en die vooral op Java door Indo-Europeanen of Indo's werd<br />
gesproken, is bijna ter ziele. Maar het Nederturks - een woord uit<br />
1994 - komt nog wel voor, en de meertalige straat<strong>taal</strong> bloeit als nooit<br />
tevoren.<br />
Vooral die straat<strong>taal</strong> staat de laatste jaren in de belangstelling. Het<br />
gaat om een mengvorm <strong>van</strong> onder meer Nederlands, Surinaams,<br />
Turks, Antilliaans, Marokkaans en Engels. In plaats <strong>van</strong> 'ik ga naar<br />
huis' zeggen jongeren bijvoorbeeld 'ik ga naar osso', in plaats <strong>van</strong><br />
'geef me een trekje' (<strong>van</strong> je sigaret), 'gimmi soetoe' of'geef me een<br />
snef'. Soms wordt een Surinaams of Marokkaans accent overgeno-<br />
men, al dan niet aangedikt, en de <strong>taal</strong> wordt door jongeren met allerlei<br />
etnische achtergronden gebruikt, dus ook door Nederlandse jonge-<br />
ren. Plaatselijk zijn de verschillen groot, en de <strong>taal</strong> verandert voortdu-<br />
rend, wat een belangrijk kenmerk is <strong>van</strong> jongeren <strong>taal</strong>.<br />
Er zijn verschillende benamingen voor deze straat<strong>taal</strong> verzonnen.<br />
Onder Amsterdamse docenten circuleert de benaming smwfen<strong>taal</strong>, een<br />
[105]
Change language