De taal van

smeed met eclipso-, zoals eclipsofiel, eclipsoholic en eclipsomanie.
Van al die eclipswoorden werd edipsbril verreweg het vaakst gebruikt
en ook dat is niet onverwacht, want miljoenen Nederlanders (en
honderden miljoenen andere Europeanen) schaften zo'n brilletje aan
om naar de zonsverduistering te kunnen kijken. Het brilletje heeft een
montuur van karton en verzwakt het zonlicht met een factor honderdduizend.
Tenminste, een goed eclipsbrilletje, want er kwamen ook allerlei
valse en waardeloze partijen op de markt, vooral toen de eclipshype
zijn hoogtepunt bereikte.
Nu is eclipsbril géén nieuw woord, want het was in 1996 al eens te
lezen in de Volkskrant, in een artikel van eclipsdeskundige Govert Schilling.
Tussen drie en halfzes morgenmiddag', schreef Schilling op 11 oktober,
'voltrekt zich een gedeeltelijke zonsverduistering, een betrekkelijk
zeldzaam natuurverschijnsel. Wie zich wapent met speciaal eclipsbrilletje,
beroet glaasje, stapeltje fotonegatieven, lasbril of cd, ziet de
maan voor de zon langs schuiven, waarbij ruim de helft van het heldere
zonsoppervlak wordt bedekt.'
Maar goed, na die ene keer in 1996 werd er niets meer van de eclipsbril
vernomen, tot het woord in 1999 in volle kracht doorbrak. In een
paar maanden tijd stond het tweehonderd keer in de krant, wat het tot
het meest gebruikte 'neologisme' in dit boekje maakt (na onder de pet
houden). Ook ditmaal was Govert Schilling er overigens als eerste bij.
Op i mei 1999 schreef hij: 'Langzaam maar zeker schuift een zwart silhouet
voor het verblindende zonsoppervlak, dat tijdens deze fase van
de verduistering alleen met een beschermende eclipsbril bekeken kan
worden. Wanneer meer dan 90 procent van de zon op die manier is
verduisterd, begint het spannend te worden.'
Het bleek overigens nog een hele toer om zo'n eclipsbrilletje - een
enkele keer ook verduisteringsbrilletje genoemd - aan te schaffen. De Nederlandse
middenstand had te laat door dat de zonsverduistering ook
gedeeltelijk in Nederland te zien zou zijn, en vooral nadat het ministerie
van Volksgezondheid had gewaarschuwd dat kijken zonder brilletje
ernstig oogletsel kon veroorzaken, ontstond er een ware run op de brilletjes.
Bovendien werden sterrenwachten, planetaria en weersinstituten
platgebeld met vragen over het gebruik ervan. Een dag voor de zonsverduistering
gaf de Volkskrant een samenvatting van het soort vragen, en
het loont de moeite om ook die voor het nageslacht te bewaren:
[60]