De taal van

eclipsbril Op n augustus 1999 was in Europa, voor het eerst in veertig
jaar, een totale zonsverduistering te zien. Dat hebben we geweten ook,
want de kranten raakten er niet over uitgeschreven. Verslaggevers werden
naar alle delen van Europa gezonden om de eclips te verslaan, te
land, ter zee en in de lucht (tijdens speciale eclipsuluchten). Miljoenen
eclipstoeristen reisden af naar de totaliteitszone - een woord uit 1995 - de
circa honderd kilometer brede strook waar de zonsverduistering honderd
procent was.
Al met al was de zonsverduistering hét zomernieuws van 1999, en
het woord eclips - dat 'verduistering van een hemellichaam' betekent
en dat in de zestiende eeuw door het Nederlands uit het Frans is overgenomen
- surfde mee op de publiciteitsgolven. In de digitale krantenbestanden
die voor dit boekje zijn nageplozen, schoot de frequentie
van eclips als een raket omhoog. Kwam het woord in het tweede
kwartaal van 1999 slechts 26 keer voor, in het derde kwartaal was dit
484 maal, en in het vierde, toen de zonsverduistering achter de rug
was, 15 maal. De frequentie van zonsverduistering geeft een vergelijkbaar
beeld te zien: 50 maal in het tweede kwartaal, 691 maal in het derde en
28 keer in het vierde kwartaal.
Zoals te verwachten was, ontstonden er talloze samenstellingen
met eclips (en minder met zonsverduistering, want dat is al een samengesteld
woord). Voorbeelden zijn: eclipsbewonderaar, eclipsblindheid,
eclipsbroodjes ('Andere bakkers komen met varianten als eclipsbroodjes,
maanbollen en verduisteringstompoezen'), eclipscamping,
eclipsconcert ('In Cornwall geven de Pet Shop Boys een eclipsconcert,
terwijl in Amasya in Noord-Turkije de Wiener Symphoniker een concert
geven onder een verduisterde zon'), eclipsdag, eclipseuforie,
eclipsexpeditie, eclipsexpert, eclipsfanaat, eclipsfeest, eclipsganger,
eclipsgebied, eclipsgedrag ('Artis gaat het eclipsgedrag van de chimpansees
nu zelf observeren'), eclipsgekte, eclipsgroep, eclipsjager,
eclipsjunk, eclipskijker, eclipsliefhebber, eclipsminuut, eclipsnieuws,
eclipsobservatie, eclipsobservatiepost, eclipsonderzoek, eclipspakket,
eclipsreiziger, eclipssieraad, eclipssite, eclipsslachtoffer ('Ik merkte
er niets van', zei eclipsslachtoffer Andrew McAlfy op de BBC-televisie.
'Het deed verdomme geen pijn. Ik kreeg pas na een dag of twee
last.'), eclipsspanning, eclipstocht, eclipsuittocht, eclipszegel en
eclipszone.
Ook werden er, onder invloed van het Engels, enkele woorden ge-
[59]